Sát Tết, thịt heo vẫn ế ẩm

Theo đại diện Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam, tiêu thụ thịt heo đã tăng so với trước nhưng vẫn thấp hơn khoảng 15% - 20% so với thời điểm này năm ngoái.

Giảm giá, xả hàng

Khoảng 17 giờ 30 phút ngày 22-1, siêu thị Bách Hóa Xanh (đường Võ Trường Toản, quận Bình Thạnh, TP HCM) có khá đông khách đến mua sắm sau giờ làm. Tại khu vực hàng tươi sống, một nhân viên bất ngờ thông báo lớn "giảm giá 40% thịt heo nhãn vàng", một nhân viên khác bắt đầu lấy bút ghi mức giảm giá trên từng sản phẩm.

Nghe giảm giá, nhiều khách hàng có mặt ở siêu thị đã ghé quầy hàng tươi sống để mua hàng giá rẻ. Sản phẩm được giảm giá khá đa dạng, gồm thịt xay, nạc dăm, chân giò, xương heo có thịt..., hạn sử dụng đến hết ngày 22-1. "Nếu thịt này mua vào buổi sáng thì cũng đến chiều tối mới nấu ăn, mua lúc này với mức giá giảm sâu là quá hời" - một khách hàng nói.

Không chỉ thịt heo trong nước, sản phẩm chân giò heo nhập khẩu từ Nga cũng đang giảm giá mạnh - từ giá gốc 49.000 đồng/kg còn 39.000 đồng/kg, trong khi chân giò heo trong nước có giá gốc đến 89.000 đồng/kg.

Về sức mua, tại chợ đầu mối Bình Điền (quận 8, TP HCM), thời điểm này, mỗi đêm tiêu thụ hơn 180 tấn thịt heo, giảm mạnh 40 - 50 tấn/đêm so với những năm trước. Giá thịt heo chưa có biến động bởi sức mua còn quá chậm. Tại các hệ thống siêu thị, mức tiêu thụ thịt heo có chuyển biến tích cực trong 1 tuần trở lại đây nhưng doanh số thịt heo đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ, Úc cao hơn thịt tươi sống.

"Vài năm trở lại đây, thịt heo đông lạnh ngày càng đa dạng về chủng loại, phân khúc giá và có lợi thế dự trữ được lâu nên thị trường rất ưa chuộng. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, khách hàng phải tính toán kỹ mọi chi phí nên nhu cầu mua thịt nhập khẩu với mức giá phải chăng tăng lên. Không chỉ nhà hàng, khách sạn, bếp ăn, quán ăn mà nhiều hộ gia đình cũng đưa thịt đông lạnh vào mâm cơm mỗi ngày" - giám đốc kinh doanh một doanh nghiệp (DN) bán lẻ tại TP HCM thông tin.

Theo Sở Công Thương TP HCM, nguồn cung thịt heo đang vượt cầu. Để hạn chế tình trạng thịt heo dội chợ, dư thừa trong trước và sau Tết, sở đã vận động DN, nhà bán lẻ triển khai chương trình kích cầu đối với mặt hàng này. Lần đầu tiên, các DN, siêu thị đồng loạt tung khuyến mãi dành cho mặt hàng thịt heo với mức 10% - 40%. Chẳng hạn, hệ thống siêu thị Big C, GO!, Tops Market triển khai lễ hội thịt heo từ ngày 11 đến 24-1 với mức giảm giá 30% - 40%. Trung bình mỗi ngày, hệ thống đưa ra thị trường gần 9 tấn thịt heo, riêng thị trường TP HCM gần 2 tấn/ngày. Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Giám đốc truyền thông Central Retail, cho biết đã ghi nhận mức tăng trưởng tiêu thụ thịt heo 2 con số trong tuần đầu diễn ra chương trình.

Hệ thống siêu thị Winmart, Winmart+ giảm giá đến 28% với thịt heo MEATDeli và thịt chế biến MEATDeli Ngự Bảo từ ngày 11-1 đến 8-2; áp dụng cho khách hàng đăng ký hội viên Win tại hệ thống siêu thị Wincommerce.

Công ty Vissan cũng dành 2 tỉ đồng để chạy chương trình khuyến mãi trong tháng Tết 2024, bao gồm giảm giá thịt heo tươi sống trong thời gian dài.

Khó khăn còn kéo dài

Theo Cục Chăn nuôi - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngành heo giữ vai trò chủ lực trong toàn ngành chăn nuôi khi chiếm hơn 62% tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng. Cuối năm 2023, tổng số heo hơi ước đạt 26,342 triệu con (chưa tính hơn 4 triệu heo con theo mẹ), tăng 4,2% so với cùng kỳ năm 2022; đạt số lượng heo cao nhất trong 5 năm trở lại đây. Tổng sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng năm qua ước tính 4,866 triệu tấn, tăng 7,2% so với cùng kỳ.

Trong khi sản lượng tăng thì giá heo hơi xuất chuồng lại giảm, trung bình chỉ khoảng 53.800 đồng/kg, thấp hơn 3.200 đồng/kg so với trung bình năm 2022. Vì thế người chăn nuôi hầu như không có lãi, thậm chí thua lỗ.

Theo lý giải của Cục Chăn nuôi, thời gian gần đây, giá heo hơi ở mức ngang hoặc dưới giá thành sản xuất là vì sức mua của người dân giảm nhẹ trong khi nguồn cung tăng vào các tháng 9, 10 và 11-2023 do các DN, trang trại lớn duy trì đàn heo ở mức khá cao. Một nguyên nhân khác gây "ám ảnh" cho người chăn nuôi là dịch tả heo châu Phi vẫn đang diễn biến bất lợi, khiến ngành chăn nuôi heo đối mặt rủi ro.

Ông Nguyễn Hữu Thắng, chủ trang trại Hoa Phượng (tỉnh Đồng Nai), cho biết chuồng trại của ông bỏ không suốt 3 tháng nay sau khi cả đàn bị nhiễm dịch tả heo châu Phi. Trước đó, trang trại của ông từng có đến 500 con heo nái và hàng ngàn heo thịt nhưng hiện tại bị cụt vốn, chưa thể tái sản xuất.

Ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, dự báo khó khăn của ngành chăn nuôi heo còn kéo dài trong năm 2024 khi nguồn cung vẫn dồi dào mà sức mua chưa hồi phục. Trong khi đó, trước mắt, heo nhập khẩu cả chính ngạch và nhập lậu về nhiều và giá khá rẻ, gây thêm sức ép cho sản phẩm heo trong nước.

Mới đây, Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai đã gửi kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ, trong đó đề cập tình trạng heo nhập lậu ở biên giới Tây Nam lên đến 6.000 - 7.000 con/đêm, gây nguy cơ lây lan dịch bệnh cho ngành chăn nuôi trong nước cũng như nguy cơ mất an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng.

Về giải pháp lâu dài, ông Nguyễn Trí Công cho rằng ngành chăn nuôi heo trong nước phải tìm cách hạ giá thành để tăng khả năng cạnh tranh với sản phẩm ở các kênh nhập khẩu.