Những điều không ai nói cho tôi về quản lý tiền bạc khi vào năm nhất

Tiêu tiền làm sao để cuối tháng còn dư chắc hẳn là câu hỏi luôn nằm trong “top thắc mắc” của nhiều bạn sinh viên, đặc biệt là sinh viên năm nhất. Đàn anh đàn chị - ai rồi cũng từng trải qua nhiều lần rỗng túi vì chi tiêu bừa bãi. Để từ đó, họ buộc phải tìm cách kiểm soát chi tiêu hợp lý, giúp bản thân không lâm vào tình trạng chưa đến cuối tháng đã phải làm bạn cùng mì tôm.

Vũ Thành Long (20 tuổi, Hà Nội), hiện là sinh viên năm 3 chuyên ngành Marketing tại Đại Học Kinh tế Quốc dân, cũng đã được gọi là đàn anh của các em sinh viên năm nhất. Hiện tại, Long đang làm Freelance Content Writer (Viết tự do). Thành Long đã có những chia sẻ rất thực tế về chuyện tiền nong năm nhất: “Ước gì, cũng có ai đó nói cho mình biết những điều về quản lý tài chính khi còn là sinh viên năm nhất!”

Cùng lắng nghe Thành Long chia sẻ về chuyện tiền nong năm nhất nhé

Chào Long, khi còn là sinh viên năm nhất, bạn đã mắc những sai lầm tiêu tiền nào, hậu quả ra sao?

Hồi còn năm nhất thì mình hầu như không dư ra được đồng nào vì đợt đó mới lên Hà Nội, còn khá bỡ ngỡ về việc tự lập tài chính. Gia đình cũng có trợ cấp một chút nhưng chỉ đủ để đóng tiền sinh hoạt hàng tháng, tiền ăn uống thiếu thốn là chuyện thường xuyên.

Mình cũng không có quá nhiều kỹ năng trong việc mua sắm, thường hay mua đồ theo cảm hứng nên lúc nào cũng thấy thiếu tiền. Có những lần bỗng dưng nổi hứng với bộ quần áo trên mạng, mình nhấp mua luôn dù biết giờ mua là cả tháng ăn mì tôm.

Lúc đó, mình không phân biệt được đâu là “CẦN”, đâu là “MUỐN”, cái này mua có thực sự giúp ích cho cuộc sống hay không? Nên sau mỗi quyết định mua sắm, bản thân luôn rơi vào tình trạng tài chính về 0. Có những ngày mình đã phải trả giá vì cách chi tiêu đó: 100.000 ngàn đồng mà 2 tuần nữa mới tới cuối tháng để ba mẹ trợ cấp, cũng may là có bạn bè giúp đỡ.

Khi còn là cậu sinh viên năm nhất, mình không có 1 kế hoạch chi tiêu cụ thể nào cả. Cứ cầm tiền trên tay là tiêu, tiêu theo một cách đầy cảm hứng và vô kỷ luật. Để rồi sau đó, số tiền học thêm cộng cả chi phí sinh hoạt là gánh nặng đè lên vai cậu sinh viên 18 tuổi. Bản thân khi đó cũng chưa kiếm ra tiền, nên cứ suy nghĩ về chuyện tiền nong là mình lại áp lực.

Thời điểm nào bạn nhận ra đó là những sai lầm tài chính nghiêm trọng để bắt đầu sửa đổi?

Thời điểm nhận ra bản thân cần phải ngay lập tức “NGƯNG tiêu tiền 1 cách vô kỷ luật”, chính là lúc nộp xong tiền học phí. Cầm những đồng tiền tự kiếm được bằng mồ hôi công sức của chính mình để chi trả tiền học, thêm cả tiền trọ, tiền sinh hoạt, khiến mình nhận ra được giá trị đồng tiền nặng đến mức nào. Dần già thì số tiền cầm trên tay lúc đó cũng ngày 1 vơi đi, và có nguy cơ quay trở lại cột mốc số 0.

Mình nhận ra những ngày tháng ăn tiêu, vô lo vô nghĩ đã qua rồi. Từ giờ, nếu không chi tiêu cẩn thận và có tính toán, thì tất cả hậu quả về sau đều tự gánh chịu, không còn ba mẹ đỡ đần như trước kia. Vì thế, mình lựa chọn tiết kiệm nhiều nhất có thể để luôn được ở trong trạng thái ổn định.

