Vì sao công trình giải cứu 'dòng sông chết' của Thủ đô phải giảm vốn 5.100 tỷ đồng và lùi tiến độ 2 năm?

Điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá

Trong ngày làm việc thứ hai của Kỳ họp thứ 20 Hội đồng Nhân dân Thành phố Hà Nội, các đại biểu đã đồng thuận thông qua Nghị quyết phê duyệt và điều chỉnh chủ trương đầu tư cho dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.

Theo tờ trình, dự án này đã nhận được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ với tổng mức đầu tư hơn 16.200 tỷ đồng. Trong đó, phần vốn vay ODA từ Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) chiếm hơn 56 triệu yen Nhật, tương đương gần 14.000 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ hơn 84% tổng vốn đầu tư. Ngân sách thành phố Hà Nội sẽ đóng góp vốn đối ứng hơn 2.500 tỷ đồng.

Dự án bao gồm bốn gói thầu chính, với tiến độ thực hiện dự kiến kéo dài từ năm 2013 đến năm 2025. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, hai gói thầu thứ ba và thứ tư đang gặp phải tình trạng chậm tiến độ. Tính đến cuối tháng 10, tổng số vốn đã giải ngân cho dự án vượt mốc 5.000 tỷ đồng.

Nội dung Nghị quyết vừa được Hội đồng Nhân dân TP Hà Nội thông qua nhằm điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư của dự án từ hơn 16.200 tỷ đồng xuống còn hơn 11.100 tỷ đồng, giảm hơn 5.000 tỷ đồng. Cụ thể, vốn vay ODA sẽ giảm hơn 6.300 tỷ đồng, trong khi vốn đối ứng từ ngân sách thành phố sẽ được tăng lên hơn 1.200 tỷ đồng.

Lý do chính của việc điều chỉnh này, theo thông tin từ UBND TP Hà Nội, là do cập nhật lại giá trị các gói thầu số 1, số 2, số 4 và gói thầu tư vấn dịch vụ dựa trên giá trị hợp đồng hiện hành. Đặc biệt, gói thầu số 3 sẽ được điều chỉnh dựa trên giá trị giải ngân thực tế tại thời điểm hợp đồng với nhà thầu thi công được chấm dứt.

Ngoài ra, việc tăng vốn đối ứng nhằm mục đích hoàn thành các công việc còn lại của gói thầu số 3, triển khai hạng mục xây dựng 9 bể lắng sơ cấp và 6 bể nén bùn trọng lực thuộc gói thầu số 1, cùng với các chi phí liên quan khác.

Bên cạnh đó, Thành phố Hà Nội cũng đề xuất kéo dài thời gian thực hiện dự án đến năm 2027, kéo dài thêm 2 năm so với kế hoạch ban đầu.

Sau khi Nghị quyết được Hội đồng Nhân dân TP Hà Nội thông qua, Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các điều chỉnh về chủ trương đầu tư cho dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.

Kỳ vọng sẽ làm hồi sinh các dòng sông tại Hà Nội đang bị ô nhiễm nghiêm trọng

Trước đó, sáng 2/12, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài và Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh đã đi kiểm tra tiến độ dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.

Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố Hà Nội, mục tiêu của dự án cải thiện môi trường sống, hệ sinh thái tự nhiên và điều kiện vệ sinh tại các khu đô thị trung tâm của lưu vực sông Tô Lịch, tả ngạn sông Nhuệ và lưu vực sông Lừ bằng đầu tư phát triển hệ thống thoát nước để thu gom và xử lý lượng nước thải do hoạt động của con người sinh ra nhằm nâng cao khả năng phát triển bền vững cho Thủ đô.

Tại buổi làm việc, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp cùng lãnh đạo nhà máy và Sở Xây dựng Hà Nội đã trao đổi liên quan đến công tác xử lý bùn thải của dự án, bổ cập nước từ hồ Tây về sông Tô Lịch.

Chủ tịch UBND thành phố cho biết, năm 2022 và năm 2023 có những khó khăn tưởng chừng không vượt qua được trong quá trình thực hiện dự án, nhưng bằng sự nỗ lực của các bên đã hoàn thành nhà máy số 1 đúng tiến độ, gói thầu số 2 tuy có chậm tiến độ nhưng cũng đã hoàn thành. Ông Trần Sỹ Thanh mong muốn gói thầu số 3 và số 4 sẽ được triển khai bảo đảm tiến độ như đã cam kết.

Ông Trần Sỹ Thanh đưa ra thời hạn 3 tháng thực hiện thủ tục và 6 tháng thi công. “Đến 2/9/2025 phải hoàn thành, trong bất kỳ hoàn cảnh, điều kiện nào”, Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh và lưu ý trong quá trình thực hiện phải đặc biệt chú ý phương án bảo vệ môi trường sinh thái, hệ sinh thái Hồ Tây bổ cập nước hồ về sông Tô Lịch.

Vào ngày 1/12, Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng Công trình Hạ tầng Kỹ thuật và Nông nghiệp Hà Nội đã tiến hành vận hành thử nghiệm Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, có công suất đạt 100.000 m³/ngày đêm. Qua đó, tỷ lệ xử lý nước thải của thành phố sẽ được nâng lên 40%. Thời gian thử nghiệm này kéo dài trong 6 tháng.

Cũng trong buổi sáng ngày 1/12, những mét khối nước sạch đầu tiên từ Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, sau khi đã qua xử lý, đã chảy lại vào dòng sông Tô Lịch trong niềm vui của các kỹ sư và người dân khu vực xung quanh sông Tô Lịch.

Trước đây, nước thải trực tiếp đổ xuống sông Tô Lịch gây ô nhiễm nghiêm trọng, nhưng hiện nay nhờ vào hệ thống cống thu gom nước thải được xây dựng dọc theo bờ sông, nước thải sẽ được thu lại, dẫn về nhà máy Yên Xá để xử lý trước khi trả lại dòng sông.

Việc làm sạch toàn bộ sông Tô Lịch sẽ cần một khoảng thời gian dài. Người dân Hà Nội đang háo hức chờ đợi sự "hồi sinh" của sông Tô Lịch và các dòng sông khác bị ô nhiễm tại thành phố.