"Nỗi lòng" của Apple: iPhone lép vế trước các hãng điện thoại Trung Quốc

Hãng trong nước chiếm ưu thế

Đối với người dân Bắc Kinh như Nie Miao, chi 5.000 nhân dân tệ (749USD) cho chiếc iPhone 6S mới của Apple là “quá đắt” so với những chiếc điện thoại trong nước mà chất lượng cũng tương đương. “iPhone giờ đây không còn là một lựa chọn”, Miao nói.

Phần lớn trong thu nhập 7.000 nhân dân tệ hàng tháng được dùng để trả góp cho một căn hộ tại trung tâm thành phố mua hồi năm ngoái nên Miao hoàn toàn hài lòng với chiếc smartphone có giá 2.000 nhân dân tệ được cung cấp bởi hãng điện thoại nội địa Huawei.

Người thanh niên 29 tuổi này là hiện thân của những thách thức tại Trung Quốc mà Apple phải đối mặt - mất thị trường vào tay đối thủ cạnh tranh địa phương. Đã gần 2 năm kể từ khi hãng công nghệ có trụ sở tại Cpertino, California giới thiệu chiếc iPhone thế hệ thứ sáu và đang gặp khó khăn về tăng trưởng. Cùng thời gian đó các đối thủ như Huawei và Xiaomi liên tục trình làng những sản phẩm giá rẻ với thông số kỹ thuật tương tự. Huawei nhảy cóc qua Apple để trở thành hãng công nghệ chiếm thị phần lớn nhất tại Trung Quốc, theo một nghiên cứu của Kantar Group.

“Đó sẽ là thử thách lớn với Apple khi những chức năng của dòng điện thoại rẻ hơn trở nên đủ tốt”, Abhey Lamba, một nhà phân tích tại Mizuho Securities, trụ sở San Francisco cho biết. “Apple đã mở đầu xu hướng rất tốt nhưng không thể tăng trưởng nhiều hơn nữa ở giai đoạn sau”.

Những sản phẩm rẻ hơn dòng iPhone SE mà Apple bắt đầu bán từ tháng 3 hướng đến mục tiêu tạo ra nhóm khách hàng mới tại các thị trường mới nổi, đặc biệt tại Trung Quốc. Tuy nhiên chúng không đáp ứng được những kỳ vọng, ngay cả khi doanh số đã vượt qua dự báo tại các nền kinh tế phát triển, Lamba nói.

Apple có thể tăng doanh số bán hàng tại Trung Quốc khi trình làng dòng iPhone mới vào thời điểm cuối năm nay, được hỗ trợ bởi việc App Store ngày càng phổ biến hơn và khách hàng cũng có xu hướng nâng cấp điện thoại 2 năm 1 lần. Đó là lý do vì sao Huawei và Oppo giới thiệu chiếc điện thoại của họ hồi đầu năm nay – để có được một sự khởi đầu trước Apple.

Sau khi tăng mạnh doanh số bán điện thoại trong năm ngoái, Apple đã gặt hái được một số thành công nhất định từ App Store, khi Trung Quốc vượt qua Nhật bản để trở thành thị trường lớn thứ hai tiêu thụ các dịch vụ, trò chơi trên điện thoại di động, âm nhạc và nhiều hơn nữa từ hệ thống này, theo hãng nghiên cứu AppAnnie. Một khi khách hàng trả tiền để tải về các chương trình ứng dụng, nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục mua phần cứng của Apple để bảo vệ chúng.

Tuy nhiên, chi phí đang là một vấn đề đối lớn với Apple. Trong khi một chiếc iPhone 6S 16 GB có giá 5.288 nhân dân tệ, thì chiếc điện thoại cao cấp Huawei P9 chỉ có giá 3.688 nhân dân tệ, bao gồm 64 GB dung lượng lưu trữ, một máy quét dấu vân tay phía trước và phía sau camera.

“Đó là một chiếc điện thoại có giá khá cao so với các dòng sản phẩm khác, nhưng vẫn tương đối thấp hơn so với iPhone”. Lauren Guenveur, một nhà phân tích của Kantar cho biết. Ngoài ra, theo Guenveur, "là một người sử dụng điện thoại Trung Quốc, sở hữu điện thoại do chính nước mình làm ra còn là điều khiến người dùng tự hào".

