Bộ trưởng Thăng: Ngoài thu phí không có...phép màu nào khác

Trong cuộc trao đổi với báo Nhân dân hằng tháng với khoảng thời gian ngắn ngủi giữa 2 phiên họp của Bộ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng đã dành nhiều thời gian để nói về bản thân mình, quá trình trước khi nhận chức Bộ trưởng Bộ Giao thông, khi mới nhận chức và khoảng thời gian sau khi nhận chức được vài ba năm. Bộ trưởng Thăng cũng giải thích về các khoản thuế phí mà một bộ phận người dân khi nhắc đến ông là nhắc đến thuế phí.

Thích làm việc khó, không bao giờ chán nản

Bộ trưởng Thăng kể về quãng thời gian công tác tại thủy điện Hòa Bình, coi đây là môi trường sống đầy thử thách, vất vả đã tôi luyện cho ông những phẩm chất mà nếu không có nó, ông đã khó lòng vượt qua nhiều thử thách sau này.

Kể lại một câu chuyện ông đã từng trải qua, Bộ trưởng Thăng chiêm nghiệm: Sau lần đó, tôi suy nghĩ rất nhiều về trách nhiệm của mỗi người với xã hội. Phải biết xả thân, đó là phẩm chất quan trọng nhất. Trước bất cứ công việc gì, dù khó khăn, nguy hiểm đến mấy, cứ vô tư (và cần thêm cả sự dũng cảm) xắn tay áo lên và xông vào, cùng với một tập thể lớn mà mình gắn bó, tin tưởng thì đều có thể giải quyết và đi đến thành công. Bài học này với tôi vô cùng quý giá và hữu ích cho đến tận bây giờ.

Chia sẻ về quãng thời gian đầu từ cương vị Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, là một vị trí chỉ huy hành động trong phạm vi hẹp sang vị trí quản lý nhà nước hành động trong không gian quyền lực rộng và phức tạp hơn, Bộ trưởng Thăng cho biết, Bộ trưởng chỉ là chức danh mới, còn lại thì vẫn là ông, một người thích hành động, thích ngày nào dứt điểm việc của ngày ấy nếu có thể được, thích thể nghiệm để nếu sai thì sửa và rất không thích sự do dự, né tránh trách nhiệm.

"Trước khi làm Bộ trưởng, tôi đã qua gần chục cương vị công tác, trong những môi trường khác nhau và hầu như đều phải tự rèn luyện, học hỏi để thích ứng với từng vị trí. Có vô số cách để học những điều cần cho công việc nhưng tôi thích nhất là học ngay từ những thất bại.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng

Tôi luôn đặt mình vào điểm nóng, vào thử thách và hối thúc, cuốn gọi những người cùng làm việc với mình, cùng tận hiến. Đó là cá tính của tôi, biết thế là nhọc nhằn và vất vả nhưng không thể làm khác được", Bộ trưởng Thăng nói.

Bộ trưởng Thăng điểm lại những "vấn đề hóc búa" như việc người dân tại Lai Châu chỉ những công trình giao thông dang dở, bùn lầy, bụi bặm bảo ông Bộ trưởng trả cho dân con đường cũ đi, còn đã làm thì làm cho xong, để chây ì hàng năm như thế cực lắm, không chịu nổi.

Số người chết, bị thương vì tai nạn giao thông tăng cao, ùn tắc giao thông vẫn xảy ra ở 2 thành phố lớn, các công trình vừa làm xong đã hỏng, xuống cấp, gây phẫn nộ trong xã hội như như tuyến đường Sài Gòn - Trung Lương, cầu Thanh Trì, mặt cầu Thăng Long…Và ông cho rằng, ông đã quen với thử thách, chỉ cần cho ông thời gian.

"Hồi đầu nhiều người quá sốt ruột, không kiềm chế được và có thể do họ không còn niềm tin, nên có không ít sự hiểu sai. Nhưng cuối cùng, chính dư luận kiểm chứng và phản hồi là trước đây nói đến công trình giao thông mà hoàn thành đúng tiến độ hay vượt tiến độ là chuyện gần như không tưởng! Giờ ngành giao thông đã xóa đi cái nghiệt lệ tai tiếng đó", ông nói.

Bộ trưởng Đinh La Thăng thừa nhận, thời mới làm Bộ trưởng, thấy ngợp lên sự bề bộn, việc nào cũng dang dở trong khi mọi thứ chưa sẵn sàng vận hành như tốc độ mình muốn nên rất sốt ruột. Vì vậy, mới có những câu nói, quyết định, phát biểu gây sóng gió trong dư luận.

