Ngôi làng Giáng Sinh ở Trung Quốc hoàn toàn thản nhiên trước cuộc chiến thương mại

Thành phố Nghĩa Ô ở miền nam Trung Quốc không có những chú yêu tinh hay tuyết rơi, nhưng lại đang rất rộn ràng trong thời điểm Giáng Sinh đang đến gần. Những con phố của nơi này đều rất nhộn nhịp với các cửa hàng bán tất cả mọi thứ liên quan đến Giáng Sinh: cây thông mini, tuần lộc nhựa, vòng hoa lấp lánh và đèn nhấp nháy nhiều màu sắc và bao phủ bởi rất nhiều đèn. Các cửa hàng đều được đắp một lớp nhựa Yuletide và hàng hoá được bày bán tràn ra ngoài vỉa hè, tất cả đều nhằm thu hút khách hàng đến từ Mỹ hoặc các quốc gia phương Tây khác.

Cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump được cho là "ông Grinch" (kẻ ghét Giáng Sinh), đã lấy đi không khí rộn ràng của Giáng Sinh từ trung tâm xuất khẩu các sản phẩm cho dịp lễ này. Nhưng, ít nhất thì cho đến nay, có vẻ như sức mạnh của toàn cầu hoá cùng chuỗi cung ứng rất vững chắc đã thắng thế. Cô Hong Feihong, chủ sở hữu của Ziru Chrismast Crafts, cho biết: "Các đơn hàng từ Mỹ cho dịp Giáng Sinh trong năm nay là khá tốt. Tôi không thực sự quan tâm về việc ông Trump đang làm những gì. Nó chẳng ảnh hưởng đến chúng tôi."

Công nhân đang làm phần nhánh của cây thông Noel

Dù những ánh đèn lấp lánh, xe trượt tuyết cỡ lớn hay những chiếc tạp dề có hình của Ông già Noel đều xuất phát từ văn hoá phương tây thì chính những sản phẩm này lại nằm trong ngành công nghiệp trị giá 5,6 tỷ USD của Trung Quốc. Không một quốc gia nào trên thế giới có đủ chuỗi cung ứng và cơ sở hạ tầng để tạo ra những sản phẩm của Giáng Sinh với số lượng lớn đến như vậy. Theo ông Chen Jinlin, tổng thư ký Hiệp hội Công nghiệp Sản phẩm Giáng sinh của Nghĩa Ô, không có nhóm nào trong nước có thể sản xuất các sản phẩm của kì nghỉ lễ như ở thành phố này.

Sự tập trung vào tài năng và nguồn lực là một lý do lớn mà các nhà bán lẻ đang phải bám chặt lấy những nhà cung cấp ở Nghĩa Ô, bất chấp mức thuế 10% ông Trump đã áp vào đèn Giáng sinh sản xuất bởi Trung Quốc. Kể cả mức thuế 25% vào ngày 1 tháng 1 tới đây, các nhà bán lẻ cũng không có ý định sẽ nhập khẩu từ những nước khác. "Không ai muốn là người tiên phong", Michael McCool, giám đốc điều hành tại công ty tư vấn AlixPartners, cho hay. "Bởi không ai muốn là người đầu tiên, nên không có ai thực hiện."

Do Mỹ nhập khẩu 90% đèn Giáng Sinh từ Trung Quốc, nên đây chính là sản phẩm bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi danh sách 5745 sản phẩm bị đánh thuế của ông Trump. Năm ngoái, Mỹ đã nhập khẩu 419 triệu USD các loại đèn và 2,3 tỷ USD những sản phẩm liên quan đến Giáng Sinh khác từ Trung Quốc, theo Số liệu của UN Comtrade (Cơ sở Thống kê dữ liệu Thương mại tiêu dùng của Liên Hợp Quốc).

Wang Chaoyi, chủ sở hữu của Taizhou Huanyu Lighting, cho biết ông không quá lo lắng về thuế quan. Đó là bởi, thay vì bán chúng với số lượng sợi nhỏ, ông gắn các loại đèn đó vào các sản phẩm Giáng Sinh lớn hơn. Vì thế, mức giá hời nhất ông thu về đó là 5,90 NDT (khoảng 1 USD) cho một sợi đèn 9,3 mét, mức giá dành riêng cho các doanh nghiệp sản xuất cây phát sáng, vòng hoa. Những mặt hàng liên quan đến nghỉ lễ đều có mức giá cao hơn, thường dành cho những cửa hàng bán lẻ lớn của Mỹ.

