Nhìn những nhà kính trồng dưa chuột khổng lồ rỗng không ở Anh này mới biết khủng hoảng năng lượng tác động đến châu Âu thế nào

Ở một phía đông nam nước Anh, những nhà kính rộng lớn trống rỗng. Chi phí năng lượng tăng cao ngăn cản chủ nhân của những nhà kính này sử dụng nhiệt để trồng dưa chuột cung ứng cho thị trường Anh.

Ở những nơi khác của Vương quốc Anh, người trồng ớt cũng không trồng được ớt, cà tím và cà chua sau khi giá khí đốt tự nhiên tăng đột biến vào cuối năm ngoái và càng tăng mạnh hơn nữa sau khi xảy ra xung đột Nga - Ukraine, khiến việc trồng cây trong nhà kính trở nên không khả thi vì không có lợi về kinh tế.

Ở Anh, giá thực phẩm có khả năng bị đẩy lên cao nữa vào thời điểm lạm phát vốn đã cao lịch sử và đe dọa nguồn cung các mặt hàng như bánh sandwich dưa chuột - đặc trưng của Anh, được phục vụ tại giải quần vợt Wimbledon và các khách sạn lớn ở London.

Cơ quan thương mại British Growers cho biết, trong khi năm ngoái, chi phí sản xuất một quả dưa chuột ở Anh khoảng 25 pence, con số này hiện đã tăng gấp đôi và dự kiến ​​đạt 70 pence khi giá năng lượng vào chu kỳ tăng mới.

Trái dưa chuột cỡ bình thường đã được bán với giá ít nhất là 43 pence tại các chuỗi siêu thị lớn nhất của Anh vào thứ Ba (29/3).

Tại một căn nhà kính trống trải ở Roydon, Thung lũng Lea, người trồng vườn Tony Montalbano cho phóng viên Reuters biết: "Giá xăng đang ở mức cao ngất trời, đó là điều rất đáng lo ngại". Ba thế hệ của gia đình ông Montalbano đã trồng dưa chuột trong nhà kính, suốt 54 năm qua. Ông nội của ông Montalbano di cư từ Sicily vào năm 1968 và bắt đầu một vườn ươm để cung cấp dưa chuột tươi cho các cửa hàng địa phương.

"Thành quả của tất cả những năm chúng tôi làm việc chăm chỉ đã tiêu tan chỉ sau một năm", ông nói.

Tất cả 30.000 mét vuông nhà kính tại cơ sở kinh doanh Green Acre Salads của ông, nơi cung cấp cho các nhóm siêu thị bao gồm chuỗi siêu thị hàng đầu Tesco, Sainsbury's và Morrisons, hiện đang trống. Mỗi năm có 3 vụ trồng dưa chuột, và năm nay ông Montalbano đã quyết định không trồng vụ đầu tiên vào tháng Giêng.

Nhà kính của người trồng dưa chuột tên Tony Montalbano ở Green Acre Salads, ở Roydon (Anh) trống không vì ông đã không trồng vào tháng Giêng do chi phí khí đốt tự nhiên tăng cao.

Chi phí tăng vọt

Năm ngoái, ông Montalbano trả giá một therm khí tự nhiên (tương đương 100.000 BTU) là 40- 50 pence, nhưng tuần trước đã lên tới 2,25 bảng (GBP). Cách đây ít lâu, khi Nga mở chiến dịch đặc biệt ở Ukraine, giá 1 therm khí thậm chí vọt lên 8 GBP.

Giá phân bón cũng đã tăng gấp ba lần so với năm ngoái, trong khi chi phí carbon dioxide - được sử dụng cả để hỗ trợ trồng trọt và đóng gói - và lao động cũng tăng vọt do tình trạng khan hiếm nhân lực.

Jack Ward, người phụ trách British Growers, cho biết: "Hiện chúng tôi đang ở trong một tình huống chưa từng có khi mà chi phí tăng đã vượt xa khả năng của người trồng trọt, khiến mọi người không thể làm bất cứ điều gì".

Điều đó có nghĩa là ngành công nghiệp này bị thu hẹp một cách nhanh chóng, đe dọa an ninh lương thực trong tương lai của nước Anh, và giá cả tăng cao hơn nữa đối với người tiêu dùng Anh vốn đang phải đối mặt với lạm phát nhiều hơn các nước khác ở châu Âu sau Brexit.

