Vụ án 'thông thầu' tại Sở GD&ĐT Quảng Ninh: Vì sao 4 gói thầu không xác định được thiệt hại?

Cán bộ sở giáo dục nhận hơn 30 tỷ hoa hồng

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố các bị can Vũ Liên Oanh (cựu Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh); Ngô Vui (cựu Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính thuộc Sở GD&ĐT); Hà Huy Long và Phạm Thị Hạnh (cùng là cựu Phó phòng Kế hoạch Tài chính) về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, theo khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự.

Cùng tội nêu trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra còn đề nghị truy tố Hoàng Thị Thúy Nga (Chủ tịch Công ty NSJ Group); Trần Thị Thanh Xuân và Trần Ngọc Thắng (cùng là cựu Tổng giám đốc Công ty MQF); Ngô Mạnh Hùng (cựu Phó Giám đốc Công ty MQF); Lê Long Hải (Giám đốc kinh doanh khu vực 3, Công ty NSJ Group); Lê Đại Tân (chuyên viên kinh doanh Công ty NSJ Group); Phạm Việt Anh (Phó phòng dự án Công ty MQF); Hoàng Thị Minh Tâm (nhân viên Công ty MQF); Vũ Ngọc Minh (Giám đốc Công ty Gia Lộc); Hà Thị Thu Huyền (thẩm định viên Công ty Gia Lộc) và Phạm Đức Chính (nhân viên Công ty Gia Lộc).

Bị can Hoàng Thị Thúy Nga với tư cách bị cáo trong vụ án xảy ra ở Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai

Theo kết luận điều tra, sau khi bàn bạc trao đổi với Vũ Liên Oanh, bị can Hoàng Thị Thúy Nga chỉ đạo thuộc cấp tự lập 6 dự án đầu tư trang thiết bị giáo dục Mầm non và Tiểu học cho Sở Giáo dục Quảng Ninh rồi thiết lập “quân xanh”, “quân đỏ” đấu thầu, trúng cả 6 gói thầu tại 6 dự án trong giai đoạn 2016 - 2019.

Sau đó, bị can Nga chi “hoa hồng” cho bà Vũ Liên Oanh 14 tỷ đồng; Ngô Vui 14,8 tỷ đồng và Hà Huy Long hơn 1,8 tỷ đồng.

Trong vụ án, cơ quan điều tra xác định cựu Giám đốc Sở GD& ĐT Vũ Liên Oanh có vai trò chủ mưu, cầm đầu cùng Hoàng Thị Thúy Nga. Quá trình điều tra, bà Oanh bày tỏ mong muốn cùng gia đình nộp 14 tỷ khắc phục hậu quả nhưng chưa làm được. Cảnh sát đã kê biên 8 bất động sản của bà Oanh để đảm bảo thi hành án.

Thuộc cấp của bà Oanh là các bị can Ngô Vui và Hà Huy Long đã nộp lại tiền nhận từ Hoàng Thị Thúy Nga.

Áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị can

Vẫn theo kết luận của cơ quan điều tra, 6 gói thầu tại 6 dự án trên có tổng trị giá hơn 636,5 tỷ đồng. Song, không đủ căn cứ xác định hậu quả thiệt hại với 4 dự án của các năm 2016, 2017, 2018.

Về việc xác định con số thiệt hại của vụ án, tháng 11/2021, cơ quan điều tra đã yêu cầu định giá tài sản. Tuy nhiên, hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự tỉnh Quảng Ninh không thể kết luận về giá trị của tài sản cần định giá ở cả 6 gói thầu, bởi các tài liệu thu thập không đủ cơ sở pháp lý.

Cơ quan điều tra cho rằng, ngay từ khi nhập khẩu, bà Nga và đồng phạm đã lựa chọn các sản phẩm hàng hóa “độc”, không có trên thị trường nhằm thao túng giá, đối phó cơ quan chức năng sau này. Tại thời điểm tiến hành định giá, do trên thị trường không có các sản phẩm thiết bị tương tự như trong các gói thầu nên không thể thực hiện việc định giá bằng phương pháp so sánh.

Ngoài ra, bà Nga còn chỉ đạo nhân viên tiêu hủy tài liệu, chứng cứ. Do vậy, cơ quan chức năng không thu thập được thông tin liên quan đến chi phí của Công ty NSJ Group và Công ty MQF.

Vấn đề xác định thiệt hại của cả 6 dự án từng tưởng chừng đi vào “ngõ cụt” thì bị can Ngô Mạnh Hùng (thuộc cấp của Nga, là Phó Tổng giám đốc Công ty MQF) khai, thời gian còn làm việc ở công ty có sao lưu một số dữ liệu vào USB, trong đó phản ánh được giá gốc của các thiết bị giáo dục mà Công ty NSJ Group và Công ty MQF nhập khẩu.

Dựa trên lời khai của Hùng, Cơ quan điều tra đã thu chiếc USB. Dữ liệu trích xuất thể hiện các thông tin về giá mua trực tiếp từ các hãng sản xuất năm 2019 - 2020, có liên quan đến dự án cung cấp thiết bị giáo dục cho gói thầu Tiểu học năm 2019 tại Sở Giáo dục tỉnh Quảng Ninh.

Cạnh đó, cơ quan điều tra cũng thu được tờ khai hải quan đối với một số hàng hóa cùng chủng loại với hàng hóa cung cấp cho các dự án do Công ty MQF, Công ty NSJ Group nhập khẩu; hợp đồng ký giữa Công ty NSJ Group, Công ty MQF hoặc công ty trung gian ký với các hãng sản xuất...

Từ những bằng chứng thu thập được, cơ quan điều tra làm rõ 2 gói thầu thuộc 2 dự án Mầm non và Tiểu học năm 2019 có trị giá hơn 323 tỷ đồng. Hành vi cấu kết “thông thầu” của nhóm cán bộ Sở Giáo dục Quảng Ninh tại 2 gói thầu này gây thiệt hại hơn 80 tỷ đồng. Đây chính là cơ sở để cơ quan điều tra xử lý trách nhiệm hình sự các bị can trong vụ án.

Với 4 gói thầu còn lại, vì không có dữ liệu các khoản chi phí thực tế để tiến hành thẩm định nên không có căn cứ xác định hậu quả thiệt hại. Áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị can và doanh nghiệp, cơ quan điều tra kết luận thiệt hại của 6 gói thầu đến thời điểm hiện tại là hơn 80 tỷ đồng.