Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo triển khai dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, đến nay, dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 đã hoàn thành công tác chi trả bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng đạt 100%, bàn giao  99,95%.

Trong đó còn khoảng 305m chưa bàn giao: Đoạn Diễn Châu-Bãi Vọt còn 55m và đoạn Nha Trang-Cam Lâm còn 250m, dự kiến hoàn thành trong tháng 7. Tổng giá trị xây lắp hoàn thành đến ngày 15/7/2022 đạt khoảng hơn 25.000 tỷ đồng, tương đương 45% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 1,52%.

4 dự án hoàn thành trong năm 2022 sản lượng trung bình đạt 63,3% giá trị hợp đồng, chậm 2,9%; 4 dự án hoàn thành năm 2023 sản lượng trung bình đạt 44,4% giá trị hợp đồng, đáp ứng kế hoạch; 2 dự án hoàn thành năm 2024 sản lượng trung bình đạt 13,4% giá trị hợp đồng, chậm 2,9%.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành họp Ban chỉ đạo triển khai thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, giá nhiên nguyên, vật liệu tăng cao ngoài khả năng dự báo của các bên liên quan; việc tính toán chi phí trượt giá theo công thức điều chỉnh giá thông thường chưa bù đắp được mức độ biến động giá quá lớn dẫn đến thiếu hụt tài chính cho nhà thầu làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công do các nhà thầu có tâm lý thi công cầm chừng chờ giá nhiên liệu, vật liệu xây dựng xuống và chờ hướng dẫn điều chỉnh hợp đồng, giá hợp đồng.

Ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo các cơ quan chức năng địa phương hỗ trợ, tạo điều kiện để nhà thầu được khai thác khối lượng vật liệu đất đắp còn lại cho dự án thành phần Vĩnh Hảo - Phan Thiết trong tháng 7/2022; Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương có giải pháp quản lý, bình ổn giá nguyên, nhiên, vật liệu phục vụ các dự án giao thông trọng điểm quốc gia; có giải pháp căn cơ giải quyết vấn đề biến động giá nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xây dựng nói chung và các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông nói riêng.

Về Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đang được triển khai đáp ứng các mốc tiến độ, ngày 13/7 vừa qua, Bộ Giao thông vận tải đã phê duyệt dự án đầu tư 12 dự án thành phần là cơ sở để triển khai các công việc tiếp theo của bước thực hiện đầu tư. Hiện các địa phương đã thành lập Ban chỉ đạo và hội đồng giải phóng mặt bằng và triển khai công tác đo đạc, kiểm đếm.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ: Nghị quyết Đại hội XIII đưa ra mục tiêu phấn đấu từ nay đến năm 2025 phải hoàn thành 2.000 km đường cao tốc. Để thực hiện mục tiêu này, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết với nhiều cơ chế đặc thù, tạo điều kiện thuận lợi nhất để triển khai cao tốc. Phó Thủ tướng biểu dương các bộ, ngành, địa phương đã vào cuộc rất quyết liệt, với tinh thần trách nhiệm cao.

Trong đó, Giai đoạn 1 đã hoàn thành toàn bộ giải phóng mặt bằng và sử dụng hàng trăm triệu khối vật liệu xây dựng; cao tốc giai đoạn 2 cũng cần khối lượng tương tự. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai gặp biến động giá cả do ảnh hưởng tình hình thế giới, cùng với đó là dịch bệnh, thiên tai. Theo Phó Thủ tướng, khối lượng công việc là rất lớn, lại phải triển khai trong thời gian ngắn mới đáp ứng được các yêu cầu phát triển đường cao tốc mà Nghị quyết Đại hội đã đề ra.

Giai đoạn 2 của dự án, nếu không giao nhanh nhiệm vụ cho các địa phương làm chủ đầu tư, giải phóng mặt bằng, không cấp vốn, phân bổ nguồn lực và hướng dẫn kịp thời thì cuối năm nay không thể khởi công được. Phó Thủ tướng cho rằng, trong quá trình triển khai còn nhiều lúng túng trước biến động về giá cả. Các chủ đầu tư, nhà thầu không thực sự chủ động triển khai các giải pháp ứng phó theo quy định của pháp luật.

“Bài học trong điều hành của các cơ quan từ Ban quản lý dự án cho đến tư vấn cho đến nhà thầu khi ký hợp đồng rồi thì phải đi mua vật tư. Bây giờ để tình trạng giá vật tư như thế nhà thầu phải nhận được trách nhiệm của mình. Giá cả biến động thì luật pháp đã cho phép rồi. Thế còn việc điều chỉnh giá như tôi đã trao đổi không thể buổi sáng giá xăng tăng mà một hai tuần sau điều hành được. Các nhà thầu cho tới Ban quản lý dự án cho tới chủ đầu tư hiện nay tôi nhìn thấy vẫn chưa bài bản, cái này phải rút kinh nghiệm. Thời gian tới làm 729 Km không có chuyện vật tư dự thầu xong rồi đến lúc vào khảo sát lại không có; phải rút kinh nghiệm trong giai đoạn tới đây khi chúng ta làm để không để xảy ra tình trạng ấy nữa”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Bên cạnh những khó khăn vừa nêu, thuận lợi căn bản nhất là nguồn lực cho cả hai giai đoạn đều đã được bố trí. Cùng với đó, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành đầy đủ các cơ chế, chính sách, kể cả các cơ chế đặc thù, đảm bảo đủ cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện. Trên tinh thần đó Phó Thủ tướng khẳng định không lùi bất cứ mốc tiến độ nào, đến năm 2025 hoàn thành mục tiêu xây dựng thêm 2.000km đường cao tốc theo kế hoạch .

Đối với các dự án thuộc giai đoạn 2, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải đảm bảo khắc phục triệt để những khó khăn, vướng mắc trong giai đoạn 1. Các địa phương, nhà thầu phải xác định rõ các mỏ vật liệu xây dựng, đảm bảo tuyệt đối không để xảy ra thiếu hụt, ảnh hưởng đến tiến độ công trình. Các Ban quản lý dự án, nhà thầu cần phải đổi mới phương pháp chỉ huy, điều hành trên công trường để thực hiện dự án đúng tiến độ.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải khẩn trương triển khai các thủ tục để lựa chọn nhà thầu, khởi công toàn bộ 729km trước ngày 31/12; khẩn trương triển khai quyết định giao cho các địa phương là chủ đầu tư giải phóng mặt bằng, phân bổ kịp thời nguồn vốn để đảm bảo đến 31/12 giải phóng 70% mặt bằng./.