Tín hiệu mới dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chốt thời gian khởi công 2 đoạn ưu tiên?

Ngày 14/12 vừa qua, Bộ trưởng GTVT nhận được chất vấn của Đại biểu Quốc hội về tiến độ triển khai đường sắt tốc độ cao trong bối cảnh nhiều nước ASEAN đã có hạ tầng này.

Cụ thể, Đại biểu Quốc hội Phạm Thúy Chinh (Đoàn Hà Giang) nêu ý kiến rằng nhiều nước ASEAN có trình độ phát triển tương đương hoặc thấp hơn nước ta đã xây dựng thành công đường sắt tốc độ cao 250km/h như Lào (tháng 12/2021), đường sắt tốc cao tốc 350km/h như Indonesia (tháng 10/2023).

Ở nước ta, Chính phủ đã từng trình Quốc hội khóa XII phương án xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Hiện nay, Chính phủ đang chuẩn bị trình Quốc lần thứ hai về dự án này.

"Tôi cũng như nhiều cử tri lo lắng khi thời gian còn lại của nhiệm kỳ còn rất ngắn, không biết Chính phủ có chuẩn bị kịp không? Và đến năm 2030, khi nước ta trở thành nước công nghiệp mà lại chưa có ki - lô - mét đường sắt tốc độ cao hay cao tốc nào có khả năng kết nối với tuyến đường sắt liên vận quốc tế?

Tôi cho rằng, đây là thời điểm thích hợp để xem xét, quyết định đầu tư về nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài đều ở trạng thái ở dưới ngưỡng Quốc hội cho phép và cũng để kích cầu đầu tư phát triển công nghiệp đường sắt." - Đại biểu Quốc hội nêu.

Trả lời chất vấn của Đại biểu Quốc hội, lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải cho biết sẽ hoàn thiện hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án và trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và phấn đấu khởi công xây dựng 2 đoạn ưu tiên trước năm 2030.

Theo Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 , tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam có quy mô đường đôi, khổ 1.435mm với chiều dài khoảng 1.545km, lộ trình đầu tư trước năm 2030.

Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 49-KL/TW ngày 28/02/2023 về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, yêu cầu dự án cần nghiên cứu, phân tích, đánh giá, kết hợp tham khảo kinh nghiệm quốc tế để lựa chọn phương án đầu tư xây dựng hiện đại, có tầm nhìn dài hạn, phát huy được các lợi thế, tiềm năng của đất nước, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới; mục tiêu đến 2025, phấn đấu hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án.

Triển khai Kết luận của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam (Đề án) và các dự án quan trọng quốc gia (Ban Chỉ đạo). Ban Chỉ đạo đã họp cho ý kiến chỉ đạo về nội dung Đề án.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, Bộ GTVT đã lấy ý kiến các Ban đảng Trung ương, các Ủy ban của Quốc hội và các bộ, ngành để hoàn thiện Đề án và trình Thường trực Chính phủ.

Theo kế hoạch sau khi Đề án được cấp có thẩm quyền thông qua, Bộ GTVT sẽ hoàn thiện hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của Dự án và trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và phấn đấu khởi công xây dựng 2 đoạn ưu tiên trước năm 2030.