Chậm nhất đến tháng 2/2016 sẽ xử lý xong sở hữu chéo

Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, NHNN cho biết đến tháng 8/2015, vốn điều lệ của hệ thống liên tục tăng lên và đạt trên 400 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 27% so với năm 2011, vốn chủ sở hữu đạt trên 500 nghìn tỷ đồng, tăng gần 17% so với năm 2011.

Nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục duy trì sở hữu vốn và tham gia tái cơ cấu các NHTM (hiện có 17 NHTMCP có nhà đầu tư nước ngoài sở hữu cổ phần, trong đó có 09 ngân hàng có cổ đông chiến lược nước ngoài)

Sở hữu chéo, đầu tư chéo trong hệ thống các TCTD cũng đã được xử lý một bước quan trọng trong giai đoạn 2011-2015. Sở hữu của các NHTMCP đã minh bạch và đại chúng hơn; tình trạng cổ đông/nhóm cổ đông lớn, thao túng, chi phối ngân hàng được xử lý và kiểm soát về cơ bản; các nhóm lợi ích đã giảm dần.

NHNN tích cực chỉ đạo các TCTD đẩy nhanh tiến độ xử lý các vi phạm về giới hạn sở hữu cổ phần, sở hữu chéo thông qua chuyển nhượng, thoái vốn, sáp nhập, hợp nhất, mua lại hoặc cử người tham gia quản trị, điều hành ngân hàng (chẳng hạn các trường hợp tại NHTMCP Nam Việt, Phương Tây, Sài Gòn, Đệ Nhất, Việt Nam Tín Nghĩa, Phương Nam, Sacombank, Eximbank, Đông Á,...).

Theo thống kê của NHNN, số cặp TCTD sở hữu chéo trực tiếp lẫn nhau đã giảm từ 7 cặp trong năm 2012 xuống chỉ còn 3 cặp hiện nay. Tình trạng một TCTD sở hữu cổ phần tại một số TCTD hoặc một số TCTD sở hữu cổ phần tại một TCTD đã giảm so với thời gian trước đây.

Để tạo cơ sở pháp lý cho các TCTD thực hiện xử lý vấn đề sở hữu chéo, sở hữu vượt giới hạn quy định, NHNN đã ban hành Thông tư số 36/2014/TT-NHNN ngày 20/11/2014, trong đó quy định cụ thể các điều kiện cho phép NHTM mua, nắm giữ cổ phiếu của TCTD khác, Thông tư số 06/2015/TT-NHNN ngày 01/6/2015 quy định thời hạn, trình tự, thủ tục chuyển tiếp đối với trường hợp sở hữu cổ phần vượt giới hạn quy định tại Điều 55 Luật các TCTD. Theo đó, NHTM chỉ được mua, nắm giữ cổ phiếu của TCTD khác với những điều kiện nhất định với mức dưới 5% vốn cổ phần có quyền biểu quyết của TCTD đó và chỉ được mua, nắm giữ cổ phiếu tối đa không quá 2 TCTD, trừ trường hợp TCTD là công ty con của NHTM đó.

Đại diện NHNN cho biết thêm với các biện pháp triển khai như trên tình trạng đầu tư chéo, sở hữu chéo giữa các TCTD và giữa TCTD với doanh nghiệp đang từng bước giảm dần; các TCTD còn vi phạm về sở hữu chéo, cổ đông sở hữu vượt giới hạn quy định của pháp luật đều đã có phương án xử lý để thực hiện đúng quy định của pháp luật chậm nhất đến tháng 02/2016.