Bằng chứng này cho thấy đại dịch Covid-19 đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số nền kinh tế Việt Nam

Báo cáo này do Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng Tư vấn thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính công bố tại cuộc khảo sát 358 doanh nghiệp đợt 2 ngày 7/4-13/4/2020 công bố. 

Theo kết quả khảo sát, 100% doanh nghiệp đang duy trì sản xuất được hỏi chủ động phòng chống dịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế như bắt buộc đeo khẩu trang, bố trí chỗ ngồi cách nhau 2m, trang bị nước rửa tay khử khuẩn…

Ngoài ra có một số doanh nghiệp đã có các giải pháp riêng nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh như trang bị mũ chống giọt dịch bắn cho từng người lao động để hạn chế tối đa khả năng lây lan dịch bệnh; tổ chức ký túc xá, nơi ở tập trung cho toàn bộ người lao động và cả gia đình ở lại công ty cũng như cung cấp nhu yêu phẩm và cả phương tiện giải trí ngoài giờ để ngươi lao động yên tâm cách ly tại nơi sản xuất với bên ngoài.

Đặc biệt tại lần khảo sát này, có 52% số doanh nghiệp được hỏi đã sử dụng nền tảng số để cho phép nhân viên làm việc online hay cung cấp dịch vụ trực tuyến như dạy học, tư vấn đồng thời số hóa đẩy mạnh hoạt động marketing và bán hàng. 

Bên cạnh đó, so với lần khảo sát nhanh vào đầu tháng 3/2020 chỉ có 7% doanh nghiệp trả lời đã chủ động tiến hành tìm kiếm khách hàng mới nhưng đến khảo sát lần này tỷ lệ này đã tăng lên 16%. 

Một số doanh nghiệp khác cũng thực hiện đồng thời các giải pháp khác như giảm giá thành sản phẩm đi đôi với việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm, cải tiến quy trình tăng hiệu quả sản xuất.

Tuy nhiên các giải pháp mang tính lâu dài và có ý nghĩa tiên quyết đến doanh nghiệp tạo các ảnh hưởng tích cực đến nền kinh tế như tập trung cải tiến sản phẩm, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển thì chỉ có 3% số doanh nghiệp được hỏi áp dụng các giải pháp này. 

Tương tự như vậy, chỉ có 2% doanh nghiệp được hỏi thực hiện xây dựng kế hoạch kinh doanh phòng ngừa rủi ro theo nhiều kịch bản theo diễn biến của dịch Covid-19.

Đây chỉ là số tham khảo cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam vẫn tương đối hạn chế về mặt "chiến lược", mọi ứng phó vẫn mang tính tạm thời, nên thời gian tới rất cần hỗ trợ để giúp nâng cao năng lực cho doanh nghiệp Việt trong việc ứng phó với các rủi ro đột ngột xảy ra.

Các giải pháp nhằm bảo vệ, duy trì công việc cho người lao động

Trong đợt khảo sát lần này, các doanh nghiệp đã thể hiện nhiều nỗ lực nhằm bảo vệ người lao động. 

Mặc dù trong tình hình dịch Covid-19 kéo dài hậu quả là các hoạt động sản xuất, kinh doanh đều bị suy giảm (và việc cần phải cắt giảm lao động để giảm chi phí sản xuất đã được đề cập tới). 

Chỉ có 4% số doanh nghiệp được hỏi áp dụng biện pháp chấm dứt hợp đồng lao động còn 27% doanh nghiệp lựa chọn giải pháp giảm giờ làm, giảm lương nhưng vẫn duy trì số lượng lao động để cùng người lao động chung sức vượt qua thời gian khó khăn. Không những vậy 17% doanh nghiệp được hỏi vẫn trả lương bình thường cho người lao động, 7% doanh nghiệp đảm bảo mức lương tối thiểu, và 3% tăng cương đào tạo người lao động.

Một số giải pháp điển hình nhằm bảo vệ người lao động như tối ưu dóa nhân sự bằng phương án kiêm nhiệm vị trí để giữ các nhân sự giỏi, đảm bảo thu nhập cho người lao động, hỗ trợ phí nếu người lao động chuyển vào ký túc xá tập trung, tăng cường tuyển dụng nhân sự chất lượng tốt được giải phóng từ các doanh nghiệp khác…

Các kiến nghị, khó khăn thực tiễn của doanh nghiệp

Các doanh nghiệp cũng bày tỏ sự đồng lòng trong việc kiên quyết ngăn chặn, phòng tránh lây lan trong cơ sở sản xuất bằng cách tuân thủ những khuyến cáo của Chính phủ và Bộ Y tế. Bên cạnh đó, doanh nghiệp đã đưa ra một số nhóm kiến nghị mong được lưu tâm.

Cụ thể là những đề nghị về chính sách giúp giữ được dòng vốn trong lúc khó khăn để duy trì sản xuất, kinh doanh thay vì hiện các giải pháp chủ yếu hỗ trợ các doanh nghiệp kiệt quệ, bằng những cách như hoãn nộp một số khoản như bảo hiểm tự nguyện, quỹ hưu trí, hay phí công đoàn… trong vòng 12 tháng.

Tiếp theo là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực nông nghiệp xuất khẩu hàng hóa khi mà nguồn cung vượt qua cầu trong nước, đẩy mạnh việc thực hiện các thủ tục hành chính online để cắt giảm thời gian, chi phí thực sự cho doanh nghiệp.