Hậu đại dịch, công việc văn phòng vốn ổn định nay lại tiềm ẩn nhiều rủi ro: Không đi trước đón đầu là tự tay cắt đứt con đường sự nghiệp sau này

Tuần vừa qua là khoảng thời gian cực kỳ thách thức. Tôi nhận được rất nhiều tin nhắn trên LinkedIn từ những người đang tuyệt vọng tìm việc và sẵn sàng làm bất cứ thứ gì để có. Rồi còn cả những người tôi đã và đang làm việc cùng. Tất cả họ đều tìm đến tôi một cách tuyệt vọng để tìm việc.

Ngày hôm qua, một người đàn ông đã òa lên khóc nức nở qua điện thoại, nói rằng anh ấy sẽ mất việc vào tuần tới. Anh đã thử rất nhiều cách khác nhau. Suốt 3 năm qua, công ty luôn đánh giá năng lực của anh ở mức A+, nhưng chẳng ai chịu lắng nghe anh cả. Anh nói một câu khiến tôi chú ý: “Tôi cảm thấy mình chỉ là một con số - họ đối xử với tôi chẳng khác nào một con số”. Giờ đây, người đàn ông này cảm thấy mình hoàn toàn bất lực… thậm chí là vô dụng.

Năm ngoái, tôi cũng cảm thấy bất lực vì bị thất nghiệp. Giờ đây, tôi nhận ra: Mọi người đang vội vã tìm lối thoát và cố gắng vào lại chính những cánh cửa đó.

Một số nhân viên bán hàng giỏi nhất mà tôi từng gặp - những người liên tục vượt quota - cũng đang thất nghiệp. Những người quản lý tuyệt vời giờ chẳng có dự án nào để thực hiện. Những vị lãnh đạo với khả năng dùng lời nói để truyền cảm hứng giờ phải ngồi ở nhà - thậm chí còn chẳng thể ra khỏi giường.

Tôi chưa từng thấy nhiều người thất nghiệp đến vậy, chứ đừng nói đến những người tài giỏi - tài giỏi hơn cả tôi - cũng phải đi tìm việc. Ai đã chuẩn bị sẵn cho thời điểm khó khăn sẽ có đủ tiền tiết kiệm để chờ đợi. Ai chưa chuẩn bị sẽ buộc phải quay lại thị trường việc làm trong tuyệt vọng.

Trong đợt khủng hoảng này, một sự thật đã xuất hiện: Chúng ta dễ dàng bị cắt giảm đột ngột mà chẳng được hưởng một đồng nào. Trước đây, việc sa thải ai đó là vô cùng khó, nhưng với lý do dịch bệnh như bây giờ, các công ty có thể mạnh tay hơn rất nhiều.

Thế giới đang thay đổi từng ngày và điều này buộc chúng ta phải xem xét lại sự nghiệp và khả năng kiếm tiền của mình. Trong khó khăn, cơ hội vẫn luôn luôn tồn tại

Công việc truyền thống sẽ không còn an toàn

Mọi người thường chọn công việc văn phòng vì tính an toàn của nó. Chỉ cần làm tốt việc và không khiến sếp bực mình, bạn có thể tồn tại ở đó lâu dài.

Nếu nơi làm việc không còn phù hợp, bạn có thể chủ động tìm kiếm công việc mới và từ từ tiến hành. Kinh nghiệm làm việc sẽ là rào chắn an toàn cho bạn. Nhiều năm liền làm việc ổn định trong một công ty, một ngành nghề nào đó là đủ để làm hài lòng bất cứ nhà tuyển dụng nào.

Tuy nhiên, những điều trên đã không còn đúng nữa. Các nhà tuyển dụng đang ngập trong đống hồ sơ xin việc và tình trạng này có thể kéo dài trong nhiều năm.

Họ hiểu được mặt trái của đội ngũ lao động thường trực - những người đang tạo ra chi phí cố định, loại chi phí rất khó để linh hoạt khi khủng hoảng như dịch bệnh bất ngờ xảy ra. Những ngành tưởng chừng như an toàn cũng trở nên rủi ro hơn rất nhiều.

Thế nhưng, chúng ta chẳng có gì phải sợ cả, vì không ai biết trước tương lai sẽ như thế nào. Điều duy nhất chúng ta có thể làm là đừng đặt cược tất cả thời gian, công sức và tiền bạc vào một công việc duy nhất. Nền kinh tế mới hậu Covid-19 sẽ không còn vận hành như thế nữa.

