Obama - vị tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ?

Thế giới chưa bao giờ chăm chú theo dõi một cuộc bầu cử tổng thống chăm chú như hiện nay.

Từ nước này sang nước khác, kết quả các cuộc trưng cầu dân ý cho thấy người ta hết sức quan tâm đến kết quả cuộc bầu cử Mỹ.

Tại Nhật, theo kết quả một cuộc khảo sát, người Nhật còn quan tâm đến kết quả bầu cử tổng thống Mỹ hơn cả người Mỹ. Đài VOA, phát thanh bằng 45 ngôn ngữ đến hàng trăm triệu người trên thế giới đang trở nên được ưa chuộng hơn bao giờ hết.

Tại Pakistan, sau khi có quá nhiều người hào hứng với lần tranh luận giữa hai ứng cử viên tổng thống, VOA thay đổi kế hoạch ban đầu và phát đầy đủ cả hai lần tranh luận tiếp theo.

Ông Bob Worcester, một chuyên gia nghiên cứu tại London, người đã làm việc hơn 40 năm tại nhiều nước khác nhau, nhận xét ông chưa bao giờ thấy người dân trên thế giới quan tâm đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ như hiện nay.

Thế giới hiện nay rõ ràng đang nghiêng về ứng viên Obama. Ông John McCain và bà Sarah Palin tất nhiên vẫn ở trong cuộc đua, tuy nhiên cán cân đã nghiêng rất nhiều về ông McCain.

Trên con đường vào Nhà Trắng, hiện tượng Obama nhắc cho người ta nhớ rằng bất chấp người ta nói gì về sự đi xuống của nước Mỹ, dù người ta có thể không thích tổng thống Bush, cả thế giới vẫn nhìn vào Mỹ như một mảnh đất của hy vọng và cơ hội.

Đến những ngày cuối cùng, dường như thế giới và người Mỹ đang nói đến hai cuộc bầu cử khác hẳn nhau. Tại Mỹ, các học giả cũng nhìn cuộc bầu cử này như lần bầu cử trước.

Cũng là cuộc bầu cử với chiến dịch gây quỹ, quảng cáo rầm rộ, giành nhau từng chiến thắng một tại những bang quan trọng. Đảng Cộng Hòa cố gắng dùng mọi con bài để chống lại Obama. Điều này khiến người ta nhớ lại năm 1988, Đảng Cộng Hòa cũng làm tương tự với ứng viên thuộc Đảng Dân Chủ.

Bên ngoài biên giới Mỹ, cuộc bầu cử này có quy mô ảnh hưởng lớn và đánh dấu bước ngoặt mới. Nếu tại quê nhà, ông Obama thường bị người ta chỉ trích về việc ông là người da đen, dòng dõi và những ý tưởng riêng, đây lại chính là những đặc điểm khiến thế giới ủng hộ cho ông.

Thế giới muốn có một chính trị gia người da đen tên là Barack Hussein Obama trở thành tổng thống thứ 44 của nước Mỹ sau 200 năm của những người da trắng khởi đầu với tổng thống Washington và hiện nay là tổng thống Bush. Châu Á ủng hộ cho ông vì ông có tuổi thơ tại Indonexia, châu Phi và vì người cha Kenya. Người Trung Đông ủng hộ ông vì tên ông có chữ Hussein bắt nguồn từ Trung Đông.

Đã từng có lúc ông McCain được coi như một phần thời kỳ cải cách hậu tổng thống Bush. Thế giới biết đến ông như một cựu binh chiến tranh. Ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chỉnh sửa chính sách ngoại giao với châu Âu và góp phần vào một số chính sách chính trị tích cực khác. Tuy nhiên vào cuối tháng 8 khi ông chọn bà Palin làm phó tướng cho mình, thế giới không còn ưa thích ông như trước.

Hiện nay, đối với thế giới, cuộc bầu cử Mỹ sẽ mang lại thay đổi không chỉ ở nội tại nước này. Ông Jonathan Freedland, một đại diện của The Guardian tại London – Anh, nhận xét khoảng thời gian 7 năm qua thế giới trải qua quãng thời gian dài và khó khăn, hai cuộc chiến tranh và một cuộc khủng hoảng toàn cầu, dù sao đi nữa, nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ những quyết định ở Washington.

Trên khắp thế giới, suốt nửa thế kỷ qua người ta chưa được chứng kiến điều này. Ông Vernon Bogdanor, chuyên gia nghiên cứu tại đại học Oxford – Anh, nhận xét Obama đã mang đến cho người ta hy vọng về sự thay đổi tích cực trong cách lãnh đạo của người Mỹ.

Một chuyên gia nghiên cứu danh tiếng khác, người đã làm việc với Obama từ năm 2005 tại một sự kiện dành riêng cho sinh viên da đen ở đại học Harvard, nhận xét những ảnh hưởng mà ông Obama có thể mang lại sẽ không chỉ ở trong biên giới Mỹ mà là trên toàn thế giới, tầm ảnh hưởng mà chưa một tổng thống nào trên thế giới có được.

Hiện tượng Obama cũng đã khiến người ta đặt dấu hỏi về thay đổi mang lại cho nhóm nguời thiểu số tại châu Âu. Những thập kỷ gần đây, Châu Âu đã làm được rất nhiều điều cho phụ nữ nhưng người da đen và người gốc Á bị để lại phía sau.

Cuộc bầu cử càng đến gần, khả năng chiến thắng của Obama ngày một lớn. Nếu ông này chiến thắng, nước Mỹ đã chọn được một tổng thống xứng đáng. Nguyên nhân thất bại một phần là ông McCain đã không có đủ nhấn mạnh về chính sách kinh tế trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu và quyết định chọn bà Palin làm phó tướng gây nhiều bất lợi cho chính ông.

Nhưng nếu ông Obama thất bại, Đảng Dân Chủ sẽ quy nguyên nhân thất bại giống như những lần thất bại gần đây: cả Al Gore, John Kerry và Obama đều không thể thắng cử ngay cả hiện nay khi khủng hoảng đang diễn ra. Cuộc đối thoại giữa họ sẽ đi đến một hướng mới.

Phần còn lại của thế giới sẽ nhìn mọi chuyện khác hẳn. Nếu đại diện của Đảng Cộng Hòa tiếp tục lên nắm quyền, thời kỳ đầy khó khăn dưới thời tổng thống Bush sẽ kéo dài và như vậy thế giới đã mất đi cơ hội lịch sử hiếm có cho nhóm người thiểu số có một chiến thắng.

Thế giới đã đưa ra lá phiếu của mình về vị tổng thống tương lai. Thế giới chú ý đến người đàn ông trong buổi chiều đầy nắng tại Berlin hồi tháng 7.

Ông phát biểu tại công viên Tiergarten – Berlin. Khoảng 200 nghìn người hò hét ủng hộ ông, số lượng người lớn hơn bất kỳ một lần vận động tranh cử nào tại quê nhà của ông. Ông đã tận dụng tốt cơ hội nhận được sự ủng hộ của một cộng đồng lớn hơn.

Ngọc Diệp
Theo Newsweek