Khiến cả triệu người trên thế giới hào hứng theo đuổi, lối sống “thần kỳ” này cũng chính là lý do giúp người Nhật thức dậy khỏe mạnh và hạnh phúc mỗi ngày!

Ở Nhật Bản, bí quyết để sống lâu hơn, hạnh phúc hơn và trọn vẹn hơn có thể được tóm gọn trong 1 từ: Ikigai.

Trong tiếng Nhật, iki có nghĩa là "sống", gai có nghĩa là "lý do". Nói cách khác, Ikigai chính là lý do để sống. Triết lý này bắt nguồn từ thời kỳ Heian (794-1185 SCN), nhưng phải đến những năm vừa qua, nó mới nhận được sự chú ý từ hàng triệu người trên thế giới.

Lối sống Ikigai này đặc biệt phổ biến ở Okinawa - hòn đảo nằm ở phía Nam Nhật Bản. Đây cũng là nơi có nhiều người sống lâu nhất trên thế giới.

"Lý do để bạn thức dậy mỗi sáng"

Trong bài diễn thuyết TED "How to Live to Be 100+", nhà báo Dan Buettner đã khám phá lối sống ở 5 khu vực có dân cư sống thọ nhất thế giới. Trong đó, người dân Okinawa có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới.

"Ở Mỹ, chúng tôi chia cuộc đời thành 2 giai đoạn: giai đoạn làm việc và giai đoạn nghỉ hưu," ông cho biết. "Tại Okinawa, họ thậm chí còn không có từ cho việc nghỉ hưu. Thay vào đó, họ dùng Ikigai, có nghĩa là "lý do để bạn thức dậy mỗi sáng".

Buettner đã trích lời một vài cư dân trên đảo Okinawa: Đối với ông lão ngư dân 101 tuổi, đó là để đi đánh cá nuôi gia đình 3 lần/tuần; đối với người phụ nữ 102 tuổi, đó là để bế đứa cháu gái chút chít (mà bà miêu tả là "như ở thiên đường"); đối với bậc thầy karete 102 tuổi, đó là để dạy võ thuật.

Nhìn chung, những giá trị sống đơn giản này đã tạo nên tinh thần cốt lõi của Ikigai: mục đích, ý nghĩa và động lực cuộc sống.

Lợi ích mà Ikigai mang lại cho sức khỏe

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm ra lý do để có một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh. Ngoài sự kết hợp giữa chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục đều đặn và gien tốt, nhiều nghiên cứu đã cho thấy, việc đi tìm ý nghĩa cuộc đời cũng là một yếu tố quan trọng.

Trong một nghiên cứu của Đại học Tohoku vào năm 2008, các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu của hơn 50.000 tình nguyện viên (40-79 tuổi) và nhận thấy những người theo lối sống Ikigai có nguy cơ bị bệnh tim mạch cũng như tỷ lệ tử vong thấp hơn. Sau 7 năm kể từ ngày khảo sát, 95% số tình nguyện viên theo lối sống Ikigai vẫn còn sống, trong khi 83% số người còn lại qua đời.

Dù nghiên cứu này không thể khẳng định lối sống Ikigai có thực sự giúp tăng tuổi thọ con người hay không, nhưng kết quả cho thấy, những người có mục đích sống sẽ sống hạnh phúc và vui vẻ hơn.

Đi tìm Ikigai bên trong mỗi người

Không có cách cụ thể nào để đi tìm Ikigai, nhưng bạn có thể bắt đầu bằng việc đưa ra những câu hỏi đơn giản: Điều gì khiến bạn hạnh phúc? Bạn giỏi ở lĩnh vực nào? Cái gì (hoặc ai) khiến bạn có giá trị? Điều gì thôi thúc bạn thức dậy mỗi sáng.

Đi tìm Ikigai cho mình sẽ mất nhiều thời gian. Bí quyết mà tôi thường chia sẻ với mọi người là: hãy học 5 trụ cột chính của tinh thần Ikigai. Nhờ đó bạn sẽ đánh thức tinh thần Ikigai đang tiềm ẩn trong lòng mình.

Bắt đầu từ những việc nhỏ nhặt

Bắt đầu từ những việc nhỏ nhặt và thực hiện chúng một cách cẩn thận chính là mấu chốt của trụ cột này. Bạn có thể áp dụng nó vào trong mọi khía cạnh của cuộc sống.

Chẳng hạn như những người nông dân, họ cống hiến thời gian và công sức của mình để tạo ra những sản phẩm tốt và ngon nhất. Họ chăm sóc đất đai. Họ tỉa, tưới cây trồng cẩn thận. Chính vì vậy, họ mới có thể thành công lâu dài.

Giải phóng cái tôi cá nhân

Giải phóng bản thân có nghĩa là bạn biết buông bỏ chấp niệm và nhìn ra những điều quan trọng với một tinh thần tích cực.

Học cách tự chấp nhận là một phần thiết yếu của trụ cột này. Tuy nhiên, nó cũng là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất mà chúng ta phải đối mặt trong cuộc sống. Dù vậy, nếu bạn vượt qua thách thức này và hài lòng về bản thân, đây sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời dành cho bạn.

Sự hài hòa và tính bền vững

Bạn không thể đạt được mục tiêu của mình nếu không ngừng đấu tranh với mọi người xung quanh mình. Xây dựng và duy trì tính cộng đồng sẽ giúp bạn có một chỗ dựa vững chắc để đương đầu với cuộc đời trong những giờ phút khó khăn nhất.

Niềm vui đến từ những thứ nhỏ bé

Đi tìm niềm vui từ những thứ nhỏ bé, chẳng hạn như không khí trong lành của buổi sáng, một cốc cà phê, hay một tia nắng mai - sẽ là động lực để bạn thức dậy mỗi sáng.

Thời học phổ thông, tôi đón chuyến tàu lúc 6:20 đến trường mỗi ngày. Nhìn những gương mặt thân quen ngồi chơi cờ shogi luôn khiến tôi cảm thấy yêu đời hơn.

Sống trọn trong khoảnh khắc hiện tại

Đây là cột trụ quan trọng nhất. Để có thể sống trọn trong khoảnh khắc hiện tại, bạn phải biết tập trung vào hiện tại và thực hành chánh niệm mỗi ngày.

Nhiều võ sĩ sumo đã khẳng định rằng, sống trọn trong khoảnh khắc hiện tại là điều cần làm trước mỗi trận đấu. Theo họ, đắm mình trong hiện tại chính là cách giúp họ sẵn sàng về mặt tinh thần để đạt kết quả tốt nhất.

Bài chia sẻ của tác giả Ken Mogi - nhà thần kinh học và giảng viên tại Tokyo, Nhật Bản. Ông đã xuất bản hơn 30 bài viết về khoa học thần kinh nhận thức. Sách của Ken về bí mật trường thọ - "Awakening Your Inner Ikigai" đã bán được gần 1 triệu bản trên thế giới.