Trên cơ
sở kinh nghiệm của Hoa Kỳ Công ty bảo vệ nhà đầu tư chứng khoán (Securities
Investor Protection Corporation - SIPC); Kinh nghiệm từ Hong Kong là Công ty đền
bù nhà đầu tư (Investor Compensation Company Limited - ICC) và Đài Loan là Trung tâm bảo vệ nhà đầu tư chứng
khoán (Securities and Futures Investor Protection Center – SFIPC); chiều ngày
11/6, Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI) vừa đưa ra đề xuất thành lập quỹ quỹ
đền bù, bảo vệ nhà đầu tư.
VAFI
cho rằng tất cả các nước có thị trường chứng khoán phát triển đều có định chế bảo
vệ quyền lợi nhà đầu tư do nhà nước xúc tiến thành lập, và Việt Nam cũng vậy, cần
thành lập 1 công ty bảo vệ nhà đầu tư. Vì vậy UBCKNN cần đưa nội dung này vào tại
luật sửa đổi bổ sung 1 số điều của Luật chứng khoán.
Theo
VAFI, quỹ này cần có một số yếu tố cơ bản như sau: quy định pháp luật cụ thể
trong việc lập và điều hành quỹ đền bù bảo vệ nhà đầu tư; có một cơ quan công cộng
đóng vai trò quản trị và điều hành quỹ với các thành viên được các bên có quyền
lợi liên quan (stakeholders) chỉ định.
Các
công ty, tổ chức hiệp hội bảo vệ nhà đầu tư trong các cơ chế này là các tổ chức
xã hội hoặc thuộc Chính phủ, hoạt động phi lợi nhuận và có nguồn quỹ để bảo vệ
nhà đầu tư.
Quỹ bồi
thường có nguồn gốc từ đóng góp của các thành viên tham gia thị trường, công ty
kinh doanh nhà đầu tư. Nhà nước
ủy quyền thành lập hỗ trợ tài chính và trợ giúp khi cần thiết.
Sau
cùng, quỹ cần có có một cơ chế khởi kiện và tranh tụng tập thể (class action) qua đó một tổ
chức có thể được ủy nhiệm từ trước bởi các thành viên của mình để chủ động đi
kiện và tiến hành các biện pháp tố tụng khi có đủ các điều kiện cần thiết.
Theo
VAFI, cần thành lập các quỹ bảo vệ nhà đầu tư để hỗ trợ hoạt động của các hiệp
hội, tổ chức nói trên. Sau cùng, cần có cơ chế để các định chế bảo vệ nhà đầu
tư có quyền đại diện khởi kiện thay mặt cho các nhà đầu tư.
Tất cả
các nhiệm vụ trên có thể được xúc tiến và thực hiện bởi một Ban đề án (Task
Force) do Chính phủ và/hoặc một hiệp hội đại diện các nhà đầu tư và các bên tham
gia thị trường.
VAFI cho rằng với nhiệm vụ và mục tiêu thành lập là một
tổ chức hương dẫn và bảo vệ các nhà đầu tư, chủ yếu là quần chúng đầu tư nhỏ,
cá nhân VAFI có thể là một ứng viên tốt cho nhiệm vụ này.
V.Minh
Theo VAFI