2015 - Năm đầy bất ngờ của thị trường tài chính quốc tế

Hồi đầu năm, hầu hết các chuyên gia phân tích dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng khỏe mạnh, đẩy tăng giá cổ phiếu và giá trái phiếu sẽ xuống thấp hơn nữa. Tuy nhiên, suốt từ đầu năm đến nay, phố Wall đã trồi sụt cùng hai sự kiện có tác động lớn nhất là TTCK Trung Quốc lao dốc và Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất. Giá hàng hóa đã rơi xuống mức thấp nhất 16 năm và chứng khoán toàn cầu hướng tới năm giảm điểm đầu tiên kể từ 2011.

Cổ phiếu

Những chuyên gia tham gia khảo sát của Bloomberg đã dự đoán chỉ số S&P 500 sẽ tăng 8,1% trong năm nay. Trên thực tế, chỉ số này lại đang hướng tới mức giảm 1,8% do bị đè nặng bởi lợi nhuận của các doanh nghiệp sụt giảm và nỗi lo Fed chấm dứt chính sách lãi suất gần 0. Những “cơn gió ngược” này cũng khiến chỉ số MSCI All-Country World Index giảm 5,5%. Các thị trường mới nổi giảm mạnh nhất với mức 17%.

Chuyên gia David Kostin của Goldman Sachs là người đã dự báo khá chính xác về chứng khoán Mỹ năm 2015. Mức dự báo mà Kostin đưa ra cho chỉ số S&P 500 trong 6 tháng đầu năm chỉ thấp hơn 1% so với mức đỉnh hồi tháng 5, và dự báo cho cuối năm thấp hơn khoảng 1% so với mức đóng cửa 2.021,15 của phiên hôm qua (21/12).

Mức điểm dự báo 2.100 điểm cho năm 2016 khiến ông trở thành người bi quan nhất trong 2 năm liên tiếp. Lý do mà Kostin đưa ra là các mức giá trị đã lên đến đỉnh điểm. S&P 500 hiện có P/E ở mức 17 lần, so với mức trung bình 14 lần của thập kỷ trước.

Trái phiếu

Ngày này năm ngoái, hầu hết các chuyên gia dự báo Fed mạnh tay thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ đẩy tăng lợi suất trái phiếu với mức trung bình 3,08% cho trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm. Phiên hôm qua, chỉ số này chỉ ở mức 2,19%. Lạm phát yếu ớt và những dấu hiệu căng thẳng trên thị trường mới nổi khiến Fed trì hoãn tăng lãi suất đến tận tháng 12.

Chỉ có trái phiếu tăng trưởng trong năm 2015 (từ trái sang: trái phiếu,quỹ tiền tệ,cổ phiếu,hàng hóa)

Giá hàng hóa

“Cơn địa chấn” trên thị trường hàng hóa toàn cầu khiến tất cả mọi người đều ngạc nhiên, trừ những người bi quan nhất. Lạm phát thấp khiến sức hấp dẫn của những kim loại quý bị lu mờ, trong khi nhu cầu của Trung Quốc sụt giảm và tình trạng dư thừa nguồn cung khiến giá dầu thô lao dốc. Chỉ số Bloomberg Commodity Index đã giảm tổng cộng 26%, mạnh nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2008.

Giá vàng giao ngay – đã giảm 9% kể từ đầu năm đến nay – được dự báo sẽ giảm tiếp 12% trong năm tới, xuống còn 950 USD/ounce.

Diễn biến các loại hàng hóa

Đồng USD

Trên thị trường tiền tệ với khối lượng giao dịch lên đến 5.300 tỷ USD mỗi ngày, nhiều nhà đầu tư đã thắng đậm vì giới phân tích dự báo chính xác về sức mạnh của đồng USD trong năm 2015. Chỉ số Bloomberg Dollar Spot Index đã tăng 9% với sự ngược chiều trong chính sách tiền tệ của Mỹ và ECB cũng như Nhật Bản.

Tuy nhiên, điều ngạc nhiên lớn nhất của năm nay đến từ Trung Quốc – nơi có đồng nội tệ giảm 4,2% so với USD sau khi NHTW nước này bất ngờ phá giá hồi tháng 8 và chuyển sang cơ chế tỷ giá phụ thuộc vào thị trường nhiều hơn. Nhân dân tệ cũng được bổ sung vào rổ tiền tệ dự trữ của IMF.

Michael Every, người bi quan nhất về nhân dân tệ ở thời điểm cuối năm 2014, nhận định đồng tiền này sẽ giảm thêm 16% trong năm tới, xuống còn 7,7 nhân dân tệ đổi 1 USD vì thể trạng yếu ớt của kinh tế Trung Quốc.

“Họ muốn một đồng tiền ổn định, nhưng không phải là so với USD. Nhân dân tệ đang quá đắt đỏ”, chuyên gia này nói.