Quả cầu Giáng Sinh đầy màu sắc do các nhà máy ở Nghĩa Ô sản xuất

Wang dự đoán rằng người Mỹ sẽ chi trả nhiều hơn cho những sợi dây đèn, bởi các nhà bán lẻ không có lựa chọn nào kinh tế hơn. "Họ không thể có được những sản phẩm này ở nơi khác", ông nói, không chỉ đề cập đến những sợi dây đèn mà cả chuỗi cung ứng của mình. "Lợi thế của chúng tôi là có thể bán được nhiều loại mặt hàng cùng với nhau, có thể giúp duy trì mức giá do người mua không còn lựa chọn nào khác."

Hỗ trợ một doanh nghiệp nhỏ như Taizhou Huanyu, với khoảng 20 công nhân và doanh thu hàng năm là dưới 10 triệu NDT (1,44 triệu USD) là một tập hợp những doanh nghiệp nhỏ hơn: một nhà cung cấp bóng đèn, nhà cung cấp sợi dây và một doanh nghiệp khác phủ nhựa cho sợi dây. Khi Wang thay đổi việc kết hợp màu sắc hoặc thiết kế, mỗi nhà cung cấp sẽ điều chỉnh và gửi nguyên liệu mới, và địa điểm của họ là rất quan trọng. McCool nói: "Đây là một quá trình rất đặc biệt, đó là lý do tại sao nó phải được thực hiện một cách trực tiếp và phụ thuộc vào việc tất cả mọi người phải làm việc ở địa điểm gần nhau. Rất khó để có được kết quả tương tự nếu bạn làm việc này ở Việt Nam."

Điều này đã xảy đến với các nhà sản xuất đồ chơi, đầu năm nay họ đã thử nghiệm di chuyển một số sản phẩm tới các nhà máy có chi phí thấp ở Ấn Độ và Indonesia. Hầu hết đã phải quay trở lại Trung Quốc, nơi nguyên liệu thô, nguồn lao động, giao thông vận tải, chuyên môn và sự ổn định chính trị đã được sắp xếp "đâu vào đấy".

Công nhân đang gắn các nhánh để tạo ra một cây thông hoàn chỉnh

Dịp lễ Giáng Sinh cũng mang đến cho các thương nhân tại Nghĩa Ô những lợi thế khi thương lượng với khác hàng. "Nếu họ không đồng ý với mức giá chúng tôi đưa ra, tôi luôn có thể nói rằng hãy đi sang nước khác mua", Ji Jingseng nói, công ty TNHH Bosen Gongyi của ông đã tạo ra những cây thông Noel nhân tạo trong suốt 18 năm. "Điều tôi lo lắng là việc sản xuất đủ số lượng cây để đáp ứng nhu cầu chứ không phải là không thể bán chúng."

Các đề nghị sản xuất sản phẩm mới của những nhà bán lẻ cũng mang lại lợi thế cho Nghĩa Ô. Những sản phẩm bán chạy nhất năm nay đều mang màu sắc rất phù hợp với thế hệ Y, như màu xanh bạc hà và hồng nhạt, cô Hong của Ziru Christmas Crafts, cho biết, và những thay đổi như thế này đòi hỏi phải có chuỗi cung ứng chặt chẽ. Mỗi cây thông mini màu hồng với bông tuyết và các hạt sồi đòi hỏi 3 nhà cung cấp để điều chỉnh theo yêu cầu của cô. "Không dễ dàng để làm ra một cây thông như thế này, mỗi phần đều được làm từ một nhà máy khác nhau."

Nếu điều gì có thể gây khó dễ cho các nhà máy ở Nghĩa Ô thì đó lại là thị trường địa phương. Hầu hết người Trung Quốc không ăn mừng Giáng Sinh, có nghĩa là nhu cầu trong nước rất hạn chế đối với những sản phẩm của nơi đây.

Vì thế, các nhà máy của Nghĩa Ô đều đang cố gắng "đi trước một bước", chuẩn bị cho những dịp lễ khác và thích nghi với thị trường trong nước. Wang, đang thử nghiệm một số thiết kế mới cho những chiếc đèn, ông nói việc này có thể giúp đa dạng hoá dòng doanh thu. Những thiết kế mới đó có thể kể đến như: bí ngô màu cam với gương mặt của quỷ cho lễ Halloween và những chiếc đèn lồng nhỏ cho lễ đón năm mới của Trung Quốc. Nhưng hiện tại, Giáng Sinh vẫn là "ông hoàng" ở Nghĩa Ô.