Quy định 'con gà, quả trứng' đánh đố doanh nghiệp

Đó là phản ánh của ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam - tại hội thảo công bố báo cáo dòng chảy pháp luật kinh doanh Việt Nam 2022, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ( VCCI ) ngày 4/4.

Theo ông Hiệp, việc chồng chéo, khó dự báo là vấn đề lớn với chính sách hiện nay. Ông Hiệp dẫn ví dụ, Luật Quy hoạch đô thị quy định dự án phải được chấp thuận chủ trương đầu tư rồi mới tiến hành làm quy hoạch và xin phê duyệt. Trong khi đó, Luật Đầu tư 2020 quy định dự án muốn được chấp thuận chủ trương đầu tư phải có quy hoạch chi tiết được phê duyệt.

Ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch VCCI - cho biết, thông qua báo cáo, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn sự ổn định môi trường pháp lý để thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. Đối với dự án đầu tư lớn, thực hiện trong thời gian dài, nhà đầu tư luôn đòi hỏi tính ổn định và khả năng dự đoán của môi trường pháp lý để quyết định liệu có đầu tư hay không. Rủi ro pháp lý cao đồng nghĩa với hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp kém thuận lợi.

“Doanh nghiệp quy mô lớn như những con tàu, không thể phanh gấp được, nên giảm rủi ro pháp lý chính là tạo niềm tin về việc không có thay đổi đột ngột, cực đoan trong ban hành và thực thi chính sách”, ông Công cho biết.

Báo cáo của VCCI công bố cho thấy, năm 2022, hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật ở Việt Nam có một số “dòng chảy”: Chính sách ứng phó với tác động của kinh tế thế giới hợp lý và khá linh hoạt; chính sách liên quan đến hỗ trợ, phục hồi sau đại dịch tiếp tục được thúc đẩy, đã góp phần giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn; chính sách liên quan đến nền tảng số tiếp tục được hoàn thiện; hoạt động cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ tiếp tục được thúc đẩy…

Bên cạnh kết quả đã đạt được, doanh nghiệp phản ánh, còn nhiều quy định vướng mắc, gia tăng chi phí kinh doanh một cách bất hợp lý cho doanh nghiệp. Ví dụ, quy định về phòng cháy, chữa cháy còn thiếu vắng trong các phương án đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa chi phí tuân thủ.

Cùng với đó, năm 2022, nhiều vấn đề “nóng” đòi hỏi nhà quản lý phải nhìn nhận lại cơ chế quản lý và hoàn thiện chính sách, như: Hoạt động đấu giá đất và bỏ cọc của doanh nghiệp trúng đấu giá, hay vi phạm trong phát hành trái phiếu riêng lẻ. Những hoạt động này đã tác động rất lớn đến nền kinh tế và ảnh hưởng khác lớn đến môi trường đầu tư kinh doanh…

TS Nguyễn Minh Thảo - Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương - cho rằng, cải cách môi trường kinh doanh là nhiệm vụ trọng tâm được Chính phủ duy trì thường xuyên và liên tục. Tuy nhiên, kết quả cải cách vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của nhà đầu tư, doanh nghiệp. Quyền tự do kinh doanh trên thực tế vẫn chưa thực sự được bảo vệ.

Báo cáo Dòng chảy pháp luật kinh doanh là một báo cáo thường niên của VCCI, báo cáo này bắt đầu được công bố từ năm 2018, nhằm ghi nhận những chuyển động của pháp luật kinh doanh trong một năm, đề cập đến những vấn đề pháp lý chuyên sâu, tác động đến môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.