Thật sự tốt

Thị trường điện thoại thông minh đã thay đổi cơ bản kể từ khi iPhone được giới thiệu lần đầu vào năm 2007. Lúc đó, vị thế Apple trên thị trường điện thoại như một phụ kiện mang phong cách sống, một hình tượng. Tuy nhiên khi mà điện thoại thông minh giờ đã trở nên phổ biến, người tiêu dùng có xu hướng ngày càng tập trung nhiều hơn vào tính năng của chiếc điện thoại.

"Nếu bạn nhìn vào điện thoại Huawei, hoặc điện thoại Xiaomi, nó giống như" Wow chúng thực sự tốt”, John Butler, một nhà phân tích người Mỹ của Bloomberg Intelligence cho biết. "Chúng giờ đã có tuổi thọ pin bền bỉ, màn hình thực sự sắc nét, các tính năng thì đa dạng".

Apple đã tăng gấp đôi doanh thu lên đến 59 tỷ USD trong hai năm kể từ xâm nhập vào thị trường Trung Quốc vào năm 2013 và hãng cũng đã mở rộng quy mô mạnh mẽ: thêm 35 cửa hàng vào cuối tháng 3, tăng so với con số 21 của năm trước đó.

Doanh thu ở thị trường Trung Quốc của Apple đã tăng gấp 5 lần kể từ năm 2011. (Nguồn: Bloomberg).

Bên cạnh đó, Apple cũng có những nỗ lực để duy trì mối quan hệ tốt với chính phủ Trung Quốc, mà đáng kể nhất là chuyến thăm của CEO Tim Cook vào tháng 5. Trùng hợp, Cook cũng đầu tư 1 tỷ USD vào ứng dụng taxi Didi Chuxing, phiên bản Uber tại Trung Quốc.

Tuy nhiên doanh thu tại Trung Quốc đại lục (tức gồm cả Đài Loan và Hồng Kông) đã giảm 26% trong quý II năm tài chính, góp phần khiến tổng doanh số bán hàng của Apple giảm 13%. Nếu loại trừ hiệu ứng tiền tệ - sự tăng giá mạnh của đồng đô la Hồng Kông - doanh thu tại đây vẫn giảm 7%.

“Apple đang kỳ vọng tăng trưởng đến từ việc mở rộng tầng lớp trung lưu,những người hiện nay đang lựa chọn các thương hiệu địa phương như Huawei hay Xiaomi”, Nicole Peng, một nhà phân tích nghiên cứu Canalys ở Thượng Hải cho biết. “Các thương hiệu trong nước đã chiếm thị phần lớn trong phân khúc tầm trung, mặc dù vẫn chưa cạnh tranh trực tiếp, họ chắc chắn đã lấy rất nhiều khách hàng tiềm năng của Apple”.

iOS, hệ điều hành điện thoại di động vận hành một cách cứng nhắc và khép kín của Apple khiến không gian cho cá nhân trở nên ít đi khi so sánh với Android của Google, đã khiến hãng gặp khó trong việc thu hút người tiêu dùng của Trung Quốc.

"Tôi muốn sự linh hoạt hơn cho điện thoại của mình: phông chữ tùy chỉnh và giao diện", Zhang Bin, người đã bỏ iPhone 5S của mình chuyển sang dùng Meizu cho biết.

Apple cũng đã phải đối mặt với sức ép pháp lý tại Trung Quốc. Hãng đã buộc phải ngừng hoạt động các dịch vụ iTunes và iBooks vào tháng 6 sau sáu tháng được cấp phép hoạt động. Gần đây, Apple bị kiện vi phạm bằng sáng chế liên quan đến chiếc iPhone 6 và 6Plus bởi một công ty Trung Quốc Shenxhen Baili, cùng với đó là một tranh chấp thương hiệu trong việc sử dụng từ 'IPHONE'.

"Thật khó khi một công ty Mỹ làm ăn ở Trung Quốc", ông Julie Ask, một nhà phân tích của Forrester Research chua xót kêu lên.