Những người này sẽ vươn lên dẫn đầu

Chỉ những ai sáng tạo mới có thể vượt qua được sự thay đổi trong thị trường lao động sắp tới.

Nếu sở hữu những kỹ năng cần thiết để kiếm tiền từ 2 nguồn thu nhập trở lên, bạn sẽ là kẻ chiến thắng trong thời điểm này. Những kỹ năng được săn đón nhất trên thị trường bây giờ thường liên quan tới các dịch vụ và sản phẩm kỹ thuật số.

Trong số các lao động thất nghiệp mà tôi nói chuyện, những người có nhiều nguồn thu nhập lại chẳng lo lắng mấy. Họ tận dụng thời điểm khủng hoảng này để dành thời gian bên gia đình và học hỏi những kỹ năng mới.

Vì thế, chúng ta cần có trách nhiệm đa dạng hóa sự nghiệp của mình.

Nên chuẩn bị sẵn tiền cho những lúc khó khăn

Nếu chăm chỉ tiết kiệm những lúc bình thường, bạn sẽ không phải lo ngại gì khi có khủng hoảng xảy ra.

Khi nền kinh tế hồi phục trở lại, chúng ta sẽ lầm tưởng rằng tất cả mọi chuyện đã qua đi. Thế nhưng, không ai biết trước lúc nào một vấn đề mới sẽ xuất hiện. Do đó, bạn nên chuẩn bị sẵn một khoản tiền mặt đủ để phòng thân nếu trường hợp xấu nhất xảy ra. Chuẩn bị trước không bao giờ là thừa.

Công ty nào biết đổi mới, sáng tạo sẽ phát triển

Lao động bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ khủng hoảng là những người đến từ các công ty ít đổi mới, sáng tạo. Đây là những doanh nghiệp phải tổ chức cả chục cuộc họp để đưa ra một quyết định đơn giản hay hỏi ý kiến bộ phận IT trong mọi tình huống.

Tại những công ty biết sáng tạo và đổi mới, nhân viên sẽ học được cách đưa ra quyết định dựa trên nền kinh tế kỹ thuật số. Họ sở hữu đội ngũ lao động có trình độ IT cơ bản, không phải phụ thuộc vào một bộ phận duy nhất. Đây sẽ là nơi an toàn trong một nền kinh tế mới.

Công việc văn phòng vẫn tồn tại, nhưng sẽ thay đổi rất khác

Các công việc văn phòng sẽ vẫn còn đó, nhưng không còn là chốn an toàn tuyệt đối như xưa. Khi kinh tế xuống dốc và lãnh đạo buộc phải cắt giảm nhân viên, họ sẽ không có thời gian để nói chuyện và hiểu rõ quan điểm của bạn.

Bạn có thể bị sa thải trong chốc lát.

Bạn có thể mất việc kể cả khi tài năng đầy mình.

Bạn có thể bị cắt giảm dù là “cỗ máy kiếm tiền” cho công ty.

Bạn có thể sẽ phải ra đi dù đã cống hiến cho công ty suốt 30 năm đằng đẵng.

Bạn có thể phải làm việc cho một công ty sắp sửa phá sản.

Vậy bạn có thể làm gì?

Hãy học những kỹ năng mới

Luyện tập những kỹ năng mới đó

Thử kiếm dù chỉ 10 USD từ những kỹ năng mới đó

Tăng giá tiền cho mỗi kỹ năng được sử dụng

Lặp lại chu trình này và đa dạng hóa các kỹ năng của mình

Chỉ với một kỹ năng mới, bạn hoàn toàn có thể giải phóng bản thân khỏi những giới hạn truyền thống, bằng cách chuẩn bị tiền dự phòng khẩn cấp, đầu quân cho một doanh nghiệp sáng tạo, kiếm tiền từ ít nhất 2 nguồn thu nhập khác nhau.

Đừng để tương lai của mình phụ thuộc vào một công việc duy nhất. Hãy khắc phục các nhược điểm và đa dạng hóa bản thân để sẵn sàng đối đầu với bất cứ thách thức nào trước mắt.

Bài chia sẻ của Tom Dennings - blogger người Australia, hiện đang viết bài cho CNBC và Business Insider.

(Theo Medium)