Nhà báo Thu Uyên - HĐTĐ WeChoice Awards 2023: “Cảm hứng giống như mồi lửa, phải có nhiên liệu thì mới bắt được”

Đằng sau chương trình Như chưa hề có cuộc chia ly được đánh giá là "nhân văn bậc nhất VTV", phải kể đến BTV - Nhà báo Thu Uyên. Không chỉ là người làm nên thương hiệu với vai trò MC và biên tập chính, mà còn là người sáng lập, phụ trách tìm kiếm của Hoạt động thiện nguyện cùng tên, làm nền tảng cho chương trình truyền hình.

Suốt 16 năm với 5.500 ngày tìm kiếm, chương trình đã tìm được hơn 2.800 trường hợp thất lạc và tổ chức đoàn tụ cho gần 2.000 đại gia đình.

Đây là lần đầu tiên chị tham gia WeChoice Awards với tư cách thành viên Hội đồng thẩm định. Chị ấn tượng nhất ở WeChoice về điều gì?

Điều tôi cảm thấy hết sức thú vị, đó là WeChoice từng trao giải cho một cậu bé xếp dép. Tôi vô cùng xúc động! Đó cũng là câu chuyện tôi ấn tượng nhất với WeChoice Awards. Trong công việc hàng ngày, chúng tôi cũng hay được gặp những con người mà thoáng qua chẳng biết họ là ai, nhưng nhờ tiếp xúc, chúng tôi luôn phát hiện họ có những điều lấp lánh ẩn sâu bên trong. Tôi rất có cảm tình với WeChoice bởi các bạn đưa đến tiếng nói của những người không hay được nói, cũng không có cơ hội thể hiện, nhưng đang âm thầm làm những điều tuyệt đẹp.

Chị nghĩ đến điều gì đầu tiên khi biết chủ đề của WeChoice năm nay là "Dám Đam Mê Dám Rực Rỡ"?

"Dám" là một từ rất hay đối với tôi. “Dám” trước hết là một hành động nội tâm, tự thách thức bản thân.

Và hai thứ có thể tạo ra hiệu ứng xã hội lớn, lại liên quan mật thiết với quá trình “dám” ấy, là "đam mê" và "rực rỡ". Chúng ta là người ngoài, nhìn vào thì nói là "dám", nhưng người trong cuộc thì có khi họ chỉ đang vượt qua chính họ. Đam mê và rực rỡ đôi khi không phải mục tiêu củahọ. Nhưng cuối cùng, những điều họ làm đẹp đến mức những người xung quanh sẽ thấy sự rực rỡ để rồi được tiếp sức từ đó.

Sau khi xem qua hành trình và câu chuyện của 23 đề cử nhân vật truyền cảm hứng năm nay, chị nghĩ “mẫu số chung” của họ là gì?

Nhiều đề cử của WeChoice Awards năm nay có điểm chung là họ tập trung vào sự phát triển bản thân ở bên trong, và từ đấy tỏa sáng, thu hút và gây cảm hứng cho người khác bằng chính quá trình đó: Nhận ra mình, dám lựa chọn, dám phát triển, và vì thế mà họ rực rỡ. 23 đề cử năm nay thuyết phục tôi!

Đề cử nào gây ấn tượng nhiều nhất với nhà báo Thu Uyên?

Chắc chắn là Đội ngũ truyền thông Di tích Nhà tù Hỏa lò rồi! Các bạn cũng đã tạo cho tôi một cảm hứng trong công việc. Mọi thành viên Như Chưa Hề Có Cuộc Chia Ly chúng tôi hay bảo với nhau rằng: các bạn trong Team Hoả Lò làm được thì chúng mình cũng phải làm được khi nói về mảng social (cười).

Cái hay của team Hỏa Lò là các bạn dám bước vào làm truyền thông cho một lĩnh vực có thể nói là rất khó. Các bạn đã đưa lịch sử, niềm tự hào dân tộc và khơi gợi lòng yêu nước của giới trẻ một cách khéo léo, dí dỏm nhưng không hề lảng tránh những cái dễ bị cho là sáo, như “lòng yêu nước”, sự “thiêng liêng”. Nhìn vào số lượng người nhắc đến Hỏa Lò, rủ nhau đi Hỏa Lò, rủ nhau học cách “làm content đỉnh” như Hỏa Lò, cũng đủ thấy các bạn ấy đã thành công thế nào. 

Hỏa Lò là một đề cử rất đặc biệt ở WeChoice, bên cạnh đó còn có những nhân vật mà tôi rất cảm phục như Vận động viên Nguyễn Thị Oanh - Một cô gái dám biến điều không thể thành có thể bằng một sự “dám” không thể giản dị hơn; hay như Đội hỗ trợ sơ cứu FAS Angel - Những người hùng thầm lặng mà không phải ai cũng dám làm những việc như họ, hơn nữa, nhiệt huyết của họ còn lớn tới mức lôi cuốn được ngày một nhiều người cùng tham gia vào công việc này một cách thiện nguyện.

