Cuộc chiến xe điện xe xăng trên thế giới và câu chuyện Vinfast từ Việt Nam

"Dự báo mới nhất của chúng tôi cho thấy doanh số bán xe điện tăng từ mức kỷ lục 1,1 triệu chiếc trên toàn thế giới năm 2017, đạt 11 triệu vào năm 2025 và sau đó tăng thành 30 triệu vào năm 2030 khi chúng trở nên rẻ hơn so với động cơ đốt trong. Trung Quốc sẽ dẫn đầu quá trình chuyển đổi này, với doanh số bán hàng chiếm gần 50% thị trường xe điện toàn cầu vào năm 2025", Electric Vehicle Outlook cho biết đồng thời chỉ ra 5 dự báo nổi bật về sự phát triển của xe điện trong thời gian tới.

Thứ nhất, đến năm 2040, 55% doanh số tăng thêm của thị trường ô tô và 33% của thị trường tàu trên toàn thế giới sẽ là từ phương tiện vận hành bằng điện.

Thứ hai, Trung Quốc đang và sẽ tiếp tục là thị trường xe điện lớn nhất trên thế giới đến năm 2040.

Thứ ba, xe điện sẽ trở nên đắt đỏ. Chi phí trả trước sẽ trở nên cạnh tranh hơn vào năm 2024. Đến năm 2029, giá pin của xe điện sẽ giảm.

Thứ tư, xe buýt đi bằng điện sẽ nhanh hơn xe buýt thường.

Thứ năm, xăng dầu sẽ bị thay thế bởi điện. Xe buýt và xe ô tô điện sẽ thay thế 7,3 triệu thùng nhiên liệu vận tải mỗi ngày vào năm 2040.

Triển vọng xe máy điện ở Việt Nam

Trước đây, xe máy điện ít được chú ý hơn nhiều so với ô tô điện. Điều đó đang bắt đầu thay đổi, đặc biệt là ở Đông Nam Á, nơi xe hai bánh - chủ yếu là xe máy - gây ra 30% ô nhiễm môi trường. Ở Việt Nam, số hộ gia đình sở hữu xe hai bánh vượt quá 80%. Nếu muốn giảm thiểu ô nhiễm khí trong khu vực thì cần tập trung giảm lượng khí thải từ xe hai bánh.

Ô tô điện, thậm chí những chiếc xe rẻ nhất, cũng sẽ không giải quyết được vấn đề. Chi phí là rào cản đầu tiên và cao nhất. Giao thông là gánh nặng tiếp theo. Tình trạng tắc đường ở đô thị vô cùng nghiêm trọng và ngày càng trở nên tồi tệ hơn. 

Ngay cả những người có thể đủ khả năng sở hữu một chiếc ô tô cũng thường chọn xe đạp và xe máy để đi lại. Vì những lý do tương tự, ngành công nghiệp thương mại điện tử đang bùng nổ của Việt Nam cũng đang phụ thuộc rất nhiều vào xe máy để giao hàng.

Cuối cùng, là vấn đề thiếu bãi đậu xe. Đây cũng là vấn đề phổ biến trên toàn thế giới, nhất là các quốc gia đang phát triển. Đặc biệt là ở các khu vực trung tâm của thành phố.

Tin tốt lành là người dân dường như khá hưởng ứng ý tưởng về xe máy điện nếu giá cả phù hợp và sử dụng được thuận tiện. Chúng rẻ, và - không giống như xe điện - pin có thể được sạc ở nhà hoặc tại văn phòng.

Tuy rằng có một vài hạn chế với xe máy điện, chủ yếu là do tuổi thọ ngắn của pin axít chì nhưng hiện đã có phương án giải quyết. Để phù hợp với hiệu suất của một chiếc xe máy hoặc xe tay ga truyền thống, xe máy điện sẽ yêu cầu pin lithium-ion nhỏ gọn, nhẹ và an toàn.

Trước đây, giá của pin lithium-ion đã khiến các loại xe chạy bằng chúng quá đắt đỏ đối với các thị trường mới nổi. Dù vậy giá đang giảm nhanh chóng. 

Bloomberg New Energy Finance dự báo rằng chúng sẽ giảm 73% vào năm 2030. Sự giảm giá đó có thể vẫn không đủ để làm cho ô tô điện có giá cả phải chăng hơn đối với người tiêu dùng, khi đó xe máy điện sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo.

Hiện tại, các nhà phát triển xe điện có khả năng sẽ xây dựng các trạm sạc điện dọc đường với số lượng lớn ở khu vực đô thị. Một giải pháp đang được phát triển bởi Honda Motors: một chiếc xe tay ga có pin có thể tháo rời, nhằm vào thị trường Đông Nam Á. 

Để được phát hành vào năm 2019, pin này cũng sẽ có khả năng sạc điện thoại và các thiết bị điện tử khác. Đối với người tiêu dùng ở những vùng có nguồn cung cấp điện thiếu ổn định, điều đó lại càng tuyệt vời hơn.

Dự án xe máy điện Made by Vietnam

Mảng xe máy điện tại Việt Nam thời gian qua gần như bỏ trống. Thị trường này chưa có sự đầu tư bài bản, chủ yếu là các dòng xe chất lượng thấp, nhập khẩu nguyên chiếc hoặc lắp ráp từ linh kiện Trung Quốc.

Tuy nhiên, một làn gió mới vừa thổi đến. Đầu tháng 11, VinFast đã trình làng những chiếc xe điện đầu tiên. Doanh nghiệp này tham vọng sẽ sản xuất 250.000 xe máy điện một năm, bên cạnh việc sản xuất 250.000 xe ô tô. Công suất có thể tăng lên một triệu chiếc mỗi năm để đạt được mục tiêu trở thành nhà máy sản xuất xe máy điện hiện đại nhất ở Đông Nam Á.

"Từ quan điểm về cơ sở hạ tầng, việc sạc một chiếc xe tay ga dễ hơn rất nhiều so với ô tô", Giám đốc điều hành VinFast Jim Deluca nói.

VinFast đã ký biên bản thoả thuận với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam để xây dựng các trạm sạc cho xe điện và xe tay ga của mình.

Việc hợp tác sẽ giúp triển khai các trạm sạc điện tại 20.000 trạm xăng dầu hiện có của PV Oil tại Việt Nam trong 2 năm tới và là một phần trong kế hoạch khởi động 30.000 trạm sạc trên toàn quốc vào năm 2020 của VinFast.

Doanh nghiệp này cũng đã đưa ra chính sách giá giá "3 không", gồm "Không khấu hao, chi phí tài chính bằng 0 và lãi suất bằng 0" cho toàn bộ xe hơi và xe máy điện của công ty. 

Đối với mẫu xe điện tử đầu tiên, Klara, được ra mắt tuần trước, VinFast sẽ áp dụng mức giá ưu đãi đặc biệt ngoài chính sách giá "3 không" hiện có. Với chính sách về giá này VinFast sẵn sàng chịu lỗ đến 40% trong giai đoạn đầu. Thông qua đó, doanh nghiệp bày tỏ mong muốn nhiều người tiêu dùng có thể tiếp cận sản phẩm, góp phần xây dựng thói quen sử dụng xe an toàn, loại bỏ khí thải và giảm thiểu tiếng ồn, cũng như bảo vệ môi trường của cộng đồng.

Kể từ khi ra mắt, xe máy điện của VinFast được nhiều người am hiểu trong ngành đánh giá sẽ cạnh tranh trực tiếp với phân khúc xe tay ga, chiếm khoảng 55 – 57% tổng nhu cầu thị trường.