Trung Quốc sẽ tiếp tục cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc?

Cuối ngày 20/4, NHTW Trung Quốc (PBOC) vừa thông báo cắt giảm 1 điểm phần trăm đối với tỷ lệ dự trữ bắt buộc, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 11/2008. Theo số liệu thống kê, Trung Quốc vẫn còn 23.000 tỷ nhân dân tệ dự trữ. Điều này dẫn đến câu hỏi: trong số đó sẽ có bao nhiêu tiền được phép chảy vào nền kinh tế đang giảm tốc?

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc (RRR) là một trong những đòn bẩy chủ chốt được PBOC sử dụng để quản lý thanh khoản trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Khi dòng vốn nước ngoài chảy vào và chỉ số giá tiêu dùng tăng lên, tỷ lệ dự trữ bắt buộc cũng tăng lên. Khi dòng tiền nguội bớt và lạm phát đã được kiểm soát, tỷ lệ này cũng giảm xuống.

Công cụ tỷ lệ dự trữ bắt buộc được Trung Quốc bắt đầu sử dụng từ năm 1984. Năm 1999, sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á, tỷ lệ dự trữ bắt buộc của Trung Quốc được hạ xuống mức 6% và được giữ nguyên ở đó cho đến năm 2003. 4 năm này là quãng thời gian mà dòng vốn ồ ạt chảy vào Trung Quốc. Tuy nhiên sau đó thặng dư thương mại khổng lồ khiến Trung Quốc phải năng tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Năm 2008, chỉ số này lên đến 17,5%.

Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 dẫn đến những đợt cắt giảm liên tiếp. Do nhu cầu xuất khẩu sụt giảm, tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở Trung Quốc xuống đến mức 15,5%. Tuy nhiên, đi kèm với các gói kích thích kinh tế khổng lồ, PBOC đã nâng tỷ lệ dự trữ bắt buộc lên đến 21,5% vào năm 2011, mức cao nhất từ trước đến nay.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở Trung Quốc từ năm 1988 đến nay

Hiện Trung Quốc là một trong những nước có tỷ lệ dự trữ bắt buộc cao nhất thế giới. Ở một số nước, tỷ lệ chỉ ở mức 2%. Thậm chí Canada và Australia không cần các ngân hàng phải tích lũy dự trữ ở NHTW.

Xét trong bối cảnh hiện nay, với dòng vốn bị rút ra khá mạnh, lạm phát thấp và nền kinh tế tăng trưởng yếu nhất kể từ 2008, Trung Quốc sẽ hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc đến mức nào?

Shen Jianguang  - chuyên gia kinh tế đến từ công ty chứng khoán Mizuho – cho rằng về lý thuyết, tỷ lệ dự trữ bắt buộc có thể ở mức rất thấp, thậm chí gần 0 nếu như Trung Quốc mong muốn như vậy. Chuyên gia này dự báo có thể trong vài năm tới tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở Trung Quốc sẽ hạ xuống mức 10% bởi PBOC mong muốn tạo nên một bệ đỡ cho nền kinh tế trong quá trình dọn sạch nợ xấu.

Chuyên gia kinh tế Larry Hu của công ty chứng khoán Macquarie cũng có những nhận định tương tự. Ông dự báo Trung Quốc sẽ có ít nhất 20 lần cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc trong vòng 5 năm tới.

Các chuyên gia tham gia khảo sát mới nhất của Bloomberg dự báo đến cuối năm nay tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở Trung Quốc sẽ ở mức 17,5%.

Thu Hương