Messi cúi đầu khi sút hỏng penalty, chân sút người Đức ôm mặt sau trận thua sốc: Áp lực mà các cầu thủ phải đối mặt lớn đến mức nào và làm sao để vượt qua chúng?

Là niềm hy vọng số 1 của người hâm mộ bóng đá Argentina tại World Cup 2018, Messi được kỳ vọng sẽ bùng nổ giúp đội tuyển quốc gia lên ngôi vô địch. Thế nhưng trong trấn đấu ra quân tối 16/6, M10 cùng các đồng đội đã không thể mang tới niềm vui cho người hâm mộ. Trên chấm 11m, trước áp lực lớn, tiền đạo thuộc biên chế Barca đá hỏng quả phạt đền ở phút 64, bỏ lỡ cơ hội tốt nhất để đưa Argentina vượt lên khi tỷ số là 1-1. Đây cũng là kết quả cuối cùng của trận đấu. Được đánh giá cao hơn song Argentina chỉ nhận được 1 điểm sau trận cầu đầu. Theo thống kê, Messi đã sút hỏng 4/7 quả penalty trong màu áo Argentina và Barca gần nhất.

Dù siêu sao sắp bước vào tuổi 31 đã cúi đầu xin lỗi người hâm mộ song anh vẫn bị nhiều người chỉ trích, chế nhạo với cụm từ "Miss Penalty"( từ Miss có nghĩa là hoa hậu, cũng có nghĩa là bỏ lỡ).

Tuy nhiên, liệu việc được thực hiện cú sút phạt đền có thực sự dễ dàng và "may mắn" như mọi người vẫn nghĩ? Liệu có phải cầu thủ nào cũng chịu được áp lực và dũng cảm đứng trước quả bóng trong giây phút quyết định ấy? Liệu có phải cầu thủ nào cũng có được nội tâm đủ mạnh mẽ để đối mặt với chỉ trích của dư luận một khi thất bại, tiếp tục theo đuổi sự nghiệp thể thao của bản thân?

Trước những lời chỉ trích nhắm vào M10, HLV Mourinho đã lên tiếng: "Có lẽ ngay cả siêu nhân, thậm chí siêu cầu thủ, cũng chỉ là con người. Họ cũng có cảm xúc. Tôi nghĩ pha bỏ lỡ sẽ ảnh hưởng đến Messi. Khi bạn bỏ lỡ quả phạt đền ở World Cup, vào thời điểm đội bóng đang cần bàn thắng, điều đó hẳn sẽ khiến bạn phải thất vọng. Messi đã nỗ lực khi đột phá trước một, rồi hai và ba hậu vệ. Thật khó cho Messi, dù cậu ấy đã có vài cú dứt điểm". Có lẽ lúc này, việc M10 cần phải làm là vượt qua những áp lực vô hình và tiếp tục chiến đấu vì màu cờ sắc áo.

Trên thực tế, trong một báo cáo trước đây, các nhà tâm lý học hàng đầu đã cảnh báo về việc ngày càng có nhiều vận động viên thể thao ưu tú của Anh bị căng thẳng quá độ dẫn tới trầm cảm. Tiến sĩ Barry Cripps, chủ tịch thể dục thể thao Hiệp hội tâm lý Anh cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn tới việc này: thi đấu với áp lực cao, sự chú ý của giới truyền thông, sự kỳ vọng của người hâm mộ, số tiền đặt cược khổng lồ đằng sau các trận đấu…

Ronnie O'Sullivan - tay cơ "phù thủy|, siêu sao snooker - được các chuyên gia đánh giá là tài năng thế kỷ, được đồng nghiệp và người hâm mộ ưu ái gọi với cái tên "Mozart của snooker". Nhưng đằng sau ánh hào quang ấy lại là những áp lực mà người thường không thể hình dung nổi, là nỗi sợ hãi không thể hiện được hết tài năng, là quãng thời gian dài chôn mình trong thuốc lá, rượu và cần sa. 

Frank Bruno - cựu vô địch quyền Anh hạng nặng của WBC từng bị trầm cảm, bị các bác sĩ yêu cầu buộc phải treo găng nếu không muốn bị mù. 

Người khổng lồ của hàng phòng ngự - Sol Campbell thậm chí đã biến mất không dấu vết 5 ngày ngay sau khi bị thay ra sau hiệp một trận đấu, hiệp đấu mà tuyển thủ người Anh này đã chơi sa sút một cách khó hiểu và biếu không cho đội khách 2 bàn thắng. Khi ấy, Campbell đã trải qua quãng thời gian khó khăn nhất trong sự nghiệp khi phong độ của trung vệ thép này bị sa sút nghiêm trọng vì chấn thương, đồng thời cũng đánh mất vị trí chính thức ở đội tuyển Anh vào tay Rio Ferdinand và John Terry.

