P/E TTCK Việt Nam đạt gần 20 lần: Giai đoạn bong bóng mới hay định giá xứng đáng?

Diễn biến vượt trội của thị trường chứng khoán Việt Nam đã làm dấy lên câu hỏi về việc liệu thị trường đã bước vào giai đoạn bong bóng mới hoặc liệu mức tăng này (tỷ lệ P/E của VN-Index tăng từ 16,5 lần đạt 19,3 lần) có là định giá xứng đáng dành cho thị trường chứng khoán Việt Nam?

Trong báo cáo chiến lược 2018 của CTCK Bản Việt (VCSC), các chuyên gia nói rằng: Tất cả các chuyên gia trong ngành tài chính đủ lâu đều hiểu rằng mỗi khi các bên tham gia thị trường cho rằng "Lần này sẽ khác", thông thường họ đều sai. Chưa bao giờ có sự khác biệt và thị trường luôn đúng. Tuy nhiên, có những yếu tố cơ bản tích cực hỗ trợ trường hợp cải thiện định giá của Việt Nam.

Để kết luận vấn đề này, VCSC đã đánh giá các yếu tố trong nước và quốc tế. Theo đó, lực hỗ trợ từ thị trường quốc tế giúp thị trường Việt Nam diễn biến tích cực.

Việt Nam không phải thị trường duy nhất có mức tăng trưởng ấn tượng trong năm 2017

Chỉ số MSCI Frontier Market Asia, chủ yếu bao gồm các cổ phiếu Việt Nam, đã tăng 41,7% trong năm 2017, nhưng chỉ số MSCI Emerging Asia, tập trung nhiều hơn vào thị trường Trung Quốc và Hàn Quốc, cũng có diễn biến tương tự khi tăng 40,1%. Đồng tiền của các nước này diễn biến tích cực so với USD và xuất khẩu gia tăng khiến các thị trường này trở nên hấp dẩn với các NĐT nước ngoài.

Tương tự Việt Nam, các nền kinh tế có định hướng xuất khẩu tăng mạnh trong năm qua khi các nền Mỹ, EU và Nhật Bản đều tăng trưởng mạnh mẽ. Và dù đã công bố các chính sách bảo hộ thương mại, các nỗ lực của Tổng thống Mỹ Trump vẫn cho thấy sự thiếu hiệu quả trong việc hạn chế nhập khẩu đổ vào Mỹ. Đồng USD suy yếu trên toàn cầu nhưng thâm hụt thương mại Mỹ đã tăng 8% YoY.

Dù 71% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam là từ khối FDI, tăng trưởng xuất khẩu 21% đã giúp Việt Nam có thêm 1,6 triệu việc làm trong năm 2017 và là yếu tố quan trọng nhất hỗ trợ cho chỉ số niềm tin tiêu dùng của Việt Nam đạt 117 điểm. Giới chuyên gia vẫn dự báo các nền kinh tế trên thế giới sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm tới, qua đó dẫn dắt tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam.

Ngoài ra, phần lớn các nhà kinh tế đều cho rằng đồng USD sẽ tiếp tục trượt giá bất chấp các động thái của Fed. Dự báo này làm giảm quan ngại tỷ giá trong nước sẽ tăng trở lại. Tăng trưởng lợi nhuận sẽ vẫn ổn định.

Câu chuyện tăng trưởng không chỉ đến từ tác động bên ngoài mà còn đến từ các yếu tố nội tại

Trong năm 2017, chỉ số VN-Index đã ghi nhận tăng trưởng EPS 19,5%. Đối với năm 2018, VCSC dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận 18,6% đối với danh mục các công ty đang theo dõi (44 công ty) bao gồm giá trị vốn hóa 83 tỷ USD. Các mã ngân hàng và BĐS tiếp tục có vị thế tốt để tăng trưởng lợi nhuận trong năm 2018.

Các chuyên gia kết luận, chỉ số VN-Index sẽ tiếp tục tăng với tăng trưởng lợi nhuận và niêm yết mới. Trong danh mục 44 cổ phiếu (tổng giá trị vốn hóa 83 tỷ USD), VCSC dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận 18,6% trong năm 2018, nhưng tỷ lệ P/E theo giá mục tiêu trong dự báo 2018 chỉ 15 lần, thấp hơn 17% so với mức P/E hiện tại.

Tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu và trong nước được đề cập ở trên không cho cho thấy bất kỳ đà sụt giảm nào của hệ số thị trường. Đồng USD tiếp tục ở mức thấp cùng với gia tăng thâm hụt thương mại tại Mỹ là các điểm tích cực đối với dòng vốn quốc tế đổ vào các thị trường mới nổi Châu Á trong khi điều kiện vĩ mô mạnh mẽ khiến Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn.

Ngoài ra, danh mục thoái vốn sẽ giúp các NĐT có nguồn cung các cơ hội đầu tư dồi dào. Do đó, như ghi nhận trong việc lợi suất TPCP giảm xuống mức thấp kỷ lục trong tháng 12, việc sụt giảm P/E là khá khó xảy ra khi sử dụng phương pháp từ trên xuống (top-down). Trong khi đó, việc gia tăng của P/E, vốn đã ở mức cao kỷ lục – tương đương với các thị trường trong khu vực – là khó khả thi.

Tính chung cả hai phương pháp tiếp cận, VCSC dự báo mức giảm P/E 5%, và theo đó dự báo VN-Index ở mức 1.100 điểm.

Tuy nhiên, câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đây. Trong năm 2017, các mã cổ phiếu niêm yết mới đóng góp 15 điểm % cho VN-Index. Danh mục niêm yết mới trong năm 2018 là tương tự 2017 trong số nhiều ngành. Không dễ để có thể dự báo mức tăng giá của các cổ phiếu niêm yết mới khi chúng tôi chua có thông tin về giá niêm yết dự kiến. Do đó VCSC sử dụng năm 2017 là tiêu chuẩn và kỳ vọng diễn biên tương tự, tăng 15% trong năm 2018. Cộng chung mức tăng từ các cổ phiếu niêm yết mới đưa dự báo của VN-Index lên 1.250 điểm.