Vụ hàng loạt trẻ ngộ độc sau ăn bánh su kem: Thủ phạm… ít ngờ

Các bệnh viện điều trị cho hàng loạt trẻ ngộ độc sau khi ăn bánh su kem phát trong tiệc Trung thu tại TPHCM đã có kết quả xét nghiệm soi cấy phân của bệnh nhân. Tuy nhiên, kết quả không phát hiện vi khuẩn nào.

Sức khỏe bệnh nhân ổn định

Các bệnh viện điều trị cho hàng loạt trường hợp trong vụ tử vong, ngộ độc sau khi ăn bánh phát tại tiệc Trung thu ở chung cư Palm Heights (TP Thủ Đức, TPHCM) đêm 29/9 đã có kết quả xét nghiệm mẫu phân của bệnh nhân.

Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức) điều trị cho 3 bé M.A. (12 tuổi), T.N. (8 tuổi), A.H. (5 tuổi). Trẻ nhập viện vào các ngày 1 - 2/10 với cùng chẩn đoán nhiễm trùng đường ruột nghi ngộ độc thức ăn. Đến nay, đã có 2 trường hợp được xuất viện. Kết quả soi cấy phân của các bệnh nhân đều không phát hiện vi khuẩn nào (kể cả Salmonella).

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, sáng 9/10 còn điều trị cho 10 trường hợp liên quan vụ việc. Đến nay, tình trạng của các bệnh nhân đều ổn định, soi cấy phân không tìm thấy vi trùng.

Tương tự, bé gái 1 tuổi có ăn bánh su kem trong bữa tiệc Trung thu nói trên, nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định vì sốt co giật đã được xuất viện cuối tuần qua trong tình trạng khỏe mạnh. Kết quả soi cấy phân cho thấy, bệnh nhi có nhiễm trùng bạch cầu, hồng cầu âm tính, có trứng giun sán. Bệnh nhi được chẩn đoán nhiễm trùng đường ruột, không phát hiện vi khuẩn.

2 trường hợp quốc tịch Nga đến điều trị tại phòng khám tư nhân nằm trên phường Thảo Điền (TP Thủ Đức) có kết quả xét nghiệm PCR phân dương tính với Salmonella. Hầu hết, các bệnh nhân trong vụ ngộ độc hàng loạt sau tiệc Trung thu đều không tìm ra vi khuẩn trên.

Nguy cơ từ thực phẩm sử dụng đường thay thế

Bác sĩ Trần Văn Phúc - Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) nhận định, các loại bánh Trung thu, hay đồ ăn ngọt như bánh kẹo, nước uống ngọt có thể sử dụng “đường thay thế”. Các sản phẩm đường thay thế gồm: Maltitol, sorbitol, xylitol, erythritol, isomalt và lactitol…

Những thành phần này có thể được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm “không đường”, như bánh quy, kẹo, bánh ngọt, thạch, sữa chua, sữa có hương vị, trà sữa, hay các đồ ăn nhẹ ngọt hằng ngày khác.

Đường thay thế là một loại chất hóa học carbohydrate có vị ngọt. Cách nó được chuyển hóa trong cơ thể hoàn toàn khác với đường. Chúng không hấp thụ được hoàn toàn trong ruột và có lượng calo thấp hơn đường thật. Tuy nhiên, đường thay thế có thể gây tiêu chảy.

Lý do là bởi, chất carbonhydrate thay thế đường không được hấp thụ hoàn toàn, vẫn còn trong ruột. Chúng sẽ làm tăng áp suất thẩm thấu, tăng hút nước vào lòng ruột, dẫn đến tiêu chảy.

Ngoài việc hấp thụ nước vào lòng ruột, các vi sinh vật trong ruột cũng lấy carbonhydrate làm thức ăn ưa thích của chúng. Quá trình lên men của vi sinh vật làm tăng sản xuất khí trong ruột. Đồng thời, hoạt động quá mức của vi sinh vật cũng có thể gây ra một số phản ứng trong ruột. Đó là những lý do gây tình trạng chướng bụng, đầy hơi, đau bụng.

