Điều chỉnh tỷ giá: Bước đi bất ngờ nhưng khôn ngoan của NHNN

Bắt đầu từ ngày 7/1/2015, NHNN chính thức tăng 1% biên độ tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa đồng Việt Nam và USD, từ mức 21.246 VND/USD lên 21.458 VND/USD (mức điều chỉnh 1%). Như vậy, với biên độ tỷ giá +/-1% so với tỷ giá bình quân liên ngân hàng, tỷ giá trần là 21.673 VND/USD, tỷ giá sàn là 21.243 VND/USD.

NHNN cho biết, ngay sau khi điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng thị trường ngoại tệ hoạt động thông suốt trong cả ngày đầu tiên áp dụng, tỷ giá giao dịch thực tế trên thị trường xoay quanh mức phổ biến mức 21.450-21.460 VND/USD. Tổng giá trị giao dịch trên thị trường đạt khoảng 700 triệu USD

Điều chỉnh tỷ giá – NHNN đã ở thế chủ động

Theo chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực: Thời điểm điều chỉnh tỷ giá của NHNN là phù hợp vì vào thời điểm USD lên mạnh như vậy, lạm phát Việt Nam thấp và khi điều chỉnh tỷ giá không tạo áp lực tăng lạm phát như thời điểm lạm phát tăng.

“Ổn định tỷ giá là mục tiêu quan trọng, nhưng cần đảm bảo tính thị trường và tính linh hoạt. Nhiệm vụ bám sát thị trường và thấy tín hiệu thị trường nhanh nhạy để có quyết sách kịp thời. Việt Nam có nhiều nhân tố tác động tỷ giá khác các nước như lạm phát, giá vàng, tâm lý nên kiểm soát tỷ giá ổn định khó khăn hơn các nước” – Ông Lực nói

Còn theo ông Lê Xuân Nghĩa, kinh tế thế giới năm 2015 dự báo tăng 2,6 %, thương mại toàn cầu 2016 – 2017 chỉ tăng 3%. Dự báo thấp xa so với kì vọng trước đây. Giá cả toàn cầu, đặc biệt giá vật liệu cơ bản, nhiên liệu ở mức thấp. Giá nhiên liệu giảm mạnh. Cầu toàn thế giới yếu, lạm phát toàn cầu yếu. Đồng USD tăng giá rất mạnh, ảnh hưởng mạnh các quốc gia đang phát triển, đặc biệt quốc gia nợ USD

Quốc gia nào còn dư địa điều chỉnh chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa ít thì sẽ gặp rất khó khăn.

Đây là quyết định khá bất ngờ nhưng thông minh và nhạy cảm của NHNN, đồng thời cho thấy NHNN đã hiểu rõ, sâu sắc tình hình thương mại, tài chính toàn cầu, hiểu vị thế, cách ứng xử của Việt Nam trong thương mại toàn cầu.

“Đây là biện pháp điều chỉnh mà nhiều nước muốn làm nhưng không còn dư địa. Việt Nam tuy dư địa còn ít nhưng vẫn rất quan trọng” – Ông Nghĩa chia sẻ.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Phạm Thanh Hà - PTGĐ Vietcombank cho rằng, thời điểm điều chỉnh tỷ giá của NHNN ngay từ đầu năm là khá thích hợp, tác động tích cực không những về khía cạnh kinh tế, cụ thể nguồn cung ngoại tệ, tác động đến tâm lý của thị trường.

Lợi thế kép

Đánh giá về tác động của đợt điều chỉnh tỷ giá lần này ông Phạm Thanh Hà cho rằng: Mức cung của ngoại tệ, mức tỷ giá mới sẽ hỗ trợ hoạt động xuất khẩu, kích thích dòng kiều hối tăng trong mùa cao điểm hiện nay.  

Còn về tác động tâm lý thì rõ ràng việc điều chỉnh tỷ giá lần này sẽ làm giảm kỳ vọng điều chỉnh tỷ giá, giảm tâm lý nắm giữ ngoại tệ của thị trường.

“Trong năm 2014, NHNN đã thành công trong việc xóa bỏ tâm lý và kỳ vọng thị trường là NHNN phải dùng hết mức điều chỉnh 2% nên việc điều chỉnh sớm trong năm 2015 sẽ sớm giúp ổn định tâm lý thị trường. Và nhờ đó các DN liên quan đến việc sử dụng ngoại tệ được chủ động trong việc lập và thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh” – Ông Hà nói.  

Còn theo ông Lê Xuân Nghĩa, trong nước, dự báo cán cân vãng lai 2015 của Việt Nam thâm hụt nhiều so với 2014. Công cụ tỷ giá hối đoái quan trọng để giảm cán cân vãng lai. Điều chỉnh tỷ giá hối đoái hữu hiệu nhất cho hỗ trợ cán cân vãng lai. Hỗ trợ xuất khẩu.

Đầu năm, xuất khẩu của Việt Nam tăng mạnh các khu vực khác, biện pháp hỗ trợ kịp thời xuất khẩu, hỗ trợ kinh tế tạo ra lợi kép: Giá đầu vào nhiên liệu rẻ, lãi suất giảm, đầu ra (xuất khẩu) tăng lên.

Ngân hàng Trung ương tăng tỷ giá hối đoái có lợi cho thu ngân sách từ USD, thu từ dầu tho quy ra tiền Việt Nam tăng, xuất khẩu tăng, hỗ trợ cho ngân sách nhà nước, nhờ đó ngân sách có khoản thu lớn hơn. Đây là yếu tố quan trọng với ngân sách, phản ánh chính sách tài khóa, tiền tệ chặt chẽ. 

"Cả thế giới và Việt Nam đang coi chuyện giá dầu giảm là gói kích thích kinh tế trời cho trong bối cảnh dư địa của chính sách tiền tệ còn rất ít, dư địa chính sách tài khóa lại bị giới hạn bởi thâm hụt ngân sách và nợ công " - Ông Nghĩa nói.

Tuy nhiên, ông Cấn Văn Lực cũng lưu ý rằng chính sách của NHNN điều chỉnh 2% nhưng không phải cứ làm việc đó bằng mọi giá, cần có độ dung sai nhất định.

Khánh Nhi