Lên kế hoạch… lỗ
Môi trường kinh doanh không thuận lợi là vấn đề được nhiều người lường trước. Thế nhưng, việc lãnh đạo doanh nghiệp liên tục lên kế hoạch lỗ là điều các cổ đông và NĐT khó có thể chấp nhận.
Lỗ cũng không hoàn thành
Ngày 16-4, ĐHCĐ của CTCP Vận tải và Thuê tàu biển Việt Nam (VST) đã diễn ra trong không khí hết sức căng thẳng với nội dung xoay quanh tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Theo BCTC năm 2013 được công bố tại ĐHCĐ, doanh thu cả năm của VST đạt 1.354 tỷ đồng nhưng lợi nhuận lại âm hơn 223 tỷ đồng. Tại ĐHCĐ năm ngoái, lãnh đạo VST đã đề ra kế hoạch lỗ 179 tỷ đồng.Nếu so với kết quả thực hiện VST đã “vượt” kế hoạch lỗ hơn 44 tỷ đồng. Chưa hết bàng hoàng với kết quả ngược của năm 2013, cổ đông tiếp tục ngỡ ngàng khi HĐQT của doanh nghiệp này trình bảng kế hoạch kinh doanh năm 2014 với doanh thu phấn đấu đạt trên 1.305 tỷ đồng trong khi lợi nhuận tiếp tục âm 179 tỷ đồng. Với mục tiêu này gần như chắc chắn mã VST sẽ bị hủy niêm yết sau khi kết thúc năm 2014 do thua lỗ 3 năm liên tiếp (năm 2012 lỗ gần 125 tỷ đồng).
CP của 3 doanh nghiệp này hiện đang nằm trong nhóm CP có giá thấp nhất trên TTCK hiện nay. SGG 2.900 đồng/CP, VST 3.000 đồng/CP, ND2 6.600 đồng/CP. |
Một doanh nghiệp khác cùng về đích ngược là CTCP Vận tải biển Hải Âu (SSG). Tại ĐHCĐ diễn ra vào năm ngoái, doanh nghiệp này lên kế hoạch lỗ không quá 5 tỷ đồng. Thế nhưng, kế hoạch lỗ “khiêm tốn” này đã không thể hoàn thành khi con số thua lỗ thực tế trong năm 2013 lên đến 34,7 tỷ đồng.
Đây cũng là năm thứ 2 liên tiếp SSG báo lỗ (năm 2012 lỗ ròng gần 2 tỷ đồng). Theo kế hoạch, SSG sẽ tổ chức ĐHCĐ trong tháng 4 nhưng đến thời điểm hiện nay, doanh nghiệp vẫn chưa cung cấp tài liệu cho cổ đông. Dù vậy, nếu dựa trên Báo cáo thường niên năm 2013 vừa được công bố với dự báo cho rằng “thị trường kinh doanh vận tải biển trong năm 2014 sẽ khó khăn hơn năm 2013”, nhiều khả năng SSG tiếp tục lên kế hoạch lỗ trong năm 2014.
Cuối tháng 3 vừa qua, ĐHCĐ của CTCP Đầu tư phát triển điện Miền Bắc 2 (ND2) cũng đã diễn ra không mấy êm ả, nhất là khi HĐQT của doanh nghiệp này đệ trình bảng kế hoạch kinh doanh năm 2014 với mục tiêu lỗ hơn 48 tỷ đồng, trong khi năm 2013 vẫn còn lãi hơn 1,5 tỷ đồng.
Trước đó, tại ĐHCĐ bất thường tổ chức vào cuối năm 2013, HĐQT của ND2 đã thông qua phương án phê duyệt tổng mức đầu tư điều chỉnh dự án Nhà máy Thủy điện Ngòi Phát (Lào Cai) lên mức 2.068 tỷ đồng, trong đó 80% sử dụng vốn vay. Dự án đã được khởi công từ quý IV-2007 và dự kiến hoàn thành vào quý II-2014 (tổ máy số 1 sẽ phát điện trước ngày 30-4).