Hẳn nhiên, dường như không có một vận động viên nào mà chưa từng phải đối mặt với áp lực trước trận đấu. Tuy nhiên, họ phải tìm cách kiểm soát cả tình trạng thể chất và tinh thần để có một trận thi đấu tốt nhất. 

Trong một bài báo, Craig Pickering - cựu vận động viên chạy nước rút với những thành tích ấn tượng đã chia sẻ 6 biện pháp đơn giản để kiểm soát tốt áp lực.

1. Tiếp nhận áp lực theo hướng tích cực

Áp lực là tốt hay xấu? Câu trả lời của bạn sẽ quyết định ảnh hưởng của nó tới bạn. Nếu nghĩ theo hướng tiêu cực, áp lực sẽ khiến mọi động tác, hành động của bạn trở nên chậm lại và thận trọng hơn, khiến bạn trở nên e dè. Trong thi đấu, sự chậm chạp này thường sẽ không thể đưa bạn tới thành công!

Ngược lại, khi đối mặt với áp lực theo hướng tích cực, nó thậm chí sẽ làm tăng hiệu suất công việc, giúp bạn chạy nhanh hơn, thi đấu tốt hơn. Bạn nên lặp lại những suy nghĩ như "Tôi lo lắng, và tôi luôn chạy tốt khi lo lắng", điều đó sẽ giúp bạn hình thành những phản xạ tích cực khi đối mặt với áp lực.

2. Giảm ảnh hưởng của những áp lực bên ngoài

Áp lực có thể đến từ chính bên trong suy nghĩ của bản thân, cũng có thể là các tác động từ bên ngoài, như bạn bè, gia đình, huấn luyện viên và giới truyền thông. Ở một mức độ nào đó, loại áp lực này nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Nhưng có nhiều cách để giảm nhẹ sức ảnh hưởng của nó.

Sự kì vọng của bạn bè, bố mẹ có thể là động lực, nhưng cũng có thể vô tình trở thành áp lực lớn đối với các vận động viên. Vì vậy, người thân của vận động viên nên chú ý khi trò chuyện động viên họ, hãy đề cao sự cố gắng thay vì thành tích đạt được.

Cá nhân các vận động viên nên hạn chế đăng bài hoặc lên tiếng trước truyền thông dự đoán thành tích trước các trận đấu lớn, bởi điều đó sẽ càng khiến giới truyền thông tạo áp lực lớn cho bạn. Cũng hạn chế việc đổ lỗi thất bại cho người khác, thay vì đó hãy cố gắng luyện tập và thi đấu hết mình, thời gian sẽ cho bạn câu trả lời chính xác.

3. Giảm áp lực bên trong

Là một vận động viên, phần lớn căng thẳng đến từ chính suy nghĩ của bản thân mỗi người. Một số người đã quen với áp lực, nên họ thậm chí có thể thi đấu tốt hơn nhờ nó. Mỗi người cũng sẽ có những cách điều chỉnh tâm lý khác nhau. Vì vậy, cần tìm thấy và áp dụng cách kiểm soát tinh thần phù hợp nhất.

4. Nhận biết các triệu chứng khi bị áp lực

Rõ ràng, việc nhận thức được tình trạng tinh thần của bản thân là rất quan trọng, bởi khi đó bạn mới có thể kịp thời kiểm soát và điều chỉnh chúng. Khi phải đối mặt với áp lực cao, một số biểu hiện tâm sinh lý sẽ xuất hiện, như tăng nhịp tim, nhịp thở, dạ dày cồn cào.

5. Biến áp lực thành động lực tập luyện

Việc gia tăng áp lực một cách phù hợp trong quá trình luyện tập sẽ cho phép vận động viên dần thích nghi với căng thẳng, gia tăng tinh thần cạnh tranh, thúc đẩy sự nỗ lực để cùng tiến bộ.

6. Cần có một danh sách những điều nên và không nên làm

Bởi các vận động viên cần ghi nhớ họ ăn gì, làm gì, đồng thời đặt ra những giải pháp để áp dụng khi xảy ra một vài tình huống không như ý, tránh gây ra tình trạng bối rối, mất kiểm soát.

World Cup 2018 đang diễn ra trong sự mong chờ của các cổ động viên. Cùng với niềm hi vọng của người hâm mộ, mong rằng các cầu thủ có thể kiểm soát tốt mọi áp lực từ nhiều phía, cố gắng hết mình trên sân cỏ, đem lại những trận đấu đẹp nhất.