Tôi rất kính trọng những cá nhân có thể tạo ra một cái nền, sau đó mọi người tiếp tục làm theo. Mô hình gây quỹ của Hoàng Hoa Trung cũng đã làm được điều đó.

Bằng cách nào để chúng ta có thể trở thành một người truyền cảm hứng cho người khác ngay cả khi mình không phải một cá nhân giỏi giang, có thành tựu xuất sắc?

Thật ra, nếu chỉ bận tâm vào việc sẽ tạo được cảm hứng cho người khác, làm sao để thành người truyền cảm hứng, thì tôi tin là không thể làm được.Và cũng sẽ đánh mất chính mình luôn. Chi Pu trở thành nguồn cảm hứng, vì cô đã không để cho những lời nhận xét tiêu cực vài năm trước bẻ gãy ý chí, vẫn gan lì tiến về phía trước như định hướng mà bạn chọn. Hành trình đó Chi Pu có lẽ cũng không đặt ra mục tiêu là phải truyền được cảm hứng cho ai cả, tôi thích nhất lời phát biểu của bạn ấy về thành công rực rỡ tại Cbiz, rằng sau cùng Chi đã tìm lại được cảm giác yêu bản thân và tự hoà về chính mình. Thật rực rỡ!

Hay như “cô lái đò sông Đà” Quách Thị Bích Nụ lặng lẽ chèo đò suốt 18 năm. 18 năm là một quãng thời gian rất dài, những lứa học sinh 18 năm trước ngày ngày đi học cùng cô trên những chuyến đò ấy giờ hẳn đang cắm rễ ở một nơi nào đó, tiếp tục lan tỏa lòng thiện nguyện được ươm mầm từ cô. Tôi nhìn thấy ở cô tấm lòng của người mẹ, lo lắng cho tương lai và sự an toàn của các em học sinh, lo không biết bọn trẻ sẽ như thế nào nếu cô không còn. Cô làm mọi điều như thế trong im lặng, như lẽ hiển nhiên, không nghĩ là hành động của mình sẽ tạo cảm hứng cho bất kỳ ai. Tôi nghĩ đó mới chính là nguyên lý của việc truyền cảm hứng. 

5 Đại sứ truyền cảm hứng của WeChoice Awards 2023 sẽ được lựa chọn như thế nào?

Chọn ra 5 trong số 23 đề cử này là không dễ vì hầu như mỗi người đều mang lại một niềm cảm hứng khác nhau, thậm chí có những sản phẩm sáng tạo hay giải thưởng kiểu “lần đầu tiên”của Việt Nam. Hội đồng thẩm định sẽ có nhiều cân nhắc và lựa chọn rất kỹ càng. Cá nhân tôi không chỉ chọn những nhân vật mình thấy “thích” mà sẽ chọn ra những đề cử mà chúng ta có thể kể lại câu chuyện của họ từ năm này sang năm khác. Khi nhắc đến cái tên ấy, người ta sẽ nhớ ngay câu chuyện của họ ở WeChoice.

Dựa vào lượt vote hiện tại, chị nhận định người trẻ đang gửi gắm niềm tin, kỳ vọng vào những nhân vật như thế nào, điều gì thực sự chạm đến trái tim và truyền cảm hứng cho họ nhiều nhất?

Thế hệ GenZ với đa phần là những bạn trẻ còn đang trên con đường phát triển bản thân, tìm lại chính mình, họ ở một thế giới ngổn ngang trong nội tâm nhiều hơn thế hệ trước, nên họ sẽ có nhiều sự đồng cảm với các nhân vật có câu chuyện nội tâm trong đó. Điển hình như rapper MCK - Đây cũng là một rapper tài năng khi đưa được chất liệu rất thật trong cuộc sống của bạn ấy vào từng bài rap và khiến người nghe đồng cảm.

Cách mà từng nhân vật vươn lên để rực rỡ chính là cái mà người trẻ cần, vì thế họ sẽ bình chọn cho những đề cử đó.

Cảm hứng thì rất nhiều, giống như mồi lửa ấy, mình phải có nhiên liệu thì mới bắt được lửa. 23 nhân vật, câu chuyện ở đây đều là mồi lửa, chủ yếu nhiên liệu của mình có đủ để bùng cháy thành say mê và rực rỡ hay không.

Cảm ơn những chia sẻ của chị Thu Uyên và hẹn gặp chị vào đêm Gala vinh danh và trao giải WeChoice Awards vào ngày 27/1 sắp tới ./.