Có một kênh đầu tư hấp dẫn đang bị nhà đầu tư trên TTCK bỏ quên

Bấy lâu nay, khi nhắc đến việc đầu tư, phần lớn các nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam sẽ chỉ nghĩ đến vàng, ngoại tệ, bất động sản và cổ phiếu. Trong khi đó, một kênh đầu tư hấp dẫn không kém phần và vẫn được đánh giá ít rủi ro hơn các kênh trên nhưng chưa được quan tâm rộng rãi, đó là trái phiếu doanh nghiệp.

200 triệu đồng để trở thành chủ nợ của Masan hay Vingroup

Trái phiếu là một kênh huy động vốn ngày càng phổ biến của các doanh nghiệp Việt Nam. Với các nhà đầu tư, đây là một kênh đầu tư hấp dẫn vì trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) có lãi suất cao hơn gửi tiết kiệm và là lợi tức thực nhận. Nếu so với cổ phiếu thì lợi tức của trái phiếu được trả định kỳ, ổn định hơn và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp như cổ tức. Đầu tư vào trái phiếu an toàn hơn, ít chịu rủi ro của thị trường nên khả năng bảo toàn vốn tốt hơn.

Hấp dẫn là thế nhưng từ trước đến nay, TPDN gần như chỉ dành riêng cho các tổ chức tài chính (TCTC) – đặc biệt là ngân hàng – do số lượng có hạn, giao dịch chỉ theo lô lớn với giá trị hàng trăm tỷ đồng. Các TCTC thường có đội ngũ phân tích chuyên nghiệp để thẩm định và lựa chọn những TPDN tốt nhất. Các NĐT cá nhân hầu như không thể tiếp cận kênh đầu tư này do những khó khăn về thông tin doanh nghiệp và vốn đầu tư.

Nhưng nếu lượng trái phiếu lô lớn được chia nhỏ ra và bán cho các NĐT cá nhân thì sao? Đó chính là cách thức mà công ty chứng khoán Techcombank (TCBS) đã làm để NĐT cá nhân có thể tiếp cận được trái phiếu của các DN như Masan hay Vingroup.

Với việc chia nhỏ TPDN từ các lô lớn, với vốn đầu tư ban đầu chỉ 200 triệu đồng, NĐT có thể hưởng lợi tức lên đến 9,5%/năm.

Không đủ hàng để bán

Có thể thấy, tiềm năng của sản phẩm trái phiếu DN cho khách hàng cá nhân là rất lớn. Một mặt, các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng quan tâm đến hình thức huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu. Còn các nhà đầu tư (cả tổ chức và cá nhân) có thêm một lựa chọn tốt để đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.

Theo chia sẻ của TCBS, những trái phiếu này có lượng cầu rất lớn với khách hàng cá nhân, họ thường phải đăng ký trước để được mua vì nhiều khi công ty chứng khoán không đủ lượng hàng để bán.

Thực tế, bản thân những thương hiệu như Masan hay Vingroup đã tạo nên độ đắt hàng cho trái phiếu. Bên cạnh đó, các trái phiếu này được niêm yết để nâng cao tính thanh khoản khi khách hàng có nhu cầu cần tiền mặt và muốn bán lại trái phiếu. Nếu nhu cầu tiền mặt chỉ là ngắn hạn, khách hàng có thể đem cầm cố trái phiếu để vay tiền tại các chi nhánh của Techcombank trên toàn quốc (giống như vay cầm cố sổ tiết kiệm khá phổ biến gần đây).

Một ưu điểm của trái phiếu DN dành cho khách hàng cá nhân, đó là khi đầu tư giao dịch trái phiếu, nhà đầu tư chỉ phải trả 0,1% thuế bán lại và không bị thuế trên lợi nhuận, giống như giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán và thấp hơn nhiều so với thuế bán Bất động sản. Phần thu nhập định kỳ từ trái tức chỉ phải trả 5% thuế thu nhập, tức là thấp hơn nhiều so với mức thuế mà NĐT sẽ phải đóng nếu là nguồn thu nhập từ việc cho thuê nhà, căn hộ hoặc officetel.

Kênh đầu tư đang bị “thờ ơ”

Là một kênh đầu tư thực sự hấp dẫn nhưng đối với đa số nhà đầu tư cá nhân, đó còn là sản phẩm xa lạ. Không những thế, hầu như các tổ chức tài chính trung gian như công ty chứng khoán cũng không cung cấp. TCBS gần như đang một mình một chợ trong việc “xé lẻ” các lô trái phiếu doanh nghiệp để bán cho NĐT cá nhân.

Trong 6 tháng đầu năm 2016, TCBS ghi nhận doanh thu đạt 433,7 tỷ đồng - tăng 166% so với cùng kỳ năm 2015. Lý do là CTCK này đã tư vấn phát hành trái phiếu với tổng giá trị lên đến 13.000 tỷ đồng cho các tổ chức lớn như Masan và Vingroup, phân phối ròng hơn 2.000 tỷ đồng sản phẩm TCBond cho NĐT cá nhân.

Lãnh đạo của TCBS cho hay, dù việc triển khai kênh đầu tư này đang thuận lợi nhưng thách thức cũng không nhỏ. Việc khách hàng cá nhân vẫn còn xa lạ với sản phẩm TPDN là vấn đề đầu tiên. Thứ hai, thị trường thứ cấp cho TPDN chưa phát triển như thị trường cổ phiếu. Thậm chí với trái phiếu đã niêm yết, hiện nay thị trường thiếu cả kênh khớp lệnh trực tiếp và mới chỉ có khớp lệnh thỏa thuận.

Tuy nhiên, theo nhìn nhận của TCBS thì các khách hàng cá nhân sẽ là động lực lớn để phát triển thị trường tài chính hiện tại và tương lai. Chính vì vậy, thị trường tài chính sẽ trao cho họ cơ hội bình đẳng với doanh nghiệp, tổ chức trong việc tiếp cận và tham gia các kênh đầu tư khác nhau.