'Đã nghèo còn mắc cái eo': Một ngân hàng bị gán mác 'thành tích tệ nhất thế giới' và ôm hàng chục tỷ đô nợ xấu vì Evergrande
China Minsheng Banking Corp. là một tổ chức cho vay tư nhân từng được ca ngợi là tương lai của ngành ngân hàng Trung Quốc. Song, họ lại trở thành một trong những nạn nhân lớn nhất của cuộc khủng hoảng nợ đang làm chao đảo nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.
Hứng chịu nhiều thiệt hại khi cho Evergrande vay, cổ phiếu của Minsheng đã giảm 31% trong 12 tháng tính đến tuần trước. Đây là mức giảm tồi tệ nhất trong số 155 ngân hàng được theo dõi bởi Bloomberg World Banks Index. Đây là ngân hàng bị các các quỹ phòng hộ và phe bán khống đặt cược giá xuống mạnh nhất.
Nguồn tin thân cận tiết lộ với Bloomberg, Minsheng - được thành lập vào năm 1996 với tư cách là nhà băng không thuộc kiểm soát nhà nước đầu tiên của Trung Quốc, đang ở "chế độ" kiểm soát thiệt hại. Họ đã tái cơ cấu tập đoàn tài chính bất động sản để trao nhiều quyền kiểm soát hơn cho các giám đốc chi nhánh. Cắt giảm các khoản nợ bất động sản là ưu tiên hàng đầu trong năm 2022 và có kế hoạch giảm 1 nửa lương cho 1 số nhân viên.
Những khó khăn của Minsheng nhấn mạnh ảnh hưởng ngày càng lớn từ cuộc trấn áp quy định của Bắc Kinh với ngành bất động sản và các bộ phận khác của khu vực tư nhân "khát vốn". Hơn nữa, điều này cũng đưa ra lời cảnh báo cho các công ty tài chính toàn cầu đang đầu tư hàng tỷ USD để phát triển ở Trung Quốc.
Giá cổ phiếu Minsheng so với Bloomberg World Bank Index.
Minsheng đã cung cấp các khoản vay khoảng 130 tỷ NDT (20 tỷ USD) cho các nhà phát triển có rủi ro cao, chiếm 27% vốn cấp 1, cao nhất trong số các nhà cho vay lớn của Trung Quốc, theo ước tính của Citigroup. Theo Shen Meng - giám đốc ngân hàng đầu tư Chanson & Co., Minsheng cần nhiều năm để giải quyết nợ xấu và vốn từ một đối thủ mạnh hơn.
Minsheng cho biết họ đã hoàn thành việc tái cơ cấu bộ phận tài chính bất động sản vào cuối năm 2020, chuyển giao một số chức năng cho các chi nhánh địa phương. Ngoài ra, lương của nhân viên phần lớn vẫn ổn định.
Đây không phải lần đầu tiên Minsheng phải tính toán lại hướng phát triển sau 1 thời gian mở rộng nhanh chóng.
Năm 2009, Dong Wenbiao - người giúp thành lập Minsheng cùng "ông trùm" thức ăn chăn nuôi lợn Liu Yonghao và "ông trùm" bất động sản Lu Zhiqiang, đã đẩy mạnh hoạt động cho vay với ngành thép. Ông coi đó là một phần của việc thúc đẩy Minsheng thành ngân hàng có lợi nhuận cao nhất ở Trung Quốc.
Trong khi lợi nhuận dự phóng 5 năm của Minsheng tăng tới gần 50%, sự suy thoái của ngành thép đã tạo ra một "núi" nợ khó đòi. Ông Dong đã rời ngân hàng vào năm 2014.
Minsheng sau đó chuyển hướng sang ngành bất động sản - vốn tăng trưởng thần tốc cho đến khi bị hạn chế đòn bẩy. Khi những đợt vỡ nợ gia tăng, lợi nhuận Minsheng giảm 36% vào năm 2020 - mức cao nhất trong ít nhất 2 thập kỷ, và tiếp tục giảm 5% trong 9 tháng đầu năm 2021.
Giá trị các khoản vay mà Minsheng cung cấp cho các nhà phát triển.
Minsheng là một trong những chủ nợ lớn nhất của Evergrande. Ngân hàng này đã cung cấp cho nhà phát triển 29 tỷ NDT tính đến tháng 6/2020. Tháng 9, Minsheng cho biết khoản vay của họ cung cấp cho Evergrande đã giảm khoảng 15% kể từ tháng 6/2020. Song, tính cả khoản vay gián tiếp thông qua các sản phẩm ủy thác, Minsheng đã cho tập đoàn bất động sản vay hơn 29 tỷ NDT.
Ngoài ra, Minsheng cũng cung cấp các khoản vay lớn cho những nhà phát triển gặp khó khăn khác như China Fortune Land Development Co., Sichuan Languang Development Co. và Tahoe Group Co., với tổng cộng 417 tỷ NDT tính đến ngày 30/6. Dù từ đầu năm 2021, con số đã giảm khoảng 20 tỷ NDT nhưng vẫn gần gấp đôi 5 năm trước đó.
Mối lo ngại của nhà đầu tư còn là các câu hỏi về hoạt động quản trị của công ty. Ngân hàng này đã phải nộp phạt ít nhất 3 lần, mỗi lần hơn 100 triệu NDT trong 3 năm, cao hơn bất kỳ ngân hàng nào cùng ngày. Họ vi phạm các quy định bao gồm cho các nhà phát triển không tuân thủ vay tiền và WMP.
Hơn nữa, mối quan hệ của Minsheng với cổ đông lớn nhất - China Oceanwide Holdings Ltd. của ông Lu, cũng rất bất ngờ. Tháng 12, Minsheng đã mở rộng hạn mức tín dụng 21,6 tỷ NDT cho Oceanwide dù nhà phát triển này vỡ nợ trái phiếu USD. Họ cho biết vẫn duy trì giám sát chặt chẽ với Oceanwide và kiểm soát rủi ro bằng cách tăng cường tài sản thế chấp.
Hiện tại, Minsheng xác định tương lai tăng trưởng của họ gắn với mảng ngân hàng bán lẻ và cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ - những lĩnh vực ít được hưởng hỗ trợ của chính phủ. Song, ngân hàng này phải đối mặt với cuộc chiến khó khăn trong quá trình đạt mục tiêu trở thành đối thủ đáng gờm trong lĩnh vực ngân hàng tiêu dùng. Giá trị tài sản của mảng khách hàng bán lẻ của họ đạt tổng cộng 2 nghìn tỷ NDT vào tháng 9, trong khi Ping An Bank và China Merchants Bank là 3 nghìn tỷ NDT và 10 nghìn tỷ NDT.
Trong khi đó, phe bán khống đang đặt cược rằng Minsheng sẽ gặp nhiều cản trở hơn khi cuộc khủng hoảng của các nhà phát triển Trung Quốc kéo dài. Theo dữ liệu của IHS Markit, tỷ lệ bán khống đối với ngân hàng này đã lên tới 8,6% cổ phiếu đang lưu hành, gần gấp đôi so với công ty bị bán khống nhiều thứ 2 trong Bloomberg World Banks Index.
Tham khảo Bloomberg