Ý tưởng mới ở trên giấy, nhà khoa học tuabin gió đã chào bán công ty với giá 120 triệu USD, nhưng ngạc nhiên nhất là kiến thức Toán Lý của shark Hưng
Shark Việt bất ngờ đồng ý rót vốn vào một dự án được coi là "điên nặng" với đề nghị vốn góp ban đầu 5 tỷ đồng cho 50% cổ phần. "Thất bại hai thằng mình cùng vào nhà thương điên bên Châu Quỳ", shark Việt chốt deal trong sự ngỡ ngàng của cả bể cá mập.
Thương vụ gây nên nhiều sự chú ý nhất tập 11 của Shark Tank mùa 3 chính là màn gọi vốn của nhà khoa học Lại Bá Ất. Vừa bước vào phòng thương thuyết, ông gây ấn tượng mạnh khi giới thiệu bản thân khởi sự từ làm nhà nông, làm nhà giáo, nhà sản xuất, nhà kinh doanh cho đến giờ là nhà sáng chế và nhà khoa học.
Đem đến Shark Tank sản phẩm Tuabin gió có tốc độ cố định, nhà khoa học Lại Bá Ất đưa ra lời đề nghị đầu tư 6 triệu USD cho 5% cổ phần công ty. Tương đương mức định giá doanh nghiệp ở mức 120 triệu USD nhưng Nhà khoa học vẫn cho rằng con số trên là rẻ gấp 10 lần vì "tính ra thì nó khủng khiếp lắm".
Lại Bá Ất giới thiệu Tua bin gió có tốc độ cố định mà hiện nay thế giới chưa có được phát triển dựa trên định luật mới, thay thế tua pin gió hiện nay đang phát triển dựa theo công thức của định luật Betz. "Định luật này tôi đã chứng minh được hoàn toàn sai cho nên cấu tạo của tuabin gió hiện nay là 3 cánh, cấu hình cánh không phù hợp thu năng lượng gió cho nên năng lượng thu được rất thấp so với công suất công bố. Tuabin gió của tôi thu được năng lượng nhiều hơn và giá thành điện gió ra chắc chắn rẻ hơn tuabin gió hiện nay từ hai lần trở lên".
Theo ông Lại Bá Ất, khác biệt cơ bản của sản phẩm mình tự nghiên cứu là góc nghiêng phù hợp với từng tốc độ gió và biến động theo chiều gió. Sản phẩm này đã nhận được bằng sáng chế của Mỹ và Châu Âu.
Cho biết sản phẩm mới vừa hoàn tất quá trình nghiên cứu, chưa đi vào chế tạo nên nhà sáng lập muốn đến Shark Tank kêu gọi 6 triệu USD để tìm người giúp sản xuất, chứng minh cho thế giới thấy sáng chế của mình có giá trị. Nhà sáng chế Tuabin gió trình bày: "Công thức cũ gây ra tổn hại rất lớn cho kinh tế thế giới. Với cùng một giá vốn, tuabin của tôi thu được năng lượng gấp đôi".
Trước sự hoài nghi của nhà đầu tư về sự thành công của định luật mới, Lại Bá Ất chia sẻ ông đã bỏ ra gần 9 năm để nghiên cứu lĩnh vực này và mất 7 năm để chứng minh định luật Betz là sai lầm. Đồng thời, thị trường năng lượng gió của Mỹ và Châu từ nay đến năm 2030 khoảng 1.000 tỷ USD. Nếu dùng tuabin mới thì số tiền đầu tư sẽ giảm được 50%.
Lại Bá Ất cũng bày tỏ được công nhận hai bằng sáng chế từ Mỹ và Châu Âu nhưng ông không lựa chọn hợp tác sản xuất với doanh nghiệp ngọai quốc mà đến Shark Tank tìm kiếm cơ hội, bởi: "Tôi muốn tiến từ Việt Nam và tôi muốn Việt Nam trở thành trung tâm của điện gió thế giới. Tôi muốn tất cả mọi người Việt Nam hợp tác lại phát triển sản phẩm này".
Khi các shark bắt đầu "ù tai" vì các công thức vận tốc của tuabin gió, đến mức Shark Linh 2 lần phải chuyển hướng hỏi về vấn đề kinh doanh của sản phẩm. Tuy nhiên shark Hưng lại gây ngạc nhiên với kiến thức Toán Lý và có thể vặn vẹo lại nhà khoa học Lại Bá Ất về kiến thức thuỷ khí động lực.
