Khi người Mỹ hoang phí, người Trung Quốc cần mẫn tiết kiệm

Tháng 3/2005, chuyên gia kinh tế học tại đại học Princeton sau này là chủ tịch FED – ông Ben Bernanke đã giải thích về xu thế người My vay tiền ngày một nhiều hơn từ nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc để có tiền chi tiêu mạnh tay.

Theo ông chỉ ra, vấn đề ở chỗ không phải người Mỹ chi tiêu quá nhiều mà là những nước khác tiết kiệm quá nhiều.

Quy trình tín dụng này không thể kéo dài mãi mãi. Trong nền kinh tế toàn cầu, việc tiền của người Trung Quốc sang Mỹ là một hