Vụ Việt Á: Vì sao cựu giám đốc CDC Bình Dương từ chối nhận "hoa hồng" tiền tỉ?

Liên quan tới hành vi vi phạm tại vụ Việt Á, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã làm rõ nhiều sai phạm của một số cán bộ tại tỉnh Bình Dương. C03 đề nghị VKSND Tối cao truy tố các bị can Tiêu Quốc Cường (cựu kế toán trưởng, Phó trưởng Phòng Tài chính - Kế toán Sở Y tế Bình Dương), Nguyễn Thành Danh (cựu giám đốc CDC Bình Dương), Trần Thanh Phong (cựu phó trưởng Phòng Tài chính - Kế toán CDC Bình Dương), Lê Thị Hồng Xuyên (cựu nhân viên CDC Bình Dương) cùng về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Các bị can: Nguyễn Văn Định; Nguyễn Thị Hồng Thắm; Nguyễn Thành Danh; Trần Thanh Phong; Lê Thị Hồng Xuyên; Tiêu Quốc Cường; Nguyễn Trường Giang; Nguyễn Thị Thuý: Lê Trung Thúy; Nguyên (lần lượt từ trái sang phải, từ trên xuống dưới). Ảnh: Bộ Công an cung cấp.

Theo tài liệu điều tra, do tình hình dịch bệnh COVID-19 có nguy cơ bùng phát trên địa bàn, bị can Nguyễn Thành Danh, lúc đó là giám đốc CDC Bình Dương, đã họp với Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Hồng Chương và được thống nhất sử dụng kit xét nghiệm của Công ty Việt Á (có giá 509.250 đồng) do có thể mượn được ngay, và dễ sử dụng, thay vì kit xét nghiệm của hãng Roche (giá 176.000 đồng).

Sau đó, ông Chương cũng thông báo, đã liên hệ với Lê Trung Nguyên, nhân viên phụ trách vùng của Công ty Việt Á, thống nhất cho CDC Bình Dương mượn kit xét nghiệm và đã được Phan Quốc Việt đồng ý. Chỉ trong vòng 6 tháng năm 2021, Công ty Việt Á đã giao cho CDC Bình Dương 50.488 kit xét nghiệm để sử dụng trước, mặc dù chưa thực hiện các thủ tục về đấu thầu mua sắm. Đến nay, đơn vị này đã thanh toán 24.000 kit xét nghiệm theo 5 hợp đồng; còn lại 26.488 kit xét nghiệm chưa thanh toán.

Để thanh toán cho Công ty Việt Á, Nguyễn Thành Danh đã chỉ đạo nhân viên liên hệ, trao đổi, bàn bạc với Lê Trung Nguyên để hợp thức các thủ tục mua bán bằng hình thức chỉ định cho Công ty Việt Á trúng thầu, theo đúng giá do Việt Á đưa ra.

Trong quá trình thực hiện, nhân viên tại CDC Bình Dương nhận hồ sơ báo giá của các công ty thuộc hệ sinh thái của Việt Á để xác định giá gói thầu, nhận hợp đồng tương tự, hợp thức các thủ tục đấu thầu, thẩm định, xét giá, mà không thực hiện khảo sát giá, so sánh giá; không thoả thuận, thương thảo về giá.

Các nhân viên này cũng đã ký các biên bản xét giá, xét chọn nhà thầu, thẩm định... cho đủ thủ tục để Công ty Việt Á trúng thầu theo giá đề nghị của công ty này đối với 4 gói thầu chỉ định và 1 gói thầu rộng rãi.

Sau khi được Sở Y tế, Sở Tài chính thông qua, UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt, CDC Bình Dương thực hiện thẩm định giá các gói thầu hoặc thuê Công ty Thẩm định giá Trung Tín thực hiệm thẩm định giá, hoàn thành các thủ tục và ra quyết định phê duyệt, lựa chọn nhà thầu, ký hợp đồng, thành toán tiền cho Công ty Việt Á qua Kho bạc Nhà nước tỉnh Bình Dương.

Cũng theo kết luận điều tra, thời điểm cuối tháng 4-2021 đến tháng 6-2021, sau khi dự các cuộc họp bàn về việc xét nghiệm COVID-19 tại tỉnh Bình Dương, Phan Quốc Việt, tổng giám đốc Việt Á, chỉ đạo Lê Trung Nguyên, thông báo cho Phan Tôn Noel Thảo (Kế toán trưởng Việt Á) tính toán chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng, để bồi dưỡng cho các cá nhân ở CDC Bình Dương và Sở Y tế tỉnh Bình Dương.

Thảo đã tính tỉ lệ chi, đưa lên nhóm "Duyệt chi VA" và được Việt duyệt chi tổng mức 20% hoa hồng cho các lãnh đạo, cán bộ liên quan, trong đó Nguyễn Hồng Chương, Giám đốc Sở Y tế Bình Dương, 7%; Nguyễn Thành Danh, Giám đốc CDC Bình Dương, 5%, Lê Thị Hồng Xuyên, nhân viên phòng xét nghiệm, 5%; Tiêu Quốc Cường, Kế toán Sở Y tế Bình Dương, 3%.

Sau đợt tính lần thứ hai, Việt đã bàn bạc với Thảo chốt 3% cho Cường và chi thêm cho Cường tỉ lệ cắt từ Chương (do Cường nói với Việt là ông Chương không giúp gì cho Công ty Việt Á).

Theo chỉ đạo của Việt, Nguyên cầm tiền chi cho ông Chương 60 triệu đồng bằng tiền mặt tại quán cà phê. Tiếp đến, giữa tháng 11-2021, Nguyên tiếp tục gặp ông Chương đưa tiền nhưng ông này không nhận.

Tiếp đó, Nguyên cũng gặp trực tiếp Nguyễn Thành Danh để chi tiền nhiều lần, song ông Danh đều không nhận với lý do sắp về hưu, không muốn liên quan đến tiền bạc, hoa hồng. Số tiền ông Danh, Chương không nhận, Nguyên báo cáo với Phan Quốc Việt và được chỉ đạo liên hệ với Phan Tôn Noel Thảo nộp vào tài khoản ngân hàng, với tổng số tiền 4,2 tỉ đồng. Ngoài ra, Nguyên chi cho Tiêu Quốc Cường 3 lần, tổng cộng hơn 1,2 tỉ đồng; chi cho Xuyên 2 lần, tổng cộng hơn 1 tỉ đồng.

Trong quá trình điều tra, các bị can Xuyên và Cường thừa nhận việc nhận tiền từ Nguyên, nhưng khẳng định các bên không có việc thoả thuận hay hứa hẹn gì về việc Công ty Việt Á phải chi lại % cho mình.

Mặc dù không nhận tiền từ Công ty Việt Á, song liên quan đến việc mua sắm thiết bị y tế phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19 tại Bình Dương, Cơ quan điều tra đã xác định bị can Nguyễn Thành Danh có một số vi phạm trong đấu thầu.