"Định luật của anh hoàn toàn có thể đúng, nhưng muôn đời nay người ta vẫn tạo ra cánh quạt cố định, do đó tôi tin rằng vấn đề ở đây là giá thành. Anh đang tạo ra một tuabin gió có cánh quạt phức tạp như của Boeing 787- tuỳ từng cấp độ của máy bay sẽ nghiêng, tạo ra áp suất khác nhau để cất cánh, hạ cánh hoặc tăng tốc, đó là cách họ thay đổi tốc độ máy bay", shark Hưng nhận xét.
"Thế giới đang bị tàn phá bởi vấn đề nhà kính, tôi hi vọng sáng chế này sẽ làm thế giới xanh trở lại", nhà khoa học Lại Bá Ất trình bày.
Shark Hưng cho rằng sản phẩm này không có ứng dụng thực tế: "Chúng tôi đánh giá cao công sức nghiên cứu của anh, anh được cấp bằng sáng chế nên tôi tin nghiên cứu của anh được thừa nhận nhất định nhưng trên thế giới có hàng triệu triệu phát minh đang nằm trong kho và chỉ để trưng bày. Có biến chì thành vàng được không thì có thể biến được nhưng vàng sáng chế ra bằng biện pháp bắn phá hạt nhân nguyên tử đắt hơn rất nhiều vàng khai thác tự nhiên nên nó không được ứng dụng trong thực tế. Chi phí giá thành và tính hiệu quả cần phải tính. Gió trên trời đầy vì nó là năng lượng tái tạo, nên vấn đề kinh tế ở đây là thu được bao nhiêu điện và bao nhiêu tiền".
Ông Lại Bá Ất cho biết đã chi 5 tỷ đồng để nghiên cứu sản phẩm này.
Đánh giá sản phẩm mới chỉ dừng lại ở mặt nghiên cứu, sáng chế, chưa sẵn sàng ra thị trường nên đồng loạt các Shark Thái Vân Linh, Phạm Thanh Hưng, Đỗ Liên và Nguyễn Mạnh Dũng đều từ chối đầu tư.
"Anh đã có tuổi mà vẫn dành thời gian để nghiên cứu những đề tài rất lớn và anh được Mỹ và Châu Âu công nhận, đem đến cho Việt Nam niềm tự hào. Điều này rất đáng trân trọng và đáng quý nhưng tôi nghĩ cái này vẫn còn xa vời nhưng tôi sẽ giúp anh gặp các đối tác ở Châu Âu người ta quan tâm đề tài này và biết đâu người ta sẽ giúp anh có vốn để tiếp tục nghiên cứu. Nếu đề tài này khả thi tôi có thể giúp anh gặp các ngân hàng để họ có thể rót vốn cho anh", Shark Liên từ chối đầu tư.
"Shark Tank là chương trình sản phẩm đã hình thành, đã có thị trường đang trên đà tăng trưởng, chúng tôi đầu tư để nó cất cánh, mở rộng quy mô và toàn cầu hoá, chứ chúng tôi không phải là nơi đầu tư vào ý tưởng và hỗ trợ cho công tác nghiên cứu", Shark Hưng từ chối.
Liên tiếp những cái lắc đầu từ các nhà đầu tư, Shark Nguyễn Thanh Việt bất ngờ lên tiếng cho rằng ai cũng phải "hơi điên" một tí trong khi bản thân ông còn đầu tư vào điện nên "điên nặng". Dù nhìn thấy rủi ro lớn thì Chủ tịch Intracom vẫn quyết định mạo hiểm "lao vào".
"Cái của anh vẫn chỉ là công thức thôi, quan trọng thực tiễn có áp dụng được không. Cho dù công thức anh đúng, để ra sản phẩm mình phải đầu tư rất nhiều lần nữa. Có 2 trường hợp xảy ra, nếu công thức anh sai mất ngay 6 triệu USD, còn nếu công thức đúng, khi nhập máy móc về công nhân làm sai, mô hình làm sai mình vẫn chết như thường".
Shark Việt chia sẻ: "Tôi đề xuất với anh một ý tưởng điên rồ như thế này. Tôi đồng ý tài trợ cho anh 6 triệu USD với điều kiện ứng dụng phải thực tế. Tôi góp ngay bước đầu tiên cho anh 5 tỷ, nếu thành công thì chúng ta chia 50 – 50% cổ phần. Anh em mình thành công, tôi mời anh đến khu dưỡng lão Phương Đông ở phòng cao cấp cùng với tôi. Thất bại hai thằng mình cùng vào nhà thương điên bên Châu Quỳ".
Thương vụ khép lại sau cái bắt tay và nụ cười đầy mãn nguyện giữa startup và nhà đầu tư. Được cứu vớt ngay phút chót, với sự hỗ trợ từ Shark Nguyễn Thanh Việt, hy vọng sáng chế Tuabin gió của nhà khoa học đang cạn vốn Lại Bá Ấtsẽ sớm hiện thực hóa mục tiêu cải tạo thế giới.