Phát triển điện mặt trời cơ hội và thách thức

Quy hoạch điện VII điều chỉnh đã khẳng định tầm quan trọng của các nguồn năng lượng sạch trong việc đảm bảo điện cho phát triển kinh tế - xã hội gắn với môi trường, nhất là khi Chính phủ cam kết giảm khí phát thải nhà kính từ việc giảm phát triển nguồn điện từ các nhà máy nhiệt điện chạy than.

Với lợi thế về gió và mặt trời của một quốc gia khí hậu nhiệt đới gió mùa, Việt Nam xác định, đây là 2 nguồn năng lượng chính để phát triển điện sạch. Việt Nam được đánh giá là quốc giá có tiềm năng phát triển điện mặt trời đứng trong top đầu của thế giới. Thực tế, những năm qua, tốc độ phát triển các dự án điện mặt trời ở nước ta thực sự rất ấn tượng. Tuy nhiên, đằng sau thành quả bước đầu này là những vấn đề cần nảy sinh cần sớm được giải quyết để tạo sự phát triển bền vững cho lĩnh vực năng lượng tái tạo này.

Ninh Thuận là tỉnh có điều kiện khí hậu khắc nghiệt nhất nước ta, với đặc thù nắng nhiều gió lớn. Nhưng đây là lợi thế để tỉnh Ninh Thuận tập trung phát triển, phấn đấu đưa tỉnh trở thành Trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước. Từ đó, đưa năng lượng tái tạo trở thành ngành kinh tế trụ cột, tạo động lực bứt phá, phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Tính đến nay, tỉnh Ninh Thuận đã cấp quyết định đầu tư cho 37 dự án điện mặt trời vởi tổng công suất gần 2.600MW, trong đó có 32 dự án với tổng công suất gần 2.300MW đã được đưa vào vận hành thương mại.

Đây là thành quả bước đầu của chính sách trải thảm đổ mời các nhà đầu tư về với Ninh Thuận. Bên cạnh, thực hiện các cơ chế chính sách ưu đãi của Chính phủ, tỉnh Ninh Thuận còn có những cơ chế tạo thuận lợi cho nhà đầu tư khi triển khai dự án như chính sách cho thuê đất, hỗ trợ đền bù, giải phóng mặt bằng, các loại thuế được miễn và giảm trong quá trình thi công....

Nhờ có chính sách ưu đãi đầu tư năng lượng tái tạo của Chính phủ, điện mặt trời đã có bước phát triển thần tốc về số lượng của dự án cũng như quy mô của dự án. Cũng vì chạy theo lợi nhuận, nhiều nhà đầu tư đã phá rào quy hoạch để thực hiện các dự án, nhất là dự án quy mô nhỏ gây ra nhiều hệ lụy về truyền tải điện, an ninh trật tự…. Đồng thời, nhiều vấn đề trong quản lý, quy hoạch điện mặt trời cũng được đặt ra, đòi hỏi các cơ quan quản lý phải nhanh chóng giải quyết đưa ra các cơ chế hỗ trợ về giá điện mặt trời. Có như vậy, mới khuyến khích phát triển được nguồn năng lượng sạch và tiềm năng này.