Quên Bitcoin đi, người Trung Quốc đang phát cuồng với cổ phiếu AI

Iflytek Co. là công ty phát triển phầm mềm nhận dạng giọng nói. Dù tình trạng làm ăn của nó vô cùng bết bát nhưng cổ phiếu của công ty lại nằm trong danh sách những cổ phiếu “hot” nhất trên sàn chứng khoán Trung Quốc. Tăng tới 117% trong năm nay, cổ phiếu của Iflytek Co. là ví dụ điển hình cho cơn sốt đầu tư mới của thị trường chứng khoán Trung Quốc: Trí tuệ nhân tạo.

Iflytek và các công ty liên quan tới AI đang chiếm ưu thế trong danh sách các cổ phiếu lớn của Trung Quốc. Cơn sốt khiến giá trị thị trường của 5 công ty AI lớn nhất Trung Quốc tăng tới 61 tỷ USD. Chúng cũng trở thành một trong những loại cổ phiếu được giao dịch nhiều nhất thế giới.

BOE Technology là nhà sản xuất màn hình LCD có trụ sở tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Cổ phiếu công ty này đột ngột trở nên hot sau tuyên bố phát triển hệ thống AI giúp lái xe tránh được các tai nạn giao thông. Trong một ngày cao điểm của tháng 11, khối lượng giao dịch của cổ phiếu này lên tới 2,5 tỷ USD, tương đương Wal-Mart Stores Inc. và AT&T Inc. cộng lại.

“Các nhà đầu tư cá nhân đang điên cuồng với cổ phiếu các công ty có câu chuyện về AI”, Zhang Gang, một nhà chiến lược tại Trung tâm Chứng khoán Trung Quốc, nhận định. Ông Zhang không phải trường hợp cá biệt. Ngày càng có nhiều người cảnh báo cơn sốt AI trên thị trường chứng khoán Trung Quốc đã đi quá xa và quá nóng.

Mức tăng trưởng của cổ phiếu Iflytek trong 12 tháng qua.

Theo đó, nhiều công ty công nghệ không có khả năng mang lại lợi nhuận hay mất nhiều năm hoạt động cầm chừng để có thể sinh lời nhưng cổ phiếu của chúng lại rất nóng và được giao dịch với giá rất cao. “Hầu như mọi công ty đều mới chỉ vừa bước qua vạch xuất phát. Mức tăng ngắn hạn của những cổ phiếu này là quá cao”, Wang Menghai, chuyên gia quản lý quỹ ở Thượng Hải, nói về cơn sốt trên sàn chứng khoán Trung Quốc.

Dường như các nhà đầu tư cá nhân ở Trung Quốc chẳng mấy quan tâm tới các chỉ số cho thấy sức khỏe nội tại của doanh nghiệp. Họ chọn đầu tư theo sóng và sẵn sàng sử dụng tiền vay để đầu tư vào đó. Cổ phiếu Iflytek và BOE Technology là một trong những cái tên được nhiều nhà đầu tư đánh cược.

Trong khi đó, Chính phủ Trung Quốc cũng vừa công bố kế hoạch đầy tham vọng nhằm biến Trung Quốc trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về AI. Trong tháng 7, Chính phủ Trung Quốc cũng công bố kế hoạch thúc đẩy ngành công nghiệp liên quan tới AI lên tới 1,5 nghìn tỷ USD vào năm 2030, tương đương hơn 1/10 tổng GDP Trung Quốc vào năm 2016.

Tháng trước, nhà chức trách Trung Quốc cũng đã coi Iflytek, Tencent Holdings, Alibaba Group Holding và Baidu như những nhà tiên phong trong lĩnh vực công nghệ. Các nhà đầu tư coi đó là “đèn xanh” để tiếp tục đổ tiền đầu tư cho cổ phiếu các công ty AI.

Những người nắm giữ cổ phiếu các công ty AI cho rằng, tiềm năng lớn của những công ty này lý giải cho cách họ nắm giữ cổ phiếu của chúng. Trong khi đó, Iflytek lấy Amazon làm dẫn chứng khi một trong những công ty có giá trị lớn nhất trên thế giới từng nhiều năm mang về lợi nhuận rất ít, thậm chí là không có.

Tuy nhiên, cách giải thích này không nhận được sự đồng tình của các chuyên gia, những người nhấn mạnh nhà đầu tư cần nhìn vào tăng trưởng doanh thu của doanh nghiệp để đưa ra quyết định. Trong khi đó, những bài học từ quá khứ vẫn con nguyên giá trị. Năm 2013, cổ phiếu các công ty có trụ sở tại Thượng Hải vọt lên khi các nhà hoạch định chính sách công bố kế hoạch xây dựng khu thương mại tự do trong thành phố. Vài tháng sau đó, các nhà đầu tư nếm quả đắng khi nhận ra rằng phải mất nhiều năm, các công ty mới được hưởng lợi từ chính sách mới.

Joel Ying, một nhà phân tích của Nomura Holdings Inc tại Hồng Kông, nói: “Mối nguy với cổ phiếu AI đang ngày càng trở lên nghiêm trọng. Mặc dù phần mềm chuyển ngữ giúp Iflytek trở thành “công ty thông minh nhất” Trung Quốc nhưng nó vẫn phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các công ty trong và ngoài nước”.

Các công ty khổng lồ như Tencent và Alibaba đang đầu tư mạnh vào AI trong khi những tên tuổi lớn như Google đã đầu tư cho công nghệ này từ nhiều năm trước. David Dai, một nhà phân tích của Sanford C. Bernstein ở Hồng Kông, nói: “Tôi rất thận trọng. Các sản phẩm AI cần thời gian dài để sinh lời. Việc đầu tư vào các cổ phiếu này sẽ không mang về khoản lợi lớn và nhanh chóng như mọi người mong đợi”.