"Vài năm gần đây có một ông Thăng âm thầm làm việc, toàn những việc to lớn, rất được lòng dân và hiệu lực của những chỉ đạo là rất rõ ràng…", ông nói sau khi nhận ra những việc muốn giải quyết thì sự điềm tĩnh mới là quan trọng nhất.

Ngoài thu phí không có phép màu nào khác

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc một bộ phận dư luận mỗi khi nhắc đến Bộ trưởng Đinh La Thăng kèm vào đó tên một hay vài loại phí, Bộ trưởng Thăng giải thích, mọi đề xuất của ông về vấn đề phí đều dựa trên những cơ sở pháp lý rõ ràng, bảo đảm sự công bằng, đều nhằm mục tiêu phục vụ tốt nhất việc đi lại của người dân cũng như mong muốn sự phát triển bền vững cho đất nước.

"Các quốc gia có hệ thống giao thông hiện đại đều phải huy động nguồn lực từ toàn xã hội và họ làm như vậy trước chúng ta cả nửa thế kỷ. Giờ mình mới làm là rất muộn. Tôi tin rằng dần dần người dân trong cả nước cũng sẽ hiểu là ngoài cách đó ra, không có phép màu nào khác để có một hạ tầng giao thông hiện đại và hơn hết là tất cả đều vì lợi ích của họ, con cháu họ", Bộ trưởng Thăng nói.

Bộ trưởng Thăng cũng cho biết, thực tiễn chứng tỏ đã có những chuyển động rất tốt trong ngành giao thông mấy năm qua nhưng có vẻ như không phải ai cũng biết, ví dụ như cách thức mà ngành thực hiện để chống tiêu cực qua đấu thầu, qua nghiệm thu công trình, qua việc nâng cao trách nhiệm của các chủ đầu tư.

Những bước chuyển này đã góp phần làm giảm đi nhiều tai tiếng tồn tại từ trước đó, đã tưởng là căn bệnh vô phương cứu chữa thì nay đã có thuốc, hay nói cách khác, đã có những phác đồ điều trị tốt hơn?

Tôi và anh em thì chỉ đơn giản nhận thức thật rõ trách nhiệm của mình trước đồng tiền thuế của nhân dân, trách nhiệm trước Chính phủ về chất lượng công trình trong ngành mình. Để làm được điều đó, cần phải có những giải pháp không khoan nhượng nhằm loại bỏ, hoặc hạn chế đến mức tối đa những tiêu cực trong việc đấu thầu, thi công, giám sát, nghiệm thu…là những lĩnh vực rất dễ sơ hở để tiêu cực lẻn vào.

"Tôi đưa ra quy định dứt khoát: Không cá nhân lãnh đạo nào, từ Bộ trưởng, được tự ý quyết định chọn nhà thầu nào, hoặc có ý kiến can thiệp để nhà thầu nào đó lợi dụng gây áp lực với Ban quản lý. Không ai được đi ngược, thậm chí đi chệch nguyên tắc này. Mọi quyết định phải thông qua ý kiến tập thể. Các cơ quan tham mưu của Bộ có trách nhiệm sàng lọc ngay chất lượng và năng lực các nhà thầu trong cả nước (có thể qua xem xét hồ sơ và thực tiễn thi công, tham chiếu qua kết quả thanh tra, kiểm tra đột xuất và thường xuyên, lấy thêm ý kiến của các cơ quan chức năng, của địa phương…) để ra được một danh sách nhà thầu cho ngành.

Danh sách này lại được sàng lọc, săm soi kỹ lưỡng lần nữa trước khi sắp xếp theo thứ hạng: anh nào mạnh lĩnh vực nào, anh nào quen lĩnh vực nào, anh nào có khả năng thi công ở mức công trình nào, tất cả đều công khai, minh bạch. Tôi muốn nhấn mạnh hai chữ minh bạch, vì nếu không minh bạch thì mọi cố gắng sắp xếp sẽ giống như đánh bùn sang ao! Với những công trình trọng điểm, việc chọn hay loại bỏ nhà thầu càng phải cẩn trọng gấp bội và chúng tôi có quy trình chặt chẽ cho việc đó.

Chúng tôi siết chặt trách nhiệm của các Ban quản lý dự án, nâng cao năng lực quản lý và điều hành ở các ban này, dùng cơ chế để hạn chế tối đa sự bắt tay đi đêm giữa nhà thầu và các ban quản lý, đưa ra những quy định, những tiêu chí, những điều cấm làm, cả cơ chế thưởng phạt kết hợp với việc thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm khắc những hạn chế, yếu kém, tiêu cực. Những việc lớn, nhạy cảm, đích thân tôi trực tiếp đến, các Thứ trưởng trực tiếp đến, nghe tới nơi, nhìn thấy tận mắt để có những quyết định chính xác", Bộ trưởng Đinh La Thăng nói.

Theo Hà Anh