Thị trường hàng hoá biến động, được và mất

Từ đầu năm 2016 đến nay, giá cả hàng hoá biến động rất lớn theo chiều tăng. Nguyên nhân được cho là quá trình suy giảm kéo dài. Đa số hàng hoá xuống dưới mức giá thành khiến các nhà sản xuất nguyên liệu thô bên bờ phá sản, đình đốn. Hiện tượng thời tiết khắc nghiệt nhất trong thế kỷ qua khiến giá nông thuỷ sản biến động rất lớn.

Diễn biến hàng hoá trong một năm qua

Giá dầu giảm 76% từ đỉnh và hồi phục 50% từ đáy

Giá dầu đã giảm từ hơn 110 USD/thùng 2014 xuống còn 26 USD thùng đầu tháng 2/2016. Giảm 76%. Hiện giá đã hồi phục ở mức 40USD thùng tăng 50% so với đáy và vẫn còn giảm 65% so với mức cao của 2014.

Giá dầu được cho là nguyên nhân cơ bản của nhiều hàng hoá khác giảm mạnh trong những năm vừa qua. Dầu giảm do yếu tố cơ bản nhất là công nghệ khai thác dầu đá phiến của Mỹ làm sản lượng gia tăng nhanh chóng với chi phí ngày càng thấp. Cuộc cạnh tranh thị phần Giữa OPEC và bên ngoài trở nên khốc liệt.

Các nước OPEC không muốn gia mất thị phần và gia tăng sản lượng khiến giá dầu xuống đáy thấp hơn cả đầu năm 2009 khi rơi từ 140 USD/thùng xuống còn 40USD.

Hiện nay công nghệ đá phiến đã tiến đến một mức quan trong về chi phí trung bình từ 25-50 USD /thùng tuỳ khu vực. Nếu giá dầu vượt qua mức 50USD/thùng thì dầu đá phiến gia nhập thị trường rất nhanh. Hiện giá dầu thấp đã khiến sản lượng của Mỹ giảm 1 triệu thùng ngày xuống còn 9 triệu/thùng/ngày.

Trong khi đó nhu cầu toàn cầu tăng chậm hơn, Hiện mức dư thừa với giá dầu 40-45USD thùng vào khoản 2 triệu thùng/ngày. Thế giới cần 2-3 năm mới có mức cân bằng sản lượng với giá ở mức quanh 50 USD thùng. Nếu giá tăng lên 60 USD thùng dầu đá phiến sẽ tăng nhanh sản lượng và kìm giá dầu ở mức thấp trong một thời gian khá dài nữa.

Giá dầu đã giảm 65% từ đỉnh 2014. Nguồn: Investing.com

Giá dầu hồi phục 50% từ đáy tháng 2/2016. Nguồn Investing.com

Biến động giá cả hàng hóa thế giới

Giá hàng hoá cơ bản đã giảm 58% trong suốt 5 năm qua. Nguồn Bloomberg

Chỉ số giá cả hàng hoá hồi phục 11% từ đáy đầu năm đến này: Nguồn : Bloomberg

Chỉ số hàng hoá đã giảm rất mạnh từ mức cao 174.000 xuống còn 73.000 do nên kinh tế Trung Quốc tăng nóng rồi giảm tốc kéo theo giá hàng hoá xuống mức rất thấp. Từ cuối năm 2015 các nhà sản xuất nguyên liệu cơ bản bắt đầu đình đốn do giá nằm ở dưới giá thành khá xa.

Thu hẹp sản xuất, phá sản, bị loại khỏi ngành và hạn chế đầu tư mới đã bắt đầu tác động lên chiều hướng giá hàng hoá. Tính chung giá háng hoá đã hồi phục 11% trong một tháng qua.

Giá thép bằt đầu hồi phục và đang ở mức giá thành

Trung Quốc đã dư thừa 200 triệu tấp thép đã bán ra toàn cầu với giá thấp khiến ngành này lao đao. Và giá phôi đã xuống 1700 NDT. Sau khi giải phóng hàng tồn kho, thu hẹp sản xuất, nhiều công ty bị loại khỏi ngành, Giá thép bằt đầu hồi phục và đang ở mức giá thành. Trong tương lai gần giá thép có khả năng tiếp tục hồi phục về mức có lợi nhuận thì sản lượng mới gia tăng trở lại. Việc áp thuế tự vệ lên sản phẩm thép nhập khẩu càng đẩy giá thép trong nước lên cao. Lợi thế đang dồn về các công ty sản xuất khép kín từ nguyên liệu trong nước

Giá phôi thép Trung Quốc đã hồi phục 53% từ đầu 2016

Như vậy các công ty trong nước sẽ biến động lợi nhuận theo giá của thế giới.

Với nhóm công ty trong nước có nguồn gốc từ nhập khẩu sẽ trở lên khó khăn hơn, cạnh tranh khốc liệt và có xu thế đình đốn. Với nhóm sản phẩm thép có nguồn gốc từ trong nước sẽ được lợi cả 2 mặt giá cả và bảo vệ bởi thuế tự vệ Các sản phẩm cán nguội nhập khẩu sẽ tăng giá bán, lợi nhuận không có yếu tố đột biến.

