Quỹ đất, nhà ở bị chiếm dụng nhiều

Tuy nhiên, quá trình thực hiện, phần lớn các dự án được thành phố cho phép cơ chế nộp tiền “phần tiền chênh lệch giữa giá bán kinh doanh so với giá thành xây dựng”, trong khi việc xác định giá bán và giá thành chưa chính xác, gây thất thu ngân sách nhà nước (NSNN).

Kết quả của Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, trên địa bàn thành phố, có 6 dự án phải thực hiện nghĩa vụ nộp quỹ nhà, thì 3 dự án nộp thiếu với tổng diện tích là 6.626,9m² và số tiền còn phải nộp của 4/6 dự án là 343 tỷ đồng. Có 23 dự án phải thực hiện nghĩa vụ nộp quỹ đất, thì 13 dự án nộp thiếu, trong đó có 8 dự án nộp thiếu với tổng diện tích 168.013,2m². Việc quản lý, giám sát có biểu hiện cơ chế xin - cho. Nhiều chủ đầu tư, đến thời điểm thanh tra vẫn chưa nộp tiền vào NSNN. Điển hình là sai sót ở KĐT Việt Hưng do Tổng Cty Đầu tư và Phát triển đô thị (HUD) làm chủ đầu tư và Cty XNK đầu tư xây dựng Hà Nội, thuộc Tổng Cty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội (Handico) với Khu nhà ở Sài Đồng, Long Biên.

Sai phạm tài chính tràn lan

Trong quá trình thanh tra, TTCP đã phát hiện hàng loạt vi phạm về quản lý quỹ nhà, ký kết hợp đồng, thu chi tài chính ở Cty TNHH MTV Quản lý, Kinh doanh & Phát triển Nhà Hà Nội (Cty QL&PT nhà Hà Nội) giai đoạn 2002 - 2015.

Cty đã tiếp nhận tổng số 168 tòa nhà tại 36 khu trên địa bàn 9 quận, với 925.306,87m². Sau khi đã bàn giao cho một số đơn vị, hiện Cty đang quản lý 110 tòa nhà với tổng số 10.255 căn hộ. Tổng diện tích tầng 1, 2 và tầng hầm tại các tòa nhà đang quản lý là 156.201,6m². Tổng diện tích kinh doanh dịch vụ là gần 59.000m², Cty đã bố trí cho thuê 128 điểm với tổng điện tích 46.101,38m².

Từ năm 2013-2015, công ty này tiếp tục ký hợp đồng mới cho 66 đơn vị, cá nhân theo chấp thuận của Sở Xây dựng và 17 đơn vị, cá nhân hết hạn hợp đồng tiếp tục sử dụng. Có 34/65 đơn vị còn nợ tiền thuê nhà hơn 6 tỷ đồng. Hiện có 28 điểm Xí nghiệp quản lý dịch vụ và khai thác đã tự bố trí cho các hộ sử dụng diện tích để kinh doanh, nhưng không có hợp đồng thuê, chưa được sự chấp thuận của Cty QL&PT nhà và UBND thành phố Hà Nội với diện tích là 5.387,85m². Cty tự tính tiền sử dụng của các hộ kinh doanh với số tiền phải thu là hơn 23 tỷ đồng, số đã thu được 2,8 tỷ đồng, số còn phải thu gần 21 tỷ đồng.

Kết quả kiểm tra hiện trường tại 16 khu chung cư, có 7 khu không có hợp đồng thuê, có một số điểm kinh doanh tự ý cải tạo lấn chiếm nhưng không ghi trong hợp đồng thuê với tổng diện tích 1.484,29m², tổng số tiền là 6,1 tỷ đồng tại các khu nhà: N03, Khu chung cư Dịch Vọng; CT1-X2, CT2-X3 khu chung cư Bắc Linh Đàm; nhà N2B, N5A, N2E khu Trung Hòa - Nhân Chính. TTCP kết luận, việc Công ty QL&PT nhà Hà Nội ký hợp đồng mới cho 66 đơn vị, cá nhân, nhưng hợp đồng đều không được tổ chức đấu giá là thực hiện không đúng quy định tại Điều 1 và Điều 17 Quyết định 33/2012/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội.

Một vi phạm khác được phát hiện là tại Dự án Khu nhà ở tại Mễ Trì, Hà Nội do Cty CP Kinh doanh và Phát triển Nhà Hà Nội làm chủ đầu tư, thực hiện từ năm 2004-2005. Thực hiện dự án trên, tháng 9/2003, UBND thành phố Hà Nội ký Quyết định số 5382, thu hồi 75.761m² đất tại xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm giao cho Cty Xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu nhà ở Mễ Trì. Trong đó, diện tích 16.026m² đất xây dựng nhà ở chung cư tại các ô đất CT1, CT2, CT3A, CT3B, CT4, CT5. Chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao lại cho thành phố 5.319m² đất xây đựng nhà ở cao tầng tại ô đất CT1, CT4 bổ sung vào quỹ nhà thành phố. Dành 50% diện tích nhà ở chung cư cao tầng còn lại để bán cho các đối tượng CBCNV theo quy định. 8.167m² đất xây dựng nhà ở thấp tầng, phần chênh lệch giữa giá bán và giá bảo tồn vốn của 25% diện tích nhà ở biệt thự, nhà vườn chủ đầu tư phải nộp ngân sách thành phố để đầu tư xây dựng các công trình xã hội.

Đến thời điểm thanh tra, Cty Kinh doanh và Phát triển Nhà Hà Nội đã đầu tư xây dựng trên lô đất CT5. Tháng 10/2012, UBND thành phố có Văn bản chấp thuận đề nghị của liên ngành về tiền chênh lệch giá bán và giá thành bán căn hộ nhà chung cư 9 tầng CT5A là gần 25 tỷ đồng, tiền chênh lệch giữa giá bán và giá thành xây dựng của 25% diện tích nhà vườn là hơn 1,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay công ty này chưa thực hiện nộp các khoản tiền trên theo quy định gây thất thu NSNN.