Đối với một quỹ ETF, các nhà đầu tư có thể đổ tiền vào quỹ
hoặc rút tiền ra hàng ngày thông qua hình thức mua chứng chỉ quỹ phát hành thêm
hoặc bán chứng chỉ quỹ cho quỹ. Căn cứ vào số tiền tăng thêm hoặc giảm đi, quỹ
ETF sẽ mua vào hoặc bán ra số cổ phiếu thành phần tương ứng với tỷ lệ số tiền
thu được.
Tại quỹ Market Vector Vietnam ETF, số chứng chỉ quỹ lưu hành
tăng liên tục kể từ tháng 11/2012 đến ngày 10/4/2013, mức tăng từ 16 triệu
chứng chỉ quỹ lên cao nhất 22,85 triệu chứng chỉ quỹ, như vậy trong 5 tháng qua
VNM đã phát hành thêm được 6,85 triệu chứng chỉ quỹ, tương đương huy động thêm
được khoảng 137 triệu USD.
Với tỷ lệ giải ngân vào TTCK Việt Nam luôn duy trì ở mức
trên 70% kể từ đầu năm 2013 đến nay, số tiền của ETF đổ vào TTCK Việt Nam kể từ
tháng 11/2012 khoảng 95,6 triệu USD, đương tương 1.920 tỷ đồng.
Tuy nhiên đến ngày hôm qua (11/4), lần đầu tiên sau 5 tháng,
số chứng chỉ quỹ lưu hành của VNM đã giảm 250.000 chứng chỉ quỹ, từ 22,85 triệu
đơn vị xuống 22,6 triệu đơn vị, tức là đã có nhà đầu tư rút ra
khoảng 5 triệu USD khỏi quỹ VNM và động thái này có thể sẽ khiến VNM phải bán
bớt cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam để có tiền trả cho nhà đầu
tư.
Theo số liệu tại ngày 10/4/2013, tiền mặt của VNM còn 2,4
triệu USD (tăng 1,8 triệu USD so với ngày 8/4). Câu hỏi ở đây có phải do VNM đã
gây ra nguyên nhân cơn bán tháo ATC trong ngày 10/4 trên TTCK Việt Nam không?
Câu trả lời chưa chắc bởi số lượng cổ phiếu nắm giữ của VNM gần giữ nguyên
trong ngày 10/4 so với thời điểm trước đó, và ngày 10/4 so với ngày 9/4 quỹ quỹ
đã huy động được thêm 100.000 chứng chỉ quỹ.
Như vậy, sau khi NĐT rút ra 5 triệu USD ngày 11/4, VNM “còn
thiếu” khoảng 2,6 triệu USD, tương đương khoảng 54 tỷ đồng, và nhiều khả năng
quỹ này sẽ phải bán bớt tỷ trọng các cổ phiếu trong danh mục để có tiền mặt trả
cho nhà đầu tư.
Lịch sử đã cho thấy khi ETF rút ra, thị trường sẽ mất lực đỡ
tại nhóm các bluechips và khả năng thị trường điều chỉnh trong thời gian tới là
có cơ sở.
Biểu đồ mối tương quan giữa số chứng chỉ quỹ lưu hành (đường màu trắng) của VNM với đồ thị VN-Index (màu vàng) và đồ thị Market Vector Vietnam Index (màu da cam)Phương Mai