Sau khi nhận ra bản thân phải ngừng tiêu tiền không có kế hoạch như thế, bạn quản lý tài chính cá nhân thế nào?

Mình cũng có đọc qua nhiều bài viết về quản lý tài chính nhưng thật sự là chúng rất khó để thực hiện. Và một trong những yếu tố quan trọng nhất: Tính kỷ luật.

Mình chỉ đơn giản là cố gắng nhét hết tiền vào tài khoản và giữ ít tiền mặt ở mức tối thiểu, để tránh tình trạng rỗng túi và mua sắm vô bổ.

Mỗi khi nhận nguồn thu, số tiền đó sẽ được phân bổ thành 2 khoản chính: Tiết kiệm - Chi tiêu theo tỷ lệ 3-7. Kể từ ngày có 1 tài khoản tiết kiệm riêng, mình luôn đặt nguyên tắc: Tiết kiệm trước - Chi tiêu sau.

Hơn nữa, việc chi tiêu cho mua sắm là khoản tiền cần hết sức cân nhắc. Trước mỗi món đồ cần mua, mình đều cân đo đong đếm: Nó có thực sự phù hợp ở thời điểm này hay không? Có thực sự cần thiết và xứng đáng với số tiền bỏ ra hay không?

Điều đơn giản nhất mà sinh viên năm nhất có thể làm được, và làm ngay lập tức: Đó là Tiết kiệm. Hãy phân chia số tiền một cách rõ ràng nhất giữa số tiền chi cho nhu cầu thiết yếu (tiền nhà, tiền ăn, tiền đi lại), và những khoản tiền “không cần thiết” (ăn chơi, mua sắm,.. ti tỉ thứ không thể gọi tên).

Bạn có nghiêm túc thực hiện theo nguyên tắc đặt ra đó không? Nếu có, thì mang lại lợi ích gì cho bạn? Nếu không, bạn xử lý thế nào?

Hiện tại, tình chính tài chính cá nhân của mình có thể nói là ổn hơn rất nhiều so với hồi năm nhất. Và để cân bằng được tài chính, mình buộc phải cực kỳ nghiêm túc với những nguyên tắc đã đặt ra. Một trong số đó, là không bao giờ mua gì vào lúc nửa đêm, vì 90% quyết định khi đó đều là sai lầm.

Những nguyên tắc này trước hết, giúp mình tiết kiệm tiền. Mục đích của nó là để học cách tiêu xài thông minh hơn và dành dụm được nhiều hơn. Về khía cạnh tinh thần, ban đầu, bản thân sẽ thấy khá khó chịu vì quen thói tiêu xài hoang phí trước đó, nhưng lâu dần thì hiệu quả nó đem lại thật sự rõ rệt.

Trong khi bạn bè đồng trang lứa thường xuyên đau đầu vì cảnh giữa tháng đã hết tiền hay ăn mì gói đã mấy tuần nay, thì mình hoàn toàn có khả năng chi trả cho những thứ bản thân yêu thích, những món ngon muốn ăn và những khóa học muốn đăng ký. Và với đặc thù của công công việc freelancer (làm việc tự do), hầu như mình quên luôn khái niệm “cuối tháng” đối với sinh viên.

Mình luôn chi trả cho các chi phí sinh hoạt theo “ví riêng” và chi trong tầm kiểm soát. Hàng tuần vẫn thoải mái đi chơi với bạn bè mà hầu như không phải lo lắng về tiền nong. Bạn bè vẫn thường thấy sự nhàn nhã và thoải mái trong tiền bạc, nhưng cá nhân mình đã phải thay đổi rất nhiều để có thể đạt được trạng thái như vậy.

Vậy nên nếu đang là sinh viên năm nhất, hãy chi tiêu 1 cách khoa học, đừng để bản thân phải rơi vào tình trạng: Sống làm sao khi cuối tháng chưa đến, mà mở ví ra chỉ còn 100 ngàn?

Cảm ơn nhân vật vì những chia sẻ!

Ảnh: NVCC