Người đẹp thế kỷ 21: "Nhan sắc, sự nổi tiếng hay cái tên Lã Thanh Huyền chẳng giúp được gì cho việc kinh doanh"

- Theo đuổi nghệ thuật rất sớm, từ khi nào chị bắt đầu lấn sân sang kinh doanh?

- Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống kinh doanh. Bố tôi có một công ty về vải sợi, mẹ có một nhà máy sản xuất đồ jean. Thế nên lúc tôi đi thi nghệ thuật, cả nhà không ai ủng hộ. Mẹ tôi bảo, trong người con có một nửa dòng máu kinh doanh, kiểu gì sau này con cũng sẽ đam mê nó. Bây giờ còn trẻ thích bay bổng thì cứ bay bổng, thích nghệ thuật thì cứ nghệ thuật. Ngẫm lại, lời bố mẹ nói ít khi sai lắm. Diễn xuất với tôi là đam mê nhưng công việc chính là kinh doanh.

Tôi bắt đầu khởi nghiệp từ rất sớm với một cửa hàng đồ thời trang, khi còn đang là sinh viên trường Cao Đẳng Nghệ thuật. Ngày ấy, vốn liếng đều của bố mẹ cả. Cách đây 20 năm, mấy trăm triệu là to lắm nhưng tôi kinh doanh theo kiểu mơ hồ. Thấy thích cái gì thì mang về bán, bán không được thì lấy mặc, rồi lấy quần áo đi đóng phim luôn. Không ngờ là bước đầu lại khá thành công. Tôi mở một cửa hàng ở phố Nguyễn Du, sau đó mở thêm ở Trần Nhân Tông. Đây là hai phố chuyên đồ thời trang, đồ jeans, thế hệ 8x ai cũng biết.

Hồi ấy, vừa đi đóng phim vừa quán xuyến việc kinh doanh, tôi thực sự rất vất vả. Tới thời gian gặp bạn trai cũng không có. Sau khi kết hôn, tôi quyết định dừng lại, dành 2 năm chỉ tập trung cho vai trò làm mẹ, trước khi tái xuất lại với một ngành hoàn toàn mới.

- Lần này, vì sao chị lại lựa chọn thực phẩm?

- Mọi chuyện bắt đầu khi tôi có con. Thời trẻ, tôi và ông xã suốt ngày ăn ngoài hàng. Chúng tôi gần như không quan tâm đến việc đi chợ, nấu nướng hay an toàn thực phẩm để giữ gìn sức khỏe. Nhưng đến khi có bầu, cả gia đình bắt đầu để ý. Sinh con xong lại càng để ý hơn. Nấu cái gì, mua ở đâu thì tốt cho gia đình, đặc biệt là an toàn cho con mình.

Càng nghiên cứu, tôi càng thấy thích và thầm nghĩ, nếu có thể làm được thì sẽ rất tốt. Ngành này sẽ rất phát triển nhưng trước tiên là phục vụ cho bản thân mình trước. Tôi muốn tự làm, để tự kiểm soát chất lượng, nguồn gốc của tất cả các sản phẩm.

Tôi dành một năm 2017 để chuẩn bị. Cùng với mẹ, tôi bắt đầu đi xem thị trường, tìm nguồn hàng, lên kế hoạch để có thể làm thật bài bản. Chúng tôi đến các tỉnh cả trong Nam và ngoài Bắc, đặc biệt là Đà Lạt. Tôi có một cái trang trại ở trên đó để tự trồng, tự nuôi, hợp tác với nông dân để làm. Và 2018, cửa hàng thực phẩm sạch đầu tiên của tôi ra đời.

- Khó khăn lớn nhất của chị trong giai đoạn đầu này là gì?

- Bắt tay vào làm, tôi mới thấy việc mở một siêu thị quá phức tạp, hơn rất nhiều những gì mình nghĩ. Có lẽ phức tạp hơn các ngành nghề khác rất nhiều. Một siêu thị có đến 5-7.000 mặt hàng. Có những cái rất nhỏ, lắt nhắt. Bản thân tôi cũng chưa biết bắt đầu từ đâu, lại không phải là người có kinh nghiệm. Tất cả như một mớ bòng bong. Rồi tôi bắt đầu từ những thứ nhỏ, chứ chẳng cao siêu gì đâu.

Sau này, tôi nhận ra, kinh doanh về thực phẩm và mở siêu thị, việc quản lý hàng hóa và nhân sự, chất lượng là quan trọng nhất. Tôi không gặp khó khăn trong việc khai thác nguồn hàng bởi Việt Nam có rất nhiều đặc sản vùng miền, rất nhiều thực phẩm sạch. Nhưng bộ máy nhân sự của tôi lên đến hơn 150 người. Có rất nhiều thứ phát sinh khiến tôi phải đi học. Phải trau dồi, phải có chuyên môn mới có thể quản lý được. Tôi cũng phải đầu tư để có thể thuê được những người giỏi nhất về quản lý cho mình. Ở mỗi mảng, tôi lại tìm một nhân sự giỏi và học hỏi từ họ rất nhiều điều.