Tuy nhiên, không phải ai cũng gặp tình trạng này. Theo bác sĩ Phúc, điều đó liên quan đến cơ địa của mỗi người. Do đó, dù các sản phẩm carbonhydrate thay thế đường khá an toàn, nhưng người dùng cần chú ý đến số lượng ăn. Đầu tiên, cần phải nắm được các sản phẩm carbonhydrate thay thế đường có thể gây tiêu chảy gồm: Maltitol, sorbitol, xylitol, erythritol, isomalt và lactitol…

Một số loại carbonhydrate thay thế đường khác nhờ khả năng dung nạp cao, nên không gây tiêu chảy, thường được cho vào đồ uống, như: Aspartame, acesulfame kali, sucralose và steviol glycoside.

Với trẻ em, khả năng dung nạp có thể tương đối thấp. Một người trưởng thành nặng 60 kg nếu tiêu thụ quá 45 gam maltitol mỗi ngày mới bị tiêu chảy. Song, với trẻ em, 15 gam maltitol đã có thể gây tiêu chảy. Trường hợp trẻ bị dung nạp kém, chỉ cần ăn 25 gam maltitol một lúc, là có thể bị tiêu chảy dữ dội.

Trong khi đó, ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Thông tin y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, ngộ độc thực phẩm ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần được phát hiện và hỗ trợ điều trị khẩn cấp. Nhiều trường hợp trẻ bị ngộ độc không được điều trị đúng cách, có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, rối loạn hô hấp, tụt huyết áp… thậm chí là tử vong.

Khi trẻ có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm, phụ huynh được khuyến cáo phải ngưng cho con ăn món ăn, nước uống hay loại thuốc có thể là nguyên nhân. Nếu trẻ nôn ói, bố mẹ tuyệt đối không cho con nôn khi nằm ngửa. Điều này có thể khiến chất nôn sặc lên mũi, xuống phổi, gây nguy hiểm tính mạng. Trường hợp trẻ nôn gấp, bị sặc lên mũi, bố mẹ nên dùng dụng cụ hút mũi để lấy chất nôn ra khỏi đường hô hấp của trẻ nhanh chóng. Sau khi nôn, trẻ nên súc miệng với nước lọc và nghỉ ngơi.

Cho trẻ nằm nghỉ ngơi và theo dõi tình trạng mất nước. Từ đó, thực hiện phương pháp bù nước, uống dung dịch Oresol với liều lượng thích hợp nhằm cân bằng nước và điện giải.

Nếu trẻ sốt cao, hạ sốt cho trẻ bằng paracetamol 10 – 15 mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau 4 - 6 giờ. Lưu ý, nên giữ lại toàn bộ thức ăn, phân, chất nôn và các loại thuốc đã dùng để hỗ trợ quá trình chẩn đoán, xét nghiệm.

Đa số các trường hợp ngộ độc thực phẩm ở trẻ có thể tự hồi phục trong một vài ngày khi được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, một số trường hợp tình trạng sức khỏe của trẻ trở nên tồi tệ hơn, nguy cơ xuất hiện biến chứng nguy hiểm.

Khi đó, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được hỗ trợ kịp thời. Trẻ có thể được bác sĩ kê kháng sinh nếu ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn gây ra. Nếu trẻ mất nước nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện truyền tĩnh mạch.

“Thuốc cầm tiêu chảy không được sử dụng trong điều trị ngộ độc thực phẩm cho trẻ. Tiêu chảy được đánh giá là một trong những cách cơ thể tống hết các thức ăn gây ngộ độc ra ngoài cơ thể. Việc cho trẻ dùng thuốc cầm tiêu chảy sẽ khiến vi khuẩn, độc tố lưu lại lâu hơn trong hệ tiêu hóa, trẻ ngày càng khó chịu”, ThS.BS Duy Tùng giải thích.