Hiện có 500.000 người đang tham gia bán hàng đa cấp, giảm hơn một nửa so với 2015

Tại Hội nghị sơ kết 6 tháng thực hiện Chỉ thị 02/CT-BCT về tăng cường quản lý hoạt động bán hàng đa cấp (BHĐC), ông Trịnh Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh cho biết, tính đến đầu tháng 9 năm 2016, số lượng DN BHĐC có Giấy chứng nhận BHĐC đang hoạt động là 48 DN, giảm 17 DN so với năm 2015. Trong đó, có 09 DN bị thu hồi Giấy chứng nhận, 06 DN có Giấy chứng nhận bị chấm dứt hiệu lực và 02 DN tạm ngừng hoạt động.

Theo báo cáo của 48 DN này, doanh thu 6 tháng đầu năm 2016 đạt khoảng 4.000 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu của khối có vốn đầu tư nước ngoài khoảng 1.800 tỷ đồng (45% thị phần), doanh thu của khối DN trong nước khoảng 2.200 tỷ đồng (55% thị phần).

Cũng theo báo cáo của 48 DN trên, số lượng người tham gia BHĐC 6 tháng đầu năm 2016 còn khoảng 500.000 người, giảm 57% so với 1.162.000 người của cùng kỳ năm 2015.

Cùng với đó, tổng hoa hồng và các lợi ích kinh tế khác đã chi trả cho người tham gia trong 6 tháng đầu năm là trên 711 tỷ đồng.

Đồng thời, theo thống kê, 6 tháng đầu năm 48 Sở Công Thương đã tiến hành kiểm tra doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn các tỉnh, thành trên cả nước. Kết quả cho thấy 26 DN trên tổng số 48 công ty nằm trong diện kiểm tra có dấu hiệu vi phạm và bị xử phạt với số tiền lên tới gần 4,5 tỷ đồng.

Các vi phạm phổ biến gồm không đăng ký hoạt động, tự ý thay đổi hồ sơ, khuyến mãi "chui", tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo mạng lưới quy mô lớn mà không thông báo, không xin... Bên cạnh đó, Sở Công Thương cũng kiểm tra chuyên đề và xử lý 11 DN bán hàng đa cấp nhưng chưa có giấy chứng nhận với tổng số tiền phạt là 653 triệu đồng.

Cũng trong 6 tháng đầu năm, Cục Quản lý Cạnh tranh tiến hành nhiều đợt kiểm tra hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn nhiều tỉnh thành phố. Kết quả cho thấy, tính đến tháng 8 năm 2016, có 36 DN vi phạm và bị xử phạt, với số tiền xử phạt gần 6,5 tỷ đồng. Cục cũng tiếp nhận và xử lý 123 khiếu nại của người tham gia bán hàng đa cấp. Có 38 khiếu nại không thuộc thẩm quyền xử lý của Cục nên đã được chuyển tới các cơ quan chức năng để xử lý, trong đó có cả cơ quan cảnh sát điều tra và Tổng cục Thuế.

Báo cáo từ 63 Chi cục Quản lý thị trường cũng cho thấy, từ đầu năm 2015 đến nay, cơ quan này đã kiểm tra, xử lý 353 vụ việc liên quan đến kinh doanh đa cấp với tổng số tiền phạt là gần 5 tỷ đồng. Hành vi vi phạm chủ yếu là tổ chức bán hàng đa cấp khi chưa có giấy chứng nhận; kinh doanh không đúng địa điểm ghi trong giấy chứng nhận; thực hiện khuyến mại bằng hình thức bốc thăm mang tính may rủi nhưng không đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền...

Trước đó Nghị định số 42 quy định về Quản lý hoạt động bán hàng đa cấp trên lãnh thổ Việt Nam có hiệu lực thi hành từ ngày 1/ 7/2014. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai, các quy định hiện hành đã bộc lộ một số bất cập, khiến loại hình kinh doanh này vốn được đánh giá cao ở nhiều quốc gia trên thế giới song lại bị biến tướng tại Việt Nam, gây bức xúc trong dư luận. Ít nhất 9 DN đã bị Cục Quản lý Cạnh tranh rút giấy phép hoạt động và bị xử phạt với số tiền lên đến gần chục tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh các mức xử phạt quy định tại Nghị định 42 chưa đủ sức răn đe. Do vậy, hiện, Bộ Công Thương đang lấy ý kiến xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định 42/2014/NĐ-CP nhằm hoàn thiện khung khổ pháp lý quản lý hoạt động Bán hàng đa cấp để trình Chính phủ thông qua.