- Sau khi giải quyết được bài toán về quản lý, chị có gặt hái được thành công không?

- Tới nay, tôi đã mở được 7 cửa hàng. Không quá khó khăn nhưng thực sự vất vả. Cảm giác như một lúc tôi phải chăm 7 đứa con nhỏ, với những việc rất mất thời gian và tốn công sức. Có những chuyện đáng lẽ tôi có thể giao cho nhân viên nhưng tôi muốn làm như một cách tự học. Tính cách cầu toàn, đôi khi khó tính, khiến tôi có những ngày chỉ ngủ 3-4 tiếng.

Ít người nào và cũng rất ít nghệ sĩ nào kinh doanh siêu thị. Tôi nghĩ là cả miền Bắc chỉ có mình tôi. Thứ nhất là phải bỏ quá nhiều vốn, thứ hai là quá nhiều công sức. Nhưng mình thích thì vẫn làm và cố gắng theo đuổi.

Trong tương lai, tôi sẽ cố gắng để nhân rộng nhưng là mô hình tôi mở và quản lý trực tiếp. Tôi cần tỉnh táo để đánh giá xem mình có đang đi đứng đường không. Sai một cái là biết ngay. Như đợt vừa rồi, mọi người bảo đại dịch Covid-19 có mỗi siêu thị là sống, thì mình bảo ừ ít nhất con đường mình đi cũng tạm thời đúng. Cách thức mình làm, đầu tư và sự tận tâm cũng đã nhận được phản hồi khá tốt từ khách hàng.

Rất là vui sau một thời gian tôi mở hệ thống thì có rất nhiều người yêu thích mô hình và muốn mở chi nhánh ở các nơi. Tuy nhiên, chúng tôi không nhượng quyền.

- Vì sao?

- Tất cả cửa hàng phải do tôi trực tiếp kiểm soát 100% thì mới tự tin được. Khi mà cái tên của mình gắn với thương hiệu, nhất là mình đang làm sản phẩm liên quan đến sức khỏe của mọi người là phải cực kỳ chỉn chu.

Đã có rất nhiều ông lớn trong ngành này, còn mình thì quá non trẻ, cho nên phải đi từng bước một. Thật chậm thôi để còn kiểm soát tốt. Sau này mình thực sự tự tin rồi và lớn mạnh rồi muốn thương hiệu đi xa thì sẽ có chính sách và kế hoạch.

Bản thân tôi là người thích đi chậm mà chắc. Không làm thì thôi, làm thì phải tốt nhất có thể. Dù có rất nhiều nhân viên nhưng ngày nào tôi cũng đi từng chi nhánh, kiểm tra từng mặt hàng từ cái nhỏ nhất để kiểm soát mọi thứ. Cũng nhờ đó, nhân viên biết là mình tận tụy như thế nào. Đó cũng là cách tôi truyền cảm hứng cho cấp dưới, chứ không phải mở ra rồi bỏ bẵng ở đấy.

- Chậm mà chắc có phải là quan điểm kinh doanh của chị không?

- Đúng nhưng chưa đủ, tôi luôn tâm niệm rằng mình phải làm thật ăn thật. Tôi luôn lấy quan điểm đó làm kim chỉ nam cho mình. Từ trước tới nay, tất cả những thứ tôi làm, từ nghệ thuật tới kinh doanh đều không có khái niệm "làm màu". Tôi nhúng tay vào tất tần tật mọi thứ, từ A đến Z. Kể cả khi nhập hàng, sau khi nhân viên làm tôi cũng tự kiểm tra lại từng thứ từng thứ một. Tôi làm thật và muốn những gì mình làm là tốt nhất trong khả năng. Không tiếc thời gian, không tiếc đầu tư nhưng phải làm thật tốt thì mới có được hiệu quả.

Tôi rất ngại nếu mọi người nhìn thấy tôi khi làm việc ở cửa hàng. Khi ấy, tôi thật sự khác xa hình ảnh hào nhoáng, đẹp đẽ trên báo chí. Có phần nào "bình dân", đôi khi còn lếch thếch lắm. Lúc ấy, tôi thường bị cuốn vào công việc, không còn quan tâm tới vẻ bề ngoài. Toàn tâm sức chỉ còn lại chất lượng công việc.

- Cái tên Lã Thanh Huyền và sự nổi tiếng giúp chị như thế nào trong việc kinh doanh?

- Nó chẳng giúp được gì cả (cười lớn). Trong một năm đầu, tôi không công khai, PR hay quảng cáo gì hết. Tôi muốn xem thương hiệu có tự đứng trên đôi chân của mình không, để xem nó có thể sống khỏe được không.

Rất nhiều người dùng hiệu cá nhân để nuôi thương hiệu thương mại nhưng nếu chưa làm tốt hoặc thương hiệu cá nhân chỉ ảnh hưởng một phần, người ta chỉ đến một lần đầu. Về sau chất lượng không tốt, họ vẫn sẽ bỏ mình thôi.

