Để não trẻ được kích hoạt tối đa khi đọc sách, đây là những điều bố mẹ nên làm

Đó là một số minh chứng khoa học mới được chia sẻ trong một nghiên cứu của tác giả, Tiến sĩ John Hutton – một nhà nghiên cứu và cũng là bác sĩ Nhi khoa của bệnh viện Nhi Cincinnati (Mỹ). Ông đặc biệt quan tâm tới sự hiểu biết của một đứa trẻ về đọc và viết ở giai đoạn trước khi chúng bắt đầu học đọc và viết, hay nói cách khác đơn giản hơn là quá trình mà trẻ học đọc và viết.

Hiện nay, cha mẹ (và cả các giáo viên ở trường) có nhiều sự lựa chọn mỗi khi trẻ đưa ra yêu cầu "Bố mẹ ơi, con muốn đọc cuốn sách này!", họ có thể lấy cuốn sách đó để đọc cho trẻ, cho chúng xem một video hoạt hình có nội dung của cuốn sách hoặc bật một file audio thu âm câu chuyện cho trẻ nghe. Và nghiên cứu của Tiến sĩ John Hutton đưa ra một số kết luận rõ ràng về những điều đã xảy ra trong não bộ của trẻ nhỏ trong từng tình huống này bằng cách theo dõi và ghi lại các kết nối thần kinh diễn ra trên các vùng não của trẻ bằng máy FMRI khi chúng thực hiện các hình thức đọc sách trên.

Khi một đứa trẻ được đọc sách cùng bố mẹ, trong não bộ của đứa trẻ đó đang diễn ra những điều hết sức kì diệu (Ảnh minh họa).

Theo đó, những lợi ích của việc bố mẹ đọc truyện cho con nghe so với việc để con nghe thu âm của câu truyện hay cho con xem video hoạt hình minh họa nội dung của cuốn sách là lớn hơn rất nhiều. Trong ba kiểu "đọc sách" cho trẻ nghe được liệt kê ở trên, kiểu nghe thu âm bằng đài, đĩa CD hay file audio được coi là "quá nguội" trong việc thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ và tư duy của trẻ, còn kiểu xem phim hoạt hình được nhận thấy là "quá nóng" do những hiệu ứng hình ảnh liên tiếp tác động vào trẻ khi theo dõi câu chuyện; trong khi đó kiểu truyền thống nhất là bố mẹ ngồi đọc cùng con, đọc to thành tiếng cho trẻ nghe bằng một cuốn sách in được cho là hoàn hảo nhất với trẻ.

Những phát hiện của Tiến sĩ John Hutton một lần nữa khẳng định vai trò của việc bố mẹ đọc sách cùng con ngay từ những năm tháng đầu đời của trẻ. Bằng việc thực hiện một số lưu ý đơn giản dưới đây khi đọc sách cùng con, bố mẹ có thể giúp não bộ của trẻ có những kết nối thần kinh kì diệu để trẻ phát triển không chỉ những kĩ năng về đọc, viết, ngôn ngữ mà còn phát triển mạnh mẽ về cảm xúc, tư duy; cũng như nuôi dưỡng và gắn kết sâu sắc mối quan hệ giữa cha mẹ và trẻ.

1. Để con chọn cuốn sách mình yêu thích & cho con quyền quyết định đọc cuốn sách mình muốn

Rất nhiều bố mẹ cảm thấy sốt ruột và mệt nhoài vì phải đọc đi đọc lại, có khi đến cả trăm nghìn lần duy-nhất-một-cuốn-sách mà trẻ vô cùng yêu thích. Thực sự thì điều này đúng là chẳng có gì thú vị cả nhưng vì nó là điều vô cùng quan trọng với trẻ nên chúng ta vẫn cần phải làm nó bằng tất cả sự chú tâm và hào hứng của mình. Hãy để con chọn và có quyền quyết định cuốn sách mag chúng muốn đọc. Bố mẹ có thể mở rộng mối quan tâm của con bằng cách trò chuyện và giới thiệu với trẻ những cuốn sách mới, hãy tạo cơ hội để trẻ tìm hiểu những cuốn sách khác bằng cách đặt chúng ở các vị trí quen thuộc với trẻ mà trẻ hay hoạt động vui chơi tại đó. Bố mẹ không nên bày quá nhiều sách trước mặt trẻ, đặc biệt là với trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. Hãy chuẩn bị một giá sách riêng cho con, cùng con chọn và thay sách từng tuần/tháng hoặc theo chủ đề mà con yêu thích.

2. Đọc sách cùng con chứ đừng đọc sách "cho con" hay "vì con"

Để làm được điều này, bố mẹ cần làm được hai điều, một là tập trung toàn bộ tinh thần và tình cảm vào việc đọc sách cùng con trong một không gian yên lặng, đủ ánh sáng, dễ chịu, không bị làm phiền bởi điện thoại hay các thiết bị điện tử nào khác; hai là đừng bị chi phối bởi những mục tiêu hay kỳ vọng vào con, hãy đọc sách cho con trước hết là vì niềm vui (của cả bố mẹ và con) thay vì mong muốn con biết đọc sớm hay sẽ trở nên thông minh hơn.

3. Đọc sách vào một giờ cố định và đều đặn mỗi ngày

Sự đều đặn và liên lục có một ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc nuôi dưỡng và duy trì bất cứ thói quen tốt nào cho trẻ, đọc sách cũng như vậy. Hãy chọn một khung giờ phù hợp với gia đình bạn, đặc biệt là với trẻ, tốt nhất là vào thời gian trước giờ đi ngủ hoặc sau khi trẻ ngủ dậy (hoặc cả hai). Thời gian đọc sách cùng con mỗi ngày không cần dài, chỉ cần từ 10-30 phút tùy theo độ tuổi của con là đủ.