Nhiều thách thức ở chặng đầu của thương mại xuyên biên giới

Cuộc chơi nhiều cơ hội

TMĐT xuyên biên giới được dự báo sẽ tiếp tục bùng nổ trong những năm tới và trở thành một nhân tố cốt lõi của nền kinh tế toàn cầu. Theo báo cáo của DHL, tổng giá trị các giao dịch TMĐT xuyên biên giới sẽ tăng từ 300 tỷ USD năm 2015 lên ngưỡng 900 tỷ USD vào năm 2020 và chiếm đến 22% tổng giá trị TMĐT. Accenture cũng dự báo rằng, cho đến 2020 sẽ có 900 triệu người trên khắp thế giới mua hàng nước ngoài qua internet và trở thành “người tiêu dùng quốc tế”.

Giá trị TMĐT xuyên biên giới trên toàn thế giới tăng trưởng mạnh mẽ - nguồn Accenture.

Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có mức tăng trưởng TMĐT nhanh nhất thế giới, với tốc độ 35% mỗi năm, gấp 2,5 lần so Nhật Bản. Đây chính là tiền đề để phát triển TMĐT xuyên biên giới, bởi người tiêu dùng Việt đang ngày càng quan tâm nhiều hơn đến việc mua hàng từ nước ngoài.

Chỉ cần truy cập vào các trang TMĐT lớn như Amazon, Ebay, Alibaba…, là người tiêu dùng đã có thể tiếp cận với hàng tỷ sản phẩm từ vô số nhà cung cấp trên toàn thế giới. Từ những sản phẩm điện tử mới nhất vừa được ra mắt, tài liệu học tập, cho đến các dây chuyền công nghệ cần thiết cho sản xuất v.v… tất cả đều có thể đặt mua chỉ với một vài cái click chuột đơn giản. Vào những dịp như Black Friday, Quốc khánh Mỹ, Ngày Độc Thân 11/11 ở Trung Quốc… các chương trình khuyến mãi lớn có thể giúp người mua tiết kiệm rất nhiều chi phí.

Với doanh nghiệp, TMĐT xuyên biên giới là cơ hội để len vào các thị trường khó tính, nơi tồn tại rất nhiều rào cản và tốn nhiều chi phí nếu giao thương theo cách truyền thống. Việc đăng bán trực tiếp trên các trang TMĐT quốc tế là cách nhanh nhất để các doanh nghiệp vừa và nhỏ kết nối với khách hàng, tìm thị trường và gia tăng doanh thu xuất khẩu. Hình thức này vừa cắt giảm chi phí vận hành, vừa giúp phân phối sản phẩm đến người dùng cuối tại nhiều thị trường mà không phải qua các khâu trung gian.

Khởi đầu với nhiều rào cản

Ngoài những khó khăn trong khâu logistics, các vấn đề về ngôn ngữ, khác biệt văn hóa và khâu thanh toán quốc tế vẫn còn là rào cản lớn đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Việt khi tham gia TMĐT xuyên biên giới.

Người tiêu dùng trong nước vẫn có thói quen trả tiền mặt khi nhận hàng (COD), nên việc thanh toán trước 100% cho đối tác chưa hề quen biết, lại là qua internet, khiến không ít người e dè. Ông Đạt Phan, Giám đốc Fado.vn – một đơn vị chuyên làm công tác hậu cần hỗ trợ giao thương với nước ngoài, cho biết: “Tỷ lệ người Việt sở hữu visa card, master card còn rất thấp, và nhiều người vẫn chưa tin tưởng vào tính bảo mật khi thanh toán quốc tế nên còn ngần ngại. Hơn nữa, nếu không có kinh nghiệm chọn đối tác bán hàng uy tín, người mua có thể gặp nhiều rủi ro như mất tiền, hàng hóa không đảm bảo.”

Tỷ lệ sử dụng thẻ thanh toán quốc tế của Việt Nam khá khiêm tốn – Nguồn: Nielsen Global Survey.

Cũng theo ông Đạt, một khó khăn khác đối với người mua hàng chính là việc kiểm soát và truy xuất nguồn gốc hàng hóa trực tuyến ngày càng phức tạp.

Còn đối với doanh nghiệp khi tham gia bán hàng tại các website quốc tế, rào cản lớn nhất chính là việc không rành về luật pháp nước sở tại, và chưa có chiến lược kinh doanh phù hợp với xu hướng tiêu dùng ở từng thị trường.

Đồng thời, sự chênh lệch về mức độ đa dạng, chất lượng hàng hóa giữa hàng Việt và hàng nước ngoài vẫn còn rất lớn. Chính vì thế, nhiều doanh nghiệp hiện vẫn chưa thật sự mặn nồng với TMĐT xuyên biên giới dù thấy rằng lợi ích của hình thức kinh doanh này là rất lớn.

Cần nhiều cầu nối để nhập cuộc suôn sẻ

Không để những rào cản làm hạn chế các lựa chọn mua sắm của mình, người tiêu dùng có xu hướng sử dụng các dịch vụ trung gian hậu cần để nhập hộ sản phẩm và vận chuyển về Việt Nam. Các đơn vị này có thể là cá nhân tự phát, hoặc doanh nghiệp với các mô hình “sàn TMĐT xuyên biên giới” như Fado.vn.

Tại sàn Fado, hơn 1.5 tỷ sản phẩm từ Amazon và các website hàng đầu tại Mỹ, Đức, Nhật Bản… được cập nhật đầy đủ với thông tin tiếng Việt. Bằng hình thức kết nối dữ liệu trực tiếp, giá bán và các chương trình khuyến mãi được cập nhật liên tục theo thời gian thực. Nhờ đó, khách hàng vừa không vướng phải nhiều vấn đề về ngôn ngữ, vừa có thể tận hưởng các ưu đãi, khuyến mãi như người mua hàng ở nước sở tại.

Bên cạnh đó, do thay mặt người mua để thực hiện giao dịch, Fado cũng đóng vai trò như một “màng lọc an toàn” giúp giảm thiểu các rủi ro. Các vấn đề về hậu mãi như trả hàng, đổi hàng cũng được hỗ trợ xử lý nhanh chóng.

“Toàn bộ hàng hóa được nhập khẩu chính ngạch theo đúng quy định của Việt Nam, và chúng tôi minh bạch toàn bộ hóa đơn, chứng từ để đảm bảo quyền lợi cho người mua hàng, giúp họ gia tăng niềm tin vào TMĐT xuyên biên giới. Đây chính là tiền đề cho sự phát triển của nền TMĐT Việt Nam, vốn còn rất nhiều tiềm năng”- Ông Đạt chia sẻ.

Fado.vn là mô hình tiên phong hỗ trợ người dùng cuối ở Việt Nam nhập trực tiếp các sản phẩm từ các trang web quốc tế. Đồng thời, đơn vị này cũng đã, đang hỗ trợ nhiều doanh nghiệp Việt Nam đưa các sản phẩm lên bán trên Amazon. Đây là những dấu hiệu tích cực cho thấy các doanh nghiệp Việt đang từng bước xóa bỏ rào cản để sớm tiếp cận với cuộc chơi TMĐT xuyên biên giới.