Những yếu tố giúp châu Á bứt tốc trong chiến dịch tiêm vaccine Covid-19

Sự thay đổi này là một minh chứng cho thành công của khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong việc đảm bảo nguồn cung vaccine và giải quyết các vấn đề khó khăn trong chương trình tiêm chủng cũng như khắc phục tình trạng do dự tiêm vaccine của người dân.

Hàn Quốc, Nhật Bản và Malaysia thậm chí đã vượt qua Mỹ về số liều vaccine được tiêm trên 100 người, một tốc độ tưởng chừng không thể đạt được vào mùa xuân. Điều này giúp các quốc gia ngăn chặn nguy cơ lây lan của biến thể Delta.

Tại Hàn Quốc, các nhà chức trách cho biết, vaccine đã giúp phần lớn người dân không phải nhập viện nếu mắc Covid-19. Theo dữ liệu do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KCDC) thu thập từ tháng 5 đến tháng 8, chỉ 0,6% những người đã tiêm chủng đầy đủ nhiễm SARS-CoV-2 bị bệnh nặng và khoảng 0,1% tử vong.

Tại Nhật Bản, số ca mắc Covid-19 nghiêm trọng đã giảm một nửa trong tháng 8, xuống còn hơn 1.000 ca/ngày. Số ca nhập viện do Covid-19 giảm mạnh từ hơn 230.000 ca vào cuối tháng 8 xuống còn khoảng 31.000 vào ngày 28/9.

"Châu Á luôn sử dụng vaccine khi có sẵn", Tiến sĩ Jerome Kim, Tổng Giám đốc Viện Vaccine Quốc tế (IVI), cho biết.

Tuy nhiên, rủi ro đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương vẫn còn. Hầu hết các quốc gia tại khu vực này không tự sản xuất vaccine và có thể thiếu nguồn cung nếu các nước giàu phê duyệt việc tiêm mũi tăng cường.

Vaccine là cách tốt nhất để vượt qua đại dịch

Nhìn chung, hầu hết người dân châu Á đều tin tưởng chính phủ sẽ có những quyết định đúng đắn và họ sẵn sàng đặt lợi ích của cộng đồng lên trên quyền tự do cá nhân.

Tiến sĩ Reuben Ng, phó giáo sư tại Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết, trước khi Covid-19 bùng phát, đã có nhiều cuộc tranh luận về việc tiêm chủng ở châu Á do nhiều người nghi ngờ về sự an toàn của vaccine.

Tuy nhiên, tiến sĩ Reuben và nhóm nghiên cứu của ông đã phân tích các báo cáo trên các phương tiện truyền thông và chỉ ra rằng, hiện nay khu vực châu Á có những quan điểm tích cực về vaccine.

Tại châu Á, người dân có niềm tin rằng tiêm vaccine là cách duy nhất để thoát khỏi đại dịch. Trong tháng 9, một trung tâm tiêm chủng ở Tokyo đã tiêm 200 mũi vaccine cho những người trẻ tuổi, những người đã xếp hàng từ sáng sớm để được tiêm chủng.

Ở Hàn Quốc, khi chính quyền triển khai tiêm chủng cho những người ở độ tuổi 50, khoảng 10 triệu người đã đăng ký tiêm vaccine trên một trang web của chính phủ.

Người dân ở những quốc gia nghèo hơn đang phải chịu lệnh phong tỏa kéo dài cảm thấy họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiêm chủng. Indonesia và Philippines là nơi sinh sống của hàng nghìn công nhân làm thuê, những người không thể dựa vào trợ cấp thất nghiệp để sinh sống.

Arisman, 35 tuổi, một xe ôm ở Jakarta, Indonesia, cho biết, anh đã tiêm mũi vaccine Sinovac thứ hai vào tháng 7 vì công việc của anh phải tiếp xúc với nhiều người. "Nếu tôi mắc bệnh, tôi sẽ không kiếm được tiền", Arisman nói.

"Việc thiếu mạng lưới an toàn xã hội ở nhiều nước châu Á đã thúc đẩy các chính phủ nhanh chóng triển khai tiêm vaccine", Tiến sĩ Tikki Pangestu, đồng chủ tịch của Liên minh Tiêm chủng châu Á - Thái Bình Dương, nhóm đánh giá khả năng sẵn sàng tiêm  vaccine Covid-19 , cho biết.

Tăng tốc trên đường đua tiêm chủng

Khi Mỹ và các quốc gia châu Âu gấp rút tiêm chủng cho người dân vào cuối năm 2020, nhiều nước châu Á cảm thấy họ vẫn còn nhiều thời gian. Vào thời điểm đó, các nước châu Á đã kiểm soát đại dịch bằng cách đeo khẩu trang, xét nghiệm và đóng cửa biên giới. Nhiều quốc gia muốn đợi cho đến khi các thử nghiệm lâm sàng hoàn thành rồi mới đặt mua vaccine.