Khách hàng chẳng cần quan tâm cửa hàng hay hệ thống siêu thị này là của ai, họ vẫn tới và mua, còn mình vẫn phát triển thì đó là điều mừng nhất. Khi ấy, thương hiệu cá nhân của mình không phải là lý do mà khách hàng tìm tới, người ta tìm tới vì chất lượng, vì cách phục vụ và mô hình.

- Chị từng chia sẻ, nếu có ngã hay thất bại thì có chồng tôi đỡ. Kinh doanh trong tâm thế không sợ rủi ro như thế có thuận lợi gì?

- Thuận lợi là tâm lý sẽ rất thoải mái. Làm doanh nghiệp, có vốn trong tay dồi dào thì mình sẽ làm được nhiều thứ và làm tới luôn. Ví dụ, tôi có thể lựa chọn những gì tốt nhất cho hệ thống mà không cần tích lũy một thời gian rồi mới nâng cấp. 

Có những người có ý tưởng có tất cả mọi thứ nhưng vốn hạn chế thì lại bị bó hẹp hoặc phải làm chung. Tôi thì không thích làm chung vì kết hợp cần rất nhiều yếu tố. Nhiều doanh nghiệp đã thất bại chính vì mâu thuẫn từ những người cùng khởi nghiệp. Cũng may là mình có hậu thuẫn rất vững chắc từ gia đình cho nên mình thoải mái và tự tin để làm. Làm trong tâm thế cho bản thân trước vì mình thích đã, có kiếm được hay không thì chưa biết.

- Tới giờ, chị đã cần chồng đỡ dậy chưa?

- Anh ấy có đỡ, nhưng là đỡ kiểu khác (cười lớn).

Thú thật, chồng tôi cũng hơi bất ngờ với hành trình của vợ. Anh ấy không nghĩ tôi có thể làm được như thế trong một ngành hoàn toàn mới. Lúc nào anh ấy cũng động viên và ủng hộ vợ vô điều kiện. Bản thân tôi khi mới quay trở lại phim ảnh, đồng thời phát triển việc kinh doanh thì bận kinh khủng, đi từ sáng sớm đến tối mịt. Anh ấy trở thành người hỗ vợ rất nhiều trọng việc chăm sóc và dạy con học. Tôi thật lòng cảm ơn ông xã vì điều đó.

Nhiều người cũng bảo tôi, có chồng như thế rồi còn lao đầu kiếm tiền làm gì? Nhiều lúc, chính tôi cũng tự hỏi là tại sao mình phải vất vả như thế trong khi chẳng thiếu thốn gì? Cuối cùng, tôi tìm ra câu trả lời, là do tôi tham vọng. Muốn làm là phải làm tới. Mở cái thứ nhất, thứ hai, lại muốn có cái thứ ba như vậy. Đang trên đà phát triển thì cố cho nó đi xa.

Đúng là tính cách sinh số phận. Phụ nữ mà tham vọng quá thường sẽ vất vả, nhưng biết làm sao được (cười).

- Nhiều người nói Lã Thanh Huyền quá may mắn. Nhìn lúc nào cũng thấy hạnh phúc viên mãn. Còn bản thân chị thấy sao?

- Đúng là tôi may mắn hơn nhiều người một chút. Chứ giỏi giang thì chẳng bằng ai đâu. Trong cuộc sống, nếu may mắn hơn một chút thì đỡ vất vả hơn nhiều.

Tôi nghĩ bản thân mình là một người phụ nữ tham vọng nhưng lại biết thế nào là đủ. Điều đó giúp mình hạnh phúc vì mình luôn hài lòng. Tôi hài lòng với cuộc sống, hài lòng với những cái mình đang có và cảm thấy may mắn. Tôi biết ơn cuộc sống đã ưu ái mình quá nhiều điều viên mãn.

Phụ nữ có lẽ ai cũng thế thôi, giữ cho mình tư tưởng hài lòng và cố gắng có sự nghiệp riêng. Có nhiều người nghĩ sự nghiệp của họ là chồng con, là hy sinh cho gia đình. Tôi thì nghĩ phụ nữ hiện đại không nên như vậy. Phải có sự nghiệp riêng, công việc riêng, độc lập và tự chủ. Thậm chí, hai vợ chồng là chỗ dựa cho nhau chứ không chỉ dựa dẫm hoàn toàn vào chồng. Điều đó cũng tốt cho con cái khi bố mẹ là tấm giương, là bệ phóng cho con. 

Tôi từng chứng kiến bố mẹ mình lao động vất vả, chăm chỉ để có được cơ ngơi ngày hôm nay nên bản thân chưa bao giờ có ý tưởng sẽ ngưng làm việc. Giờ mà bảo tôi ở nhà nhàn nhã tận hưởng, hay ăn bám chồng thì lại không phải là Lã Thanh Huyền. Lúc ấy, có lẽ tôi cũng không còn hạnh phúc thực sự nữa rồi.

Cảm ơn những chia sẻ của chị.