Lợi nhuận ngân hàng có dấu hiệu khởi sắc?

Tính đến điểm hiện tại đã có 16 ngân hàng thương mại công bố báo cáo tài chính quý III/2015.

Nhìn chung, sau 9 tháng đầu năm, bức tranh lợi nhuận ngân hàng đã có dấu hiệu khởi sắc hơn với nhiều điểm sáng từ 8 ngân hàng có kết quả lãi ngàn tỷ và 11 ngân hàng có tăng trưởng lợi nhuận dương.

Trong đó, Vietinbank là ngân hàng dẫn đầu hệ thống về kết quả kinh doanh với 5.725 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế và 4.461 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, đều tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận thuần của cổ đông ngân hàng là 4.449 tỷ đồng sau 9 tháng đầu năm, tăng 4,3%. Kế tiếp đó vẫn là các ông lớn BIDV và Vietcombank với kết quả lần lượt 5.535 tỷ đồng và 4.648 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng 24,5% và 11,2%.

Một số ngân hàng thương mại cổ phần có quy mô nhỏ hơn cũng cho thấy lợi nhuận khả quan, có sự bứt phá mạnh so với cùng kỳ như VPBank, VIB, Techcombank…Cụ thể, lợi nhuận trước thuế 9 tháng hợp nhất của VPBank đạt 2.328 tỷ đồng, tăng 73% so với cùng kỳ năm trước và đạt 93% kế hoạch cả năm. Trong đó, lợi nhuận trước thuế riêng của ngân hàng đạt kết gần 1.400 tỷ đồng.

VIB ghi nhận tổng lợi nhuận trước thuế và sau thuế lần lượt là 369 tỷ đồng và 307 tỷ đồng, tăng 58% và 70% so với cùng kỳ năm 2014; đồng thời hoàn thành 56% kế hoạch lợi nhuận đề ra hồi đầu năm.

2 đồng lãi, 1 đồng dự phòng

Bức tranh lợi nhuận ngân hàng có thể đã có nhiều vùng sáng hơn nếu không vì dự phòng rủi ro. Mặc dù, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trước chi phí dự phòng của 16 ngân hàng đã được thống kê đạt 49.638 tỷ đồng, tăng trưởng 23% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên lợi nhuận trước thuế chỉ tăng 12,7%. Nguyên nhân chính là kỳ này, các ngân hàng đã tiếp tục dự phòng rủi ro cao, lên tới 22.764 tỷ đồng, chiếm 45,8% tổng lợi nhuận trước dự phòng.

Điển hình là trường hợp LienVietPostBank. Mặc dù lãi thuần từ hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank cao gấp đôi cùng kỳ năm trước nhưng tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế chỉ còn 4% với 345 tỷ đồng do ngân hàng mạnh tay tăng chi phí dự phòng từ 26 tỷ lên 404 tỷ đồng, gấp hơn 15 lần so với cùng kỳ năm trước. Với kết quả này, ngân hàng mới chỉ hoàn thành 36% kế hoạch 936 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế cả năm mà ngân hàng đã đề ra.

Tương tự, lợi nhuận thuần của Techcombank sau 3 quý đầu năm đạt 4.338 tỷ đồng, tăng 59% so với cùng kỳ nhưng vì tỷ lệ chi phí dự phòng rủi ro tăng 78% so với cùng kỳ năm trước lên mức gần 2.786 tỷ đồng. chiếm đến 64% lợi nhuận thuần nên kết quả lợi nhuận chỉ còn lại 1.552 tỷ đồng, tăng 33,4%.

Lãi thuần từ hoạt động kinh doanh của VPBank cũng cao gấp 2,5 lần cùng kỳ nhưng tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế còn khoảng hơn 70% do chi phí dự phòng bào mòn mạnh 51% lợi nhuận thuần.

Theo thống kê, lợi nhuận của 6/16 ngân hàng bao gồm: Vietcombank, Techcombank, VPBank, LienVietPostBank, VIB, ABBank đã bị “cắt xém” nửa già vì chi phí dự phòng rủi ro tín dụng.

Bên cạnh đó, một số ngân hàng tiếp tục hoạt động trầm lắng với kết quả lợi nhuận đi xuống.

Trong quý III, thu nhập lãi thuần của Eximbank đạt 891 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, chi phí hoạt động trong kỳ tăng 11% lên 533 tỷ đồng. Ngoài ra, vì ngân hàng đã trích lập dự phòng rủi ro tín dụng tăng mạnh bất thường từ 84 tỷ đồng cùng kỳ năm trước lên 332 tỷ đồng nên tổng lợi nhuận trước thuế của ngân hàng trong quý III chỉ còn 110 tỷ đồng, giảm 61% so với kết quả quý III/2014.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2015, lợi nhuận trước thuế và sau thuế của Eximbank lần lượt đạt 677 tỷ đồng và 525 tỷ đồng, đều giảm 28% so với cùng kỳ năm trước.

Tại Sacombank, trong 9 tháng đầu năm lợi nhuận trước thuế đạt 2.140 tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ năm trước. Trước đó, nửa đầu năm nay dù kết quả kinh doanh tốt hơn song do dự phòng cao nên ngân hàng chỉ đạt lợi nhuận trước thuế 1.525 tỷ đồng và sau thuế là 1.180 tỷ đồng, giảm 7% so với cùng kỳ năm trước.