"Hết cửa" ăn chặn, trốn đóng BHXH cho người lao động

Theo thống kê của BHXH Việt Nam, tính đến tháng 10/2020, các đơn vị, doanh nghiệp trên cả nước còn nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), với tổng số tiền 21.685 tỷ đồng, chiếm 5,4% số phải thu, tăng 0,5% so với cùng kỳ năm 2019. 

Ông Dương Văn Hào, Trưởng Ban Quản lý thu - sổ, thẻ BHXH Việt Nam, cho biết trong số này nợ BHXH 16.674 tỷ đồng, nợ BHYT 3.868 tỷ đồng, nợ BHTN là 911 tỷ đồng.

Đại diện BHXH ở nhiều địa phương cho rằng, nguyên nhân của tình trạng nợ đọng, chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN là do tính tuân thủ pháp luật của nhiều doanh nghiệp sử dụng lao động chưa tốt, nhất là ở nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Cá biệt có những doanh nghiệp cố tình tìm lý do đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động để sử dụng vào mục đích khác. 

Một số doanh nghiệp tuy không bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19 nhưng lấy nguyên nhân dịch bệnh đã cố tình nợ đọng, trốn đóng hoặc đóng không đúng mức quy định. Trong khi đó, hệ thống chế tài điều chỉnh những vi phạm này chưa được quy định rõ ràng và chưa đủ tính răn đe cũng là nguyên nhân làm cho vi phạm gia tăng.

Các hành vi nói trên không chỉ gây mất cân đối thu-chi Quỹ Bảo hiểm xã hội, mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động.

Từ đầu năm 2020 đến nay, ngành BHXH đã gửi khoảng 70 hồ sơ kiến nghị khởi tố doanh nghiệp nợ BHXH. Theo bà Nguyễn Thị Anh Thơ, quyền Vụ trưởng Vụ Pháp chế (BHXH Việt Nam), tính đến hết tháng 8/2020, đã có 34/63 BHXH tỉnh, TP thực hiện việc kiến nghị khởi tố hành vi vi phạm pháp luật lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN của 67 đơn vị tới cơ quan công an. 

Để minh bạch hóa thông tin và hạn chế tình trạng này, BHXH Việt Nam đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong nước, các chuyên gia Ngân hàng Thế giới để xây dựng ứng dụng VssID - BHXH số. Hiện nay, ứng dụng đã hoàn thành để sẵn sàng đi vào hoạt động.

Với sự ra đời của VssID, người dân sử dụng ứng dụng sẽ có thể thực hiện vai trò giám sát nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động của người sử dụng lao động. Ứng dụng này được kỳ vọng sẽ góp phần công khai, minh bạch thông tin và hạn chế tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động của các đơn vị, doanh nghiệp.

'Ứng dụng này có lợi cho người dân mà việc gì có lợi cho người dân thì nên làm, từ việc nhỏ nhất. Qua ứng dụng, người lao động trên toàn quốc có thể trực tiếp theo dõi, giám sát việc đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp của chủ sử dụng lao động cho bản thân mình, bảo đảm công khai, minh bạch" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ công bố ứng dụng VssID chiều ngày 16/11.

Ứng dụng VssID còn cung cấp các tiện ích, thông tin thiết yếu như: Theo dõi quá trình tham gia, lịch sử thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT; tra cứu các thông tin: Mã số BHXH, cơ quan BHXH, cơ sở khám chữa bệnh BHYT và các điểm thu, đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; dịch vụ hỗ trợ 24/7...

Đồng thời, ứng dụng VssID còn là một kênh truyền thông trực tiếp đến người sử dụng, cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin về chính sách BHXH, BHYT, BHTN để người sử dụng thấy được giá trị nhân văn của các chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước.