Nghị
định 25/2011/NĐ-CP được ban hành quy định một doanh nghiệp không được sở hữu
quá 20% vốn điều lệ của một doanh nghiệp viễn thông, khi đã có sở hữu hơn 20% tại
doanh nghiệp khác cùng kinh doanh trong thị trường dịch vụ viễn thông sẽ có hiệu
lực từ ngày 01/06.
Với
quy định này của Nghị định số 25 thì việc VNPT đang sở hữu 100% vốn của 2 doanh
nghiệp cùng kinh doanh trong một thị thường viễn thông chắc chắn là đối tượng bị
điều chỉnh bởi nghị định này. Theo đúng quy định luật pháp thì đến ngày nghị định
có hiệu lực VNPT phải đảm bảo đúng tỷ lệ sở hữu.
Cổ phần hóa
Câu
chuyện cổ phần Mobifone đã được đặt ra vài năm trước khi một loạt doanh nghiệp
lớn nhà nước thực hiện các đợt IPO. Lần này khi cổ phần hóa Mobifone thì VNPT sẽ
không thể chỉ IPO tỷ lệ nhỏ như nhiều doanh nghiệp nhà nước khác mà phải đảm bảo
hạ tỷ lệ xuống bằng hoặc thấp hơn 20%.
Như
vậy nếu cổ phần hóa Mobifone thực sự sẽ rất hấp dẫn với các nhà đầu tư khi muốn
nắm giữ cổ phần lớn trong 1 doanh nghiệp làm ăn hiệu quả của thị trường viễn
thông đầy tiềm năng. Có thể nói cổ phần hóa Mobifone chắc chắn sẽ tạo ra cú
hích cho TTCK Việt Nam
trong giai đoạn trầm lắng.
Tuy
nhiên chỉ còn 40 ngày cho lộ trình cổ phần hóa Mobifone. Theo thông lệ với những
doanh nghiệp đặc biệt như Mobifone thì thời gian để thực hiện cổ phần hóa khó
có thể chỉ tính bằng ngày. Trải qua nhiều cấp phê duyệt, cùng với đó là những
thủ tục trong lộ trình cổ phần hóa như định giá tài sản, thực hiện đấu giá, ấn
định thời gian niêm yết,...
Xem
ra cổ phần hóa Mobifone thỏa mãn quy định của nghị định 25 khó khả thi.
Sáp nhập Vinaphone và
Mobifone
Công
cuộc cổ phần hóa khó khăn thì VNPT có thể thực hiện việc sáp nhập 2
doanh nghiệp viễn thông đang sở hữu là Vinaphone và Mobifone để đảm bảo đúng
quy định. Tuy nhiên ngay như việc cần phải thực hiện
sáp nhập thì VNPT cũng đứng trước quy định trong Luật cạnh tranh.
Theo điều 18 luật cạnh tranh về
các trường hợp tập trung kinh tế bị cấm thì “Cấm tập trung kinh tế nếu thị phần kết hợp của các doanh
nghiệp tham gia tập trung kinh tế chiếm trên 50% trên thị trường liên quan, trừ
trường hợp quy định tại Điều 19 của Luật này hoặc trường hợp doanh nghiệp sau
khi thực hiện tập trung kinh tế vẫn thuộc loại doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy
định của pháp luật”.
Khi sáp nhập Mobifone và Vinaphone thì VNPT phải xin hưởng miễn trừ
theo điều 19. Để thực hiện miễn trừ VNPT phải thực hiện đầy đủ các bước thủ tục
đúng như yêu cầu của Cục quản lý cạnh tranh Bộ công thương.
Thời
gian để thực hiện thủ tục sáp nhập cho 2 doanh nghiệp cũng khó đáp ứng kịp yêu
cầu của nghị định 25. Có lẽ vấn đề đau đầu
nhất với VNPT chính là quỹ thời gian không còn nhiều. Nếu VNPT xin gia hạn thì
sẽ tạo ra một tiền lệ không tốt.
Chuyển nhượng cổ phần cho
các công ty con?
Đứng
trước bài toán phải đáp ứng quy định của pháp luật hiện hành VNPT phải có những
giải pháp thích hợp. Trong nghị định 25 cũng không cấm các công ty con sở hữu cổ
phần của công ty mẹ. Như vậy xem ra để đạt được yêu cầu của nghị định 25 thì
Mobifone có thể chuyển nhượng cổ phần cho các công ty con, hoặc các công ty con
của VNPT.
Như
vậy VNPT về thực chất vẫn nắm giữ 100% sở hữu của Mobifone nhưng không hề vi phạm
quy định của nghị định 25. Luật sư Trần Minh Hải của công ty luật Basico cho rằng:
“Theo quan điểm cá nhân tôi cho rằng VNPT sẽ chuyển nhượng vốn cổ phần của 1
doanh nghiệp cho các công ty con để hạ tỷ lệ sở hữu xuống, đáp ứng yêu cầu của
nghị định. Trong nghị định cũng không cấm điều đó. Đó là cách phù hợp với quy định
pháp luật, dễ thực hiện hơn nhiều so với sáp nhập 2 công ty”.
Chỉ
cần ban hành những văn bản phù hợp thì Mobifone dễ dàng có thể chuyển nhượng cổ
phần cho các công ty con khác thuộc tập đoàn. Dường như đây là cách làm thuận
tiện cho VNPT trong bối cạnh hiện nay để có thể đáp ứng Nghị định 25 sắp có hiệu
lực.
Đâu
là lời giải phù hợp cho VNPT có lẽ chỉ lãnh đạo Tập đoàn mới có thể tường tận.
Tuy nhiên thị trường vẫn đang ngóng chờ hành động từ Tập đoàn.
Còn
nếu như Mobifone có thể kịp cổ phần hóa trong thời gian sớm tới thì sẽ là cú
hích thực sự cho TTCK và cả kinh tế Việt Nam hiện tại.
Sơn Thủy