Khi biến thể siêu lây nhiễm Delta xuất hiện, dù các quốc gia châu Á đã áp đặt lệnh phong tỏa, virus vẫn lây lan nhanh chóng. Vào mùa hè, Hàn Quốc đã đối mặt với làn sóng lây nhiễm tồi tệ nhất từ trước đến nay, các bệnh viện ở Indonesia thiếu hụt giường bệnh và cạn kiệt oxy, nhân viên y tế ở Thái Lan phải từ chối tiếp nhận bệnh nhân do bệnh viên quá tải.

Khi số ca mắc Covid-19 tăng vọt, các quốc gia châu Á đã nhanh chóng thay đổi cách tiếp cận chiến dịch tiêm chủng.

Sydney đã áp đặt lệnh phong tỏa vào tháng 6 sau khi một tài xế chưa tiêm vaccine nhiễm  biến thể Delta  từ một thành viên phi hành đoàn người Mỹ. Sau đó, Thủ tướng Australia Scott Morrison, người hồi tháng 7 nói rằng tiêm chủng "không phải là một cuộc đua", đã kêu gọi người dân hợp tác trong chiến dịch tiêm chủng của đất nước.

Ông Morrison đã nỗ lực để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn cung vaccine và việc chậm phê duyệt vaccine theo quy định.

Vào tháng 8, Australia đã mua một triệu liều vaccine Pfizer-BioNTech từ Ba Lan. Trong tháng 9, ông Morrison thông báo sẽ mua một triệu liều vaccine Moderna từ châu Âu.

Khi biến thể Delta lây lan nhanh chóng, chưa tới 25% người Australia trên 16 tuổi đã tiêm ít nhất một mũi vaccine. Đến nay, tại bang New South Wales, bao gồm cả Sydney, 86% dân số trưởng thành đã tiêm mũi vaccine đầu tiên và 62% người trưởng thành đã tiêm chủng đầy đủ. Australia dự kiến sẽ tiêm chủng đầy đủ cho 80% dân số trên 16 tuổi cho tới đầu tháng 11.

"Đã có sự lãnh đạo tuyệt vời trong cộng đồng. Có những người từ nhiều đảng phái chính trị ủng hộ việc tiêm chủng. Điều này giúp xoay chuyển mức độ do dự tiêm vaccine", Tiến sĩ Greg Dore, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học New South Wales, cho biết.

Nhiều quốc gia cũng đã sử dụng các biện pháp khuyến khích để gia tăng tỷ lệ tiêm chủng.

Tại Hàn Quốc, giới chức đã nới lỏng các biện pháp hạn chế vào tháng 8 đối với đối với những người đã tiêm chủng đầy đủ, cho phép họ tụ tập đông hơn, trong khi đó vẫn áp dụng các quy định nghiêm ngặt đối với những người chưa tiêm vaccine. Singapore, quốc gia đã tiêm chủng đầy đủ cho 82% dân số, trước đó cũng công bố các biện pháp tương tự.

Tiến sĩ Reuben tại Đại học Quốc gia Singapore gần đây phát hiện ra rằng, một nhóm người trung niên sống một mình lo lắng về những tác dụng phụ sau khi tiêm vaccine, họ lo sợ có thể chết trong cô độc. Các tình nguyện viên cam kết rằng họ sẽ đến thăm khám những đối tượng này sau khi tiêm chủng. Đây là một chiến lược đã có hiệu quả.

"Cách tiếp cận tiêm chủng này thực sự tạo ra sự khác biệt", Tiến sĩ Reuben nói.

Khi nguồn cung vaccine nhiều hơn, nhiều quốc gia châu Á phải thiết lập cở sở hạ tầng cần thiết để tiêm chủng cho người dân và xoa dịu sự tức giận của công chúng về việc triển khai tiêm vaccine chậm chạp ban đầu.

Miharu Kuzuhara, 26 tuổi, thiết kế đồ họa ở Tokyo, đã tiêm 2 mũi vaccine Pfizer, bày tỏ sự thất vọng vì phải đợi quá lâu để tiêm chủng. " Chiến dịch tiêm chủng  tại Nhật Bản đã chậm trễ hơn Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc", Kuzuhara nói.

Chính phủ Nhật Bản đã điều động quân đội điều hành các trung tâm tiêm chủng ở Tokyo và Osaka và ủy quyền cho các công ty tiêm chủng cho nhân viên. Chính quyền địa phương đã trả lương cho các bác sĩ và y tá làm việc vào ngày nghỉ để đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine.

Tỷ lệ người dân tiêm một mũi vaccine Covid-19 tại Nhật Bản là 69,6%. Ở một số vùng nông thôn, tỷ lệ tiêm chủng đã đạt gần 100%.

"Thông thường, mọi người thường do dự và không quan tâm tới vaccine. Nhưng vì đây là một căn bệnh truyền nhiễm, chúng ta cần thực hiện các biện pháp để ngăn chặn đại dịch", Takashi Nakano, giáo sư về bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Kawasaki, cho biết.