Trong mùa xây dựng cao điểm từ tháng 3 lợi nhuận của các công ty thép như Tập đoàn thép Việt Nam, Hoà Phát, Thép Miền Nam… sẽ có bước tăng trưởng mạnh. Lợi thế hoàn toàn thuộc về các công ty có chu trình khép kín từ khải quặng đến sản phẩm trong nước.

Cao Su- ít trồng mới+chuyển đổi cây trồng và tình trạng biến đổi khí hậu tạo lợi thế về giá

Trong 5 năm qua giá cao su đã giảm 62% từ 400 Yên còn 150 Yên, Khiến ngành khai thác vàng trắng lao đao suốt một thời gian dài.

Hiện giá đã hồi phục 26% lên mức 190 Yên từ 150 Yên/kg. Một trong những nguyên nhân cơ bản nhất là người trồng cao su đang ít trồng mới, chuyển đổi cây trồng và tình trạng biến đổi khi hậu đang có xu thế lợi thế về giá.

Ngày 4/2/2016, Hội đồng Cao su Quốc tế Ba bên (ITRC) bao gồm Thái Lan, Indonesia và Malaysia đã quyết định cắt giảm xuất khẩu cao su thiên nhiên tổng cộng 615.000 tấn cao su, trong giai đoạn 6 tháng bắt đầu từ ngày 1/3/2016. Động thái này nhằm cải thiện giá cao su vốn đã ở mức đáy trong 6 năm qua. Sản lượng cao su được cắt giảm tương đương với xấp xỉ 6% sản lượng cao su thiên nhiên toàn cầu, gấp 2 lần mức dư cung của năm 2016, và 23% lượng cao su tồn kho hiện nay. Cụ thể, Thái Lan cắt giảm 324 nghìn tần (khoảng 9% sản lượng xuất khẩu 2015); Indonesia giảm 238,7 nghìn tấn (khoảng 34% sản lượng xuất khẩu 2015), và Malaysia giảm 52,3 nghìn tấn (2% sản lượng xuất khẩu 2015).

Các hãng lốp xe lớn trên thế giới lo ngại nguồn cung trong tương lai do khó khăng của người trồng cao su. Dự báo trong thời gian tới giá cao su sẽ hồi phục ở mức 250 Yên nhật/Kg. Tình trạng thời tiết đang xấu đi còn tác động lên giá trong thời gian tới.

Giá cao su thiên nhiên tại Nhật 5 năm qua giảm 62% xuống đáy 150 Yên: Nguồn Bloomberg

Giá cao su thiên nhiên Nhật hồi phục 26% từ đáy: Nguồn Bloomberg

Giá cọ dầu đã hồi phục 32% từ đáy

Tình trạng thời tiết xấu khiến sản lượng giảm, giá co dầu lên mức cao nhất trong nhiều năm qua. Giá cọ dầu đã hồi phục 32% từ đáy tháng 8/2015 ở lức 480 lên 632 USD

Có thể nói ngành cọ dầu đang hưởng lợi mới mức giá cao nhất trong năm qua. Mức giá này cũng ở múc cao trong nhiều năm trở lại đây.

Tại Nam ít công ty sản xuất cọ dầu, chủ yếu có Hoàng Anh Gia Lai.

Giá cọ dầu đang ở mức cao trong nhiều năm 632 USD/tấn

Giá đường thế giới hồi phục rất mạnh 45%

Do thời tiết, do người trồng chuyển đổi cây trồng khiến giá đường thế giới hồi phục rất mạnh 45% từ 10.7 Cents/pound lên 15.5 Cents/Pound

Tại Việt Nam các nguồn nhập lậu ảnh hướng rất lớn đến nông dân trồng mía. Niên vụ vùa qua các nhà máy thiếu hụt nghiêm trọng lượng mía do nông dân chuyển đổi cây trồng.

Các sản phẩm từ cây trồng đang có lợi về giá cho những nhà sản xuất. Lợi thế này chắc chắn còn kéo dài. Hiện thời tiết đang tác động rất manh đến xu thế giá toàn cầu.

Với các công ty sử dụng nguyên liệu đầu vào đang trở nên cảm nhận được chi phí giá thành bắt đầu tăng lên trong thời gian tới.

Giá cá hải sản tăng nhanh do thời tiết và nguồn cung thu hẹp

Các loại cá hải sản cũng đang có mức tăng rất lớn trong một năm qua do thời tiết và nguồn cung toàn cầu đang thu hẹp lại. Nhiều đơn hàng lớn không được đáp ứng, kết quả là giá nguyên liệu cá đang đang rất mạnh.

Giá cá đã tăng 36% từ mức 5USD/KG lên mức 6.8 USD/KG

Giá một số loại hàng hoá khác

Giá bông đã hồi phục 9% từ đáy và đang có xu thế tăng trong thời gian tới. Các công ty may mặc có thể gia tăng chi phí đầu vào.

Giá cà phê đã hồi phục 10%. Trong thời gian tới, tình trạng hạn hán trên diện rộng. Mức đô nóng lên kỷ lục 100 năm qua còn có thể khiến giá cà phê tăng cao hơn nữa.

Giá hàng hoá thế giới đang hồi phục rất mạnh sau thời gian dài xuống dốc suốt 5 năm qua sẽ tạo nên thuận lợi cho các công ty khai khoán, sản xuất sản phẩm thô. Các công ty nông nghiệp đang có ưu thế khá lớn do canh tác hiện đại.