Lạm phát ở Anh đạt mức cao nhất trong 30 năm, là 6,2% vào tháng 2, và được dự báo sẽ chạm mức 9% vào cuối năm 2022, góp phần khiến mức sống giảm mạnh nhất kể từ ít nhất là những năm 1950.

Liên minh Nông dân Quốc gia Vương quốc Anh cho biết nước này đang chìm trong cuộc khủng hoảng an ninh lương thực, và cảnh báo rằng sản lượng ớt của Vương quốc Anh có thể giảm từ 100 triệu quả năm ngoái xuống 50 triệu quả năm nay, và dưa chuột giảm từ 80 triệu quả xuống 35 triệu quả.

Vào mùa đông, Vương quốc Anh thường nhập khẩu khoảng 90% các sản phẩm cây trồng như dưa chuột và cà chua, nhưng gần như tự túc vào mùa hè.

Hiệp hội những người trồng trọt ở Thung lũng Lea, với các thành viên sản xuất khoảng 3/4 sản lượng dưa chuột và ớt ngọt của Anh, cho biết khoảng 90% đã không trồng trong tháng Giêng, trong khi một nửa vẫn chưa trồng và sẽ không trồng nếu giá khí đốt vẫn ở mức cao.

Thư ký hiệp hội Lee Stiles nói: "Các siêu thị ở Anh chắc chắn sẽ thiếu hàng", "Liệu có thiếu nhiều mặt hàng hay không phụ thuộc vào việc các nhà bán lẻ chuẩn bị nguồn hàng từ đâu và bao xa."

Những người trồng trọt ở Hà Lan, một trong những nhà cung cấp xà lách chủ chốt của Anh, cũng phải đối mặt với những thách thức tương tự và đã giảm xuất khẩu.

Các nhà kính ở Tây Ban Nha và Maroc không cần quá nhiều nhiệt, nhưng việc giao hàng đến Vương quốc Anh bằng xe tải ướp lạnh sẽ làm tăng thêm thời gian và chi phí.

Ông Joe Shepherdson thuộc Hiệp hội Những người trồng dưa chuột của Vương quốc Anh cho biết những người trồng dưa leo đang sử dụng ít nhiệt hơn, nhưng điều đó làm giảm sản lượng và tăng nguy cơ dịch bệnh.

Áp lực về giá

Các tập đoàn siêu thị lớn nhất của Anh, bao gồm Tesco, Sainsbury's, Asda và Marks & Spencer, thừa nhận những áp lực trên thị trường, dù vẫn cho biết họ tự tin về nguồn cung, nhấn mạnh mối quan hệ đối tác lâu dài với người trồng trọt.

Việc tăng chi phí sản xuất sẽ dẫn đến giá bán hàng trên kệ tăng bao nhiêu phần lớn phụ thuộc vào việc các siêu thị chọn tự mình gánh chịu chi phí tăng hay chuyển nó cho người tiêu dùng.

Các nhà bán lẻ nhỏ hơn (mua từ chợ) có thể gặp khó khăn nhiều hơn. Bất kỳ sự cắt giảm sản lượng nào từ các nhà cung cấp chắc chắn sẽ gây thêm áp lực lên giá cả.

Người trồng trọt muốn được Chính phủ giúp đỡ. Họ đã vận động để được miễn thuế đối với khí đốt, nhưng Bộ trưởng tài chính Rishi Sunak đã không đề cập đến vấn đề này trong ngân sách mùa xuân của mình vào tuần trước.

Bất chấp bối cảnh ảm đạm và sau nhiều nỗ lực tìm kiếm, ông Montalbano sẽ vẫn phải trồng một vụ mùa vào tháng tới, vì lo sợ sẽ mất hợp đồng trong tương lai nếu không cung cấp dưa chuột trong thời gian quá lâu. Ông có thể đánh cược với thời tiết của Anh, và trồng cây ở thời tiết "lạnh", sưởi ấm ít hoặc không sưởi ấm cho cây.

"Tôi cảm thấy mình không còn lựa chọn nào khác, bởi vì nếu không, tôi sẽ mất công việc của mình," "Tôi có định làm được gì không? Tôi sẽ rất vui nếu năm nay hòa vốn", ông nói.

Tham khảo: Reuters