Bất lực?
Giải trình với cổ đông về kế hoạch lỗ, ông Trương Đình Sơn, Tổng giám đốc VST, cho rằng nguyên nhân chính là tình hình thị trường vận tải biển trong 5 năm gần đây gặp khó khăn. Các đơn vị kinh doanh vận tải biển đều thua lỗ, thậm chí còn âm cả vốn chủ sở hữu hay bi đát hơn là phá sản và ngừng hoạt động. Chính vì vậy, việc VST lỗ 2 năm liên tiếp là điều hết sức bình thường.
Cũng vì lý do này, mục tiêu chính của VST trong năm 2014 là giảm lỗ. Theo đó, các giải pháp VST đề ra là không đầu tư vào dự án lớn để tập trung cơ cấu lại bộ máy và các hoạt động kinh doanh và mục tiêu quan trọng là bán tàu. Kế hoạch của VST là bán 2 tàu Viễn Đông 3 và VTC Sky để cải thiện tình hình tài chính và kết quả kinh doanh.
Được biết, tàu Viễn Đông 3 từ lúc đưa vào hoạt động liên tục thua lỗ, mỗi năm lỗ 7,8 tỷ đồng, còn VTC Sky mỗi năm lỗ 9,5 tỷ đồng. Theo kế hoạch, phần thu về từ bán 2 tàu này sẽ dùng để bổ sung vốn lưu động. Song song đó, VST dự kiến sẽ đưa một số tàu cho thuê để giảm lỗ nhưng hướng đi này sẽ có tác dụng ngược vì làm doanh thu giảm. Chính vì vậy, ngay cả những cổ đông lạc quan nhất cũng có dự cảm về sự bất lực của lãnh đạo và hậu vận không thể xấu hơn của doanh nghiệp này.
Báo cáo thường niên năm 2013 của SSG cũng thể hiện sự bất lực của HĐQT trong việc vực dậy doanh nghiệp đang tụt dốc thê thảm. Theo SSG, nguyên nhân dẫn đến tình trạng thua lỗ trong năm 2013 là do doanh thu giảm vì không có hàng 2 chiều, số chuyến thực hiện giảm trong khi giá nhiên liệu lại không giảm khiến cho chi phí tăng cao và hiệu quả kinh doanh kém.
Khó khăn nhưng giải pháp HĐQT doanh nghiệp đưa ra là... “không làm gì cả”. Theo ông Nguyễn Hữu Hoàn, Giám đốc điều hành SSG, do tình hình kinh doanh năm 2014 khó khăn hơn năm 2013 nên việc đầu tư mua tàu trong giai đoạn này cần phải tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng về nguồn hàng, tuyến khai thác và chi phí khai thác. Đặc biệt, SSG đề xuất chưa thực hiện chủ trương đóng mới hay mua tàu đã qua sử dụng trong năm 2014.
Đối với ND2, nguyên nhân để HĐQT doanh nghiệp đưa ra chỉ tiêu lỗ là doanh thu năm 2014 chỉ có thể được ghi nhận từ tháng 9. Cụ thể, theo tiến độ dự án hiện nay, các tổ máy số 1, số 2 và số 3 sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành chạy thử từ tháng 6. Sau khi vận hành, doanh nghiệp còn phải tập trung làm việc với các cơ quan chức năng để hoàn tất thủ tục hòa đồng bộ và phát điện thương mại.
Do vậy, phải đến ngày 1-9 ND2 mới ghi nhận doanh thu. Trong khi đó, sản lượng điện 4 tháng cuối này lại trùng với mùa khô nên công suất phát điện chỉ đạt 30% công suất thiết kế. Đây là những lý do bất khả kháng nên việc HĐQT của ND2 lên kế hoạch lỗ trong năm 2014 dễ chấp nhận hơn hết.