Ông Vũ Viết Ngoạn: Dùng từ bùng nổ sáp nhập ngân hàng năm 2015 là hợp lý

Ông Vũ Viết Ngoạn – Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cho rằng, năm 2015 sẽ là bước chuyển quan trọng trong tái cơ cấu ngân hàng. Nếu 2013-2014 là những năm bước đệm khắc phục những yếu kém, ngăn chặn nguy cơ đổ vỡ thì năm 2015 phải là năm tạo ra đột phá mới trong tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và các công ty chứng khoán. Năm 2015 phải kiên quyết xử lý yếu kém còn tồn tại về định chế, xử lý dứt điểm để 2016 tạo được bước chuyển mới khác biệt với tốc độ tăng trưởng khá hơn.

“Nợ xấu phải giảm xuống dưới 3%. Quản trị rủi ro và DN cũng phải tạo ra nền móng để các TCTD áp dụng theo chuẩn mực quốc tế. Năm 2016 phải là năm khởi đầu cho giai đoạn tăng tốc kinh tế. Nếu không sớm đưa kinh tế VN trở lại thời kỳ tăng trưởng từ năm 2015 thì Việt Nam sẽ thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình”.

Ngay từ đầu năm đã nhiều thông tin liên quan tới tái cấu trúc các ngân hàng, vậy ông có cho rằng năm 2015 sẽ bùng nổ sáp nhập các ngân hàng hay không?

Tôi cho rằng, nếu dùng từ bùng nổ của sáp nhập thì cũng hợp lý. Bởi lẽ, những năm qua ngành ngân hàng đã có nhiều bước chuẩn bị căn bản cho quá trình này.

Chúng ta vẫn kỳ vọng sẽ hút được lượng lớn vốn ngoại vào tái cấu trúc ngân hàng, nhưng cho tới nay dường như vẫn chưa thấy xuất hiện dòng vốn ngoại nào?

Từ trước tới nay tôi không kỳ vọng nhiều vào sự tham gia của dòng vốn ngoại vào quá trình tái cấu trúc hệ thống NH. Tôi cho rằng thực lực của chúng ta có thể thực hiện được trong nội bộ, ngoại trừ chuyện xử lý nợ xấu thì mới bàn tới chuyện hút vốn ngoại.

Còn với việc xử lý những vấn đề nội tại của hệ thống ngân hàng chúng ta có phương thức riêng, dựa vào đặc thù riêng của hệ thống, thể chế cũng như văn hóa riêng của Việt Nam để có lối đi riêng.

Ngân hàng mạnh có thể giúp được ngân hàng yếu kém, ngân hàng lớn có thể trợ giúp các ngân hàng nhỏ. Bài học này chúng ta đã làm và đã rút được nhiều kinh nghiệm thành công trong giai đoạn những năm 2000.

Tôi còn nhớ đầu năm 2000 khi tái cơ cấu ngân hàng thì hơn 10 ngân hàng đã rút khỏi “sân chơi” bằng phương thức này, được các TCTD quốc tế đánh giá cao và được đưa vào là kinh nghiệm. Chính vì thế không có lý do gì để chúng ta không thực hiện khi đã thành công trước đây.

Ông vừa nói ngân hàng mạnh có thể hỗ trợ ngân hàng yếu trong thời gian nhất định, nhưng câu chuyện hiện giờ đã đi theo hướng khác, thị trường hơn. Và trong một thị trường thì việc NH này tự nguyện tìm kiếm đối tác của mình mới theo đúng định hướng thị trường mà chúng ta hướng tới?

Về mặt chính sách chúng ta vẫn cho phép các ngân hàng thời gian đầu tự tìm hiểu và “kết hôn” với nhau. Nếu tới lúc không thể tự tìm được đối tác thì phải cần tới sự trợ giúp từ chính sách là đương nhiên. Bởi đến thời hạn phải hoàn thành kế hoạch lành mạnh hóa thị trường, hệ thống ngân hàng mà các ngân hàng không làm được dứt khoát thì cần phải có sự hỗ trợ của chính sách.

Thông tư 36 nhấn mạnh tới sở hữu chéo, vậy vấn đề này sẽ được giải quyết ra sao khi các NH sáp nhập với nhau, thưa ông?

Sáp nhập chỉ giải quyết được phần nào sở hữu chéo trong hệ thống NH, không phải là công cụ giải quyết triệt để để giải quyết. Sở hữu chéo không đơn thuần giữa các ngân hàng với nhau mà còn là mối quan hệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp.

Vậy ông có cho rằng sẽ có những cuộc “kết hôn” gượng ép giữa các ngân hàng với nhau không?

Đã đến lúc cần thiết thì chúng ta phải áp dụng các công cụ biện pháp, các TCTD phải đảm bảo tiêu chí đó vì lợi ích chung của quốc gia, hệ thống. Nếu ngưỡng thời hạn mà ngân hàng đó không đạt được thì phải áp dụng các công cụ chính sách.

Các nước có thể cho ngân hàng đó sẽ phá sản, còn Việt Nam thì với đặc thù riêng thì sáp nhập cũng là hình thức để thay đổi, khắc phục 1 cách căn bản những yếu kém tồn tại của các định chế tài chính ko đáp ứng được yêu cầu chung

Xin cảm ơn ông!

>>> Sáp nhập ngân hàng: Thêm những tình huống bất ngờ

Khánh Nhi