Nhiệt điện Duyên Hải 1: Cảnh giác ‘Formosa’ miền Tây

Chủ tịch UB TƯ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân và đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh hôm nay tổ chức giám sát và làm việc với nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 về một số nội dung liên quan tới các kiến nghị của cử tri về môi trường có dấu hiệu ô nhiễm.

Chưa báo cáo đã vận hành

Theo Bộ TN&MT, nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 đi vào vận hành thương mại hồi tháng 1/2016, nhưng từ đó đến nay không hề nộp báo cáo đánh giá các công trình bảo vệ môi trường cho Bộ.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban quản lý dự án nhiệt điện 3 trình bày về dự án tại cuộc họp sáng nay

Giải trình sai phạm này, ông Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban quản lý dự án Nhiệt điện 3 cho hay: Do đặc thù của hoạt động nhà máy nhiệt điện chỉ đánh giá tác động được khi đưa vào vận hành nên mới nảy sinh vấn đề nêu trên. Hồi tháng 3, nhà máy đã có báo cáo gửi lên Bộ TN&MT nhưng do trùng hợp với sự cố môi trường Formosa ở Hà Tĩnh nên tạm gác lại và tiếp tục hoàn thiện báo cáo để gửi lên thời gian tới.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Thế Đồng, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường cho hay, thông tư 27/2015/TT-BTNMT của Bộ đã quy định trước khi vận hành chạy thử, chủ đầu tư phải gửi công văn cho các cơ quan quản lý về kế hoạch chạy thử tối đa 6 tháng, nếu có trục trặc phải thông báo ngay với cơ quan chức năng.

“Đối với dự án nhiệt điện Duyên Hải, nếu có đặc thù thì cần báo cáo cụ thể theo từng giai đoạn” - ông Đồng nói.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban quản lý dự án nhiệt điện 3 trình bày về dự án tại cuộc họp sáng nay

Đặc biệt, điều khiến nhiều người dân bức xúc, đó là những tác động tiêu cực đến môi trường không khí, môi trường nước khi phải sống trong khói bụi độc hại, những con đường ngập ngụa bụi bặm, nguồn nước bị nhiễm dầu loang, canh tác nông nghiệp gặp nhiều khó khăn, sản phẩm nông nghiệp mất giá vì bị nhiễm khói bụi…

Đại diện Ban quản lý nhà máy cho hay: Nhà máy đã thay thế phương thức đốt dầu FO tại lò hơi phụ bằng đốt dầu DO để giảm thiểu tối đa tác động xấu đến môi trường. Bên cạnh đó, nhà máy đã chủ động xây dựng hệ thống xử lý môi trường theo đúng quy chuẩn và báo cáo kết quả quan trắc online về cho Sở TN&MT, Sở Công thương.

Trước những động thái cụ thể từ phía nhà máy, ông Đồng đề nghị Ban quản lý dự án bổ sung, cung cấp thêm hồ sơ, tài liệu để chứng minh việc hoàn thành thay đổi quy trình công nghệ chuyển đổi dầu FO sang DO.

Ngoài ra, việc vận hành nhà máy nhiệt điện phát sinh việc xả thải ngầm ra biển, việc này khiến nhiều người hoang mang và lo lắng liệu nước biển có bị ô nhiễm hay không. Lo lắng của nhân dân và lãnh đạo chính quyền là việc kiểm tra giám sát xả thải gặp khó khăn vì không thể quan sát bằng mắt thường.

Bế tắc 1,6 triệu tấn tro xỉ

Trong thiết kế tổng thể về dự án, nhà máy sẽ sử dụng công nghệ xỉ ướt, nhưng khi vận hành chính thức thì lại dung công nghệ xử lí xỉ khô. Điều này đã nảy sinh rất nhiều vấn đề tác động xấu đến môi trường nước và không khí trên địa bàn. Bộ TN&MT đã có văn bản không đồng ý.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban quản lý dự án nhiệt điện 3 trình bày về dự án tại cuộc họp sáng nay

Ông Nguyễn Việt Dũng khẳng định: “Công nghệ thải xỉ khô không gây ô nhiễm không khí do được chuyển bằng đường ống khép kín từ nhà máy ra bãi xỉ, bãi xỉ cũng làm ẩm, lu lèn và phun nước chống buị định kỳ. Công nghệ này cũng không tác động tới môi trường nước mặt, nước biển và nước ngầm”.

Tuy nhiên trong thực tế, việc xử lí xỉ khô đã dẫn đến việc xử lí tro, xỉ trong quá trình vận hành còn gặp nhiều vướng mắc. Theo Sở TN&MT Trà Vinh, mỗi năm lượng tro xỉ ra môi trường lên đến 1,6 triệu tấn. Còn theo quy định, thời hạn bãi chứa tro, xỉ trong 2,5 năm phải tiến hành xử lí. Nếu vận hành 4 nhà máy nhiệt điện thì lượng tro, xỉ mỗi năm sẽ lên tới 2,8 triệu tấn.

Ông Đồng Văn Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho hay: “Lượng tro xỉ hiện cần xử lý là khoảng 2 triệu tấn, trong quy hoạch mặt bằng dùng cho bãi chứa tro xỉ tổng cộng 4 nhà máy là 100ha, thế nhưng hiện tại mới vận hành một nhà máy đã sắp đầy diện tích 40/100 ha chứa tro, xỉ. Nếu vận hành 4 nhà máy cùng hoạt động theo đà này, chắc chắn sẽ không có đủ mặt bằng để chứa tro xỉ”.

Trước phương án xử lý tro, xỉ làm nguyên vật liệu tái chế thành gạch không nung, ông Trần Anh Dũng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho rằng cần phải làm rõ thành phần xỉ thải đảm bảo không có chất nguy hại.

“4 doanh nghiệp trong lĩnh vực xử lí tro xỉ đã khẳng định xỉ thải của Nhiệt điện Duyên Hải không thể làm vật liệu xây dựng được” - ông Dũng nói.

Ông Nguyễn Thiện Nhân chủ trì cuộc họp

Kết luận tại buổi làm việc, Chủ tịch UB TƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh: Xung quanh việc xử lý bãi xỉ than, đề nghị nhà máy cần lưu tâm, đặc biệt mùa khô phải có biện pháp xử lý không ảnh hưởng đến đời sống người dân. Về việc xả nước ngầm ra biển như thế nào, đây là vấn đề mà nhà máy và Bộ TN&MT giám sát đảm bảo làm sao không ảnh hưởng đến môi trường. Phía công ty và tỉnh cần chứng minh được chất lượng nước có tuân thủ môi trường hay không. Phải có phương tiện, thống nhất các tiêu chí, gắn với giám sát từ xa.