Sợ COVID "ăn xuống phổi", nhiều người vội dùng thuốc không có chỉ định: Hậu quả khôn lường

BS Nguyễn Nhật Thắng – Admin nhóm Bác sĩ Quân y hỗ trợ F0 tại Hà Nội cho biết, đã có F0 bị chảy máu tiêu hoá vì sử dụng corticoid. Dù các bác sĩ khuyến cáo rất nhiều nhưng tỷ lệ tự ý sử dụng thuốc vẫn rất phổ biến.

BS Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm oxy Cao áp Việt Nga, Bộ Quốc Phòng cho biết, tình trạng lạm dụng Medrol - một loại thuốc Corticoid được chỉ định trong gói B diễn ra rất phổ biến dù bác sĩ đã tư vấn, truyền thông nói rất nhiều.

Tuy nhiên, với tâm lý thấy ho sốt, sợ virus "ăn xuống phổi", từ người già đến trẻ nhỏ thi nhau dùng thuốc này để phòng bệnh mà không theo khuyến cáo của ai.

Chỉ cần lên mạng xin đơn thuốc hoặc tự ra nhà thuốc là họ sẽ được bán cho đơn thuốc và đầu đơn bao giờ cũng là thuốc Medrol.

Khi sử dụng Medrol, bác sĩ Hoàng cho biết thuốc đúng là có tác dụng có đỡ sốt, đỡ ho, đỡ sưng nề. Nhưng hậu quả thì vô cùng: Ức chế hệ miễn dịch, điều này không khác gì tiếp tay cho virus nhân lên, dễ bội nhiễm vi khuẩn, làm bùng phát tiểu đường, huyết áp và cả đống tác dụng phụ nguy hiểm khác.

Đơn thuốc truyền nhau trên mạng cho F0.

Bác sĩ Đỗ Tuấn Anh – Bv Bạch Mai cho biết, anh đã tư vấn hàng trăm F0 và nhiều lần "té ghế" với những đơn thuốc mà F0 chụp ảnh gửi lại cho bác sĩ. Đơn nào cũng có Medrol bất kể bệnh nhân là già hay trẻ. Đa phần họ đều dương tính và không biết bấu víu vào đâu nên ra nhà thuốc mua và được người bán thuốc gói cho. Ngoài ra, một số người thì lên mạng, truyền tay nhau đơn thuốc đủ cả từ kháng viêm, kháng đông cho tới các thuốc hạ sốt thông thường.

BS Anh đã gặp nhiều trường hợp đau dạ dày, người mệt mỏi vì tác dụng phụ của thuốc. Có bệnh nhân đang bình thường thấy đơn thuốc thì vội mua về dùng và sau khi uống thuốc xong thì tác dụng phụ còn nặng hơn cả bệnh chính, người cũng mệt mỏi hơn trước.

Vì thuốc có nhiều tên khác nhau nên có những đơn thuốc có tận 2, 3 loại thuốc kháng viêm. BS Hoàng cho biết, Corticoids, hay còn gọi là dexamethasone, là loại đầu tiên được chứng minh có hiệu quả tốt để phòng chống bão cytokine.

Do uống dexamethasone thì mỗi lần uống lại cần 12 viên (loại 0,5mg) nên khá bất tiện. Vì vậy, lựa chọn thông dụng nhất là methylprednisolon 16mg mỗi ngày chỉ cần uống 1 viên.

Dù hoạt chất đều là methylprednisolon 16 mg nhưng tên biệt dược của từng nhà sản xuất lại khác nhau. Do đó, nếu thấy trong đơn thuốc, trong hóa đơn hoặc trên hộp thuốc, vỉ thuốc có ghi hàm lượng 16mg thì nhiều khả năng đó chính là kháng viêm corticoids.

Đây là loại thuốc đang bị lạm dụng nhiều nhất. Trong khi đó, ở giai đoạn đầu khi virus mới xâm nhập và đang nhân lên (trong vòng 5 - 7 ngày sau khi khởi phát triệu chứng), dùng thuốc kháng viêm sẽ khiến cho virus càng dễ dàng nhân lên, khiến tình trạng nhiễm SARS-CoV-2 nặng lên.

Bác sĩ Hoàng nhấn mạnh khi bệnh nhân chưa phải thở oxy, tuyệt đối không dùng corticoid. Nếu bạn cứ dùng thuốc sai thì bệnh Covid-19 có thể lấy đi tính mạng của bạn. Corticoid rất tốt trong việc chống bão cytokine, nhưng dùng sớm quá thì chỉ làm bệnh tình thêm tồi tệ hơn. Nếu SpO2 trên 95 hoặc chưa phải thở oxy thì tuyệt đối không dùng medrol hay các thuốc chứa Corticoid.

Dùng corticoids khiến cơ thể dễ bị nhiễm khuẩn, nhiễm nấm nên thường phải dùng kết hợp kháng sinh.

Dùng corticoids gây kích ứng dạ dày và tá tràng, do đó phải kết hợp thuốc bảo vệ dạ dày.

Đối với các F0 có thể điều trị tại nhà, sau khi có triệu chứng sốt, virus chỉ nhân lên trong vòng 5 - 7 ngày, sau đó giảm dần. Trong khoảng thời gian 7 - 10 ngày sau khi khởi phát, một số người sẽ bớt triệu chứng và bình phục dần nên bạn không cần lo lắng và vội vàng sử dụng thuốc kháng viêm.