Nguyên Phó Thủ tướng Đức Philipp Rosler và hình tượng cây tre khi trở thành Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do

Trên giấy tờ, ông Philipp Rosler sinh ngày 24/2/1973, nhưng trên thực tế thì không ai rõ ngày sinh của ông. Thuở lọt lòng, ông được nuôi nấng trong một trại trẻ mồ côi ở Sóc Trăng. Ông may mắn được một cặp vợ chồng người Đức nhận nuôi, dù họ vốn đã có hai cô con gái và rời Việt Nam khi chưa đầy 1 tuổi. Cha mẹ nuôi đặt cho ông cái tên hiện tại, và nhập quốc tịch Đức. Từ đó đến nay, Philipp Rosler luôn khẳng định: "Tôi là công dân Đức".

Philipp đặc biệt thân thiết với cha ông – Uwe Rosler, là một sỹ quan quân đội. Năm 19 tuổi, ông gia nhập đảng Dân chủ Tự do – đại diện cho sự bao dung và quyền tự do, không chỉ về kinh tế mà còn cả xã hội và các khía cạnh khác. Thời trẻ, ông Rosler theo học trường Y. Ông đã có một thời gian dài thực tập trong quân đội – nơi cha ông làm việc. Không lâu sau, ông gia nhập Đảng Dân chủ Tự do, và làm việc với tư cách của một diễn giả.

Ban đầu, Philipp Rosler đã gặp một vài rắc rối với vẻ ngoài trông rất "Việt Nam" của mình.

Cho dù phần lớn người Đức giờ đã cởi mở hơn, tự hào rằng nước Đức giờ đã trở nên rất thân thiện với mọi dân tộc, nhưng thực tế vẫn còn những người có tư tưởng vô cùng bảo thủ. Và một người Đức có khuôn mặt châu Á sẽ luôn là thứ mà họ bàn tán. Họ lúc nào cũng hỏi ông Rosler về dòng máu châu Á của ông – hỏi nhiều đến mức thô lỗ.

Tuy nhiên, Rosler cũng không lấy gì làm quá phiền với những câu hỏi như thế. Cách ông đối mặt với mọi tình huống khó xử là không quan tâm đến chúng. Và cách làm đó đã thực sự hiệu quả. Trong chính trị, bạn chỉ thua cuộc khi bạn cho người khác thấy rằng bạn cần lòng thương hại của họ.

Rosler thích trao đổi về các vấn đề kinh tế, thuế, thương mại, năng lượng. Ông cũng luôn khẳng định, mình hoàn toàn là công dân Đức và sẽ cống hiến cho nước Đức. Rosler có lòng tự hào và niềm tin rất lớn vào nước Đức – nơi ông luôn coi là quê hương mình. Ông từng nói Đức là đất nước "tự do nhất thế giới", hay là "tuyệt nhất thế giới". Trong một chuyến thăm Việt Nam vào năm 2006, ông cũng khẳng định rõ ràng rằng, ông đến với tư cách một chính trị gia người Đức, chứ không phải là một người đàn ông Việt Nam đang trở về cội nguồn.

Thời điểm trở thành Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do, Rosler ví mình với một cây tre: mạnh mẽ, nhưng dẻo dai, gặp gió lớn có thể uốn cong nhưng không bao giờ gãy. Đó thực sự là một hình ảnh ẩn dụ rất hay đối với những phẩm chất cần có của một chính trị gia. Tuy nhiên, một số người vẫn có cách để đá xéo ông, vin vào lý do: tre là một loài cây đặc trưng của châu Á.

Một trong số đó là ứng viên đảng Dân chủ Tự do Rainer Bruderle, ông này tự ví mình có phẩm chất chính trị của một loài cây khác: cây sồi – biểu trưng của nước Đức. Tuy nhiên, các nhà phê bình đánh giá không cao hành động có phần "trẻ con" này của Bruderle, và cả tư tưởng phân biệt của ông ta. Không lâu sau đó, ông này đã vướng vào một bê bối lớn về phân biệt giới tính.

Mãi đến năm 2006, khi đã 33 tuổi, Philipp Rosler mới lần đầu tiên quay lại Việt Nam. Về lý do, ông cho biết: "Tôi về Việt Nam vì vợ tôi nói: Rồi chúng ta sẽ sinh con. Và em muốn kể cho con chúng ta nghe về đất nước nơi anh đã sinh ra".

Sau đó Philipp quay trở lại Đức và thăng tiến rất nhanh trên con đường chính trị. Năm 2009, ông trở thành Bộ trưởng Bộ Y tế. Năm 2010, ông tiếp tục giữ chức Bộ trưởng Bộ Y tế và Công nghệ. Ông trở thành Phó Thủ tướng của bà Angela Merkel kiêm chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do năm 2011.

Lần thứ hai quay lại nơi mình đã sinh ra, Philipp đã ở tuổi 44. Lúc bấy giờ, ông đã chuyển hướng từ hoạt động chính trị sang vai trò mới - trở thành Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới.

Ngay trong chuyến công tác tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam  2017 diễn ra tại thành phố Đà Nẵng, ông Philipp Rosler đã có lời khen ngợi và bày tỏ sự hứng thú với phong trào khởi nghiệp ở giới trẻ Việt Nam. Ông nhấn mạnh: "Các bạn có biết tài sản nào được coi là tài sản lớn nhất của Việt Nam không? Đó chắc chắn không phải là dầu khí, cũng không phải là công nghệ, và thậm chí càng không phải là cơ sở hạ tầng. Đó phải là chính con người Việt Nam, mà cụ thể là lớp trẻ Việt Nam".

Để phát huy tối đa tiềm năng của giới trẻ, ông Philipp Rosler cũng gợi ý: "Nhưng để sử dụng và phát huy được tiềm năng đó thì các bạn nên giáo dục những người trẻ, phải đào tạo họ, đặc biệt là cần nhiều nỗ lực hơn trong hướng nghiệp và đào tạo nghề. Sau đó Việt Nam cần phải tạo môi trường kinh doanh cho họ, mang lại cho họ cơ hội khởi nghiệp, đánh thức tiềm năng doanh nhân của họ. Đó sẽ là điều tốt cho thế hệ tương lai của các bạn và cho toàn bộ xã hội, toàn bộ đất nước Việt Nam.

Hãy tập trung vào các cơ hội hơn là các vấn đề. Nếu Việt Nam muốn nâng cao năng lực cạnh tranh thì nên chuẩn bị để có các thể chế tốt, chính sách tốt, và thúc đẩy khu vực tư nhân nhiều hơn. Tôi thấy rằng Việt Nam đang đi đúng chiến lược này và điều đó có nghĩa là các bạn đã chuẩn bị cho tương lai. Tất nhiên, khi triển khai cụ thể thì Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm nhưng hướng đi như vậy là đúng đắn và làm chúng tôi rất lạc quan".

Sáng 15/3/2019, VinaCapital chính thức tuyên bố mời được ông Philipp Rosler về làm việc cho Việt Nam. Nguyên Phó thủ tướng Đức sẽ đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội đồng cố vấn Quỹ đầu tư VinaCapital Ventures, một quỹ chuyên đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Trong buổi họp với Quỹ đầu tư VinaCapital Ventures vào ngày trở lại, ông Philipp Roesler nói: "Tôi rất vui khi quay về Việt Nam làm việc như là một sự khởi đầu lại mọi thứ. Đặc biệt, tôi đảm nhiệm vị trí hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam kết nối với các nhà đầu tư quốc tế cũng như vươn ra thị trường nước ngoài".