Vì sao tín dụng bất động sản tăng mạnh giữa lúc thị trường 'đóng băng'?

Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - Ngân hàng Nhà nước cho biết, tín dụng bất động sản chiếm tỷ trọng khoảng 20% so với tín dụng chung của toàn nền kinh tế.

Dư nợ kinh doanh bất động sản trong 6 tháng đầu năm đã tăng trưởng (17,41%) vượt tốc độ tăng trưởng của cả năm 2022 (10,73%). Tuy nhiên, dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng bất động sản chiếm đến 65% dư nợ tín dụng bất động sản lại giảm 1,12%. Đây là năm đầu tiên xuất hiện xu hướng tín dụng tiêu dùng bất động sản giảm trong 3 năm gần đây. Trước đó, vào cuối năm 2022, tín dụng tiêu dùng bất động sản tăng đến 31,01%.

Bà Giang cho biết, nguồn vốn tín dụng đang tập trung vào phía cung của thị trường, trong khi cầu tín dụng để mua bất động sản với mục đích tiêu dùng, tự sử dụng của thị trường đang sụt giảm. Diễn biến trên cho thấy, những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường vừa qua cũng đã bắt đầu phát huy tác dụng. Các khó khăn về mặt pháp lý của các dự án bất động sản đã dần được tháo gỡ, góp phần tăng khả năng tiếp cận tín dụng của chủ đầu tư dự án.

Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn chung, nhu cầu về mua nhà ở chưa phải là nhu cầu được khách hàng ưu tiên trong thời điểm hiện tại do cơ cấu sản phẩm không hợp lý, dư thừa sản phẩm, phân khúc cao cấp, thiếu nhà ở giá rẻ, phù hợp với nhu cầu của người dân. Cùng đó, các dự án bất động sản gặp khó khăn về mặt pháp lý nên không đáp ứng được điều kiện tín dụng dẫn tới khó tiếp cận nguồn vốn.

Tại một số ngân hàng, xu hướng tăng tín dụng cũng gia tăng thời gian gần đây. Cụ thể, tại VPBank, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản tính đến hết tháng 6/2023 là 82.764 tỷ đồng, tăng 22% so với đầu năm và chiếm khoảng 17% tổng dư nợ.

Nhà băng này còn cho vay hơn 88.400 tỷ đồng khách hàng cá nhân để mua nhà ở, nhận quyền sử dụng đất để xây nhà ở, chiếm 18%.

Nằm trong "top" các ngân hàng cho vay bất động sản lớn và tiếp tục tăng tính đến hết tháng 6/2023 còn có SHB, HDBank, MBBank, TPBank, MSB…

Tại SHB, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản đến 30/6/2023 là 59.464 tỷ đồng, chiếm gần 15% tổng dư nợ, trong khi cuối năm ngoái chỉ 6,75%.

Tương tự, MBBank cũng có chiều hướng gia tăng cho vay kinh doanh bất động sản khi đạt mức 28.161 tỷ đồng, chiếm gần 6% tổng dư nợ, tăng hơn so với mức 4,64% cuối năm trước.

Còn tại TPBank, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản là 13.731 tỷ đồng, chiếm hơn 7% và cũng tăng lên cả về giá trị tuyệt đối lẫn tỉ lệ so với cuối năm 2022.

Trao đổi với PV Tiền Phong , ông Nguyễn Hồng Chung - Phó chủ tịch CLB Bất động sản Hà Nội - cho biết, việc dư nợ tín dụng bất động sản 6 tháng đầu năm tăng hơn năm 2022 cho thấy những dấu hiệu tích cực từ chính sách liên quan đến dòng vốn cho thị trường bất động sản. Tuy nhiên, dòng vốn này chủ yếu chảy chủ đầu tư. Theo đó, các chủ đầu tư đã đủ điều kiện vay vốn và đưa nguồn hàng ra thị trường.

Thế nhưng, số liệu cho thấy dư nợ tín dụng cho tiêu dùng bất động sản giảm. Điều này dễ hiểu bởi năm 2021, 2022, người dân sử dụng đòn bẩy tài chính đầu tư bất động sản quá nhiều. Sau khi thị trường gặp khó khăn về thanh khoản, lãi suất tăng cao, nhà đầu tư khổ sở cắt lỗ. Hiện nhu cầu vay vốn đầu tư bất động sản giảm, chỉ có người có nhu cầu thật mới vay ngân hàng.

Theo ông Chung, câu chuyện thị trường bất động sản vẫn khó khăn không phải do thiếu nguồn cung tiền mà mua ở phân khúc nào, với giá nào? Hiện ngân hàng xem xét giải ngân ở những dự án có tính khả thi thu hồi vốn cao.

"Chúng ta quan sát có thể thấy, trong thời gian dài, niềm tin của thị trường đang thiếu vắng, gần như không có giao dịch. Các vụ án kéo dài ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư. Các chủ đầu tư đang tái cấu trúc để có dòng tiền đảm bảo hoạt động. Chính phủ có các chính sách, cơ chế giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, hy vọng sẽ thúc đẩy thị trường trở lại vào năm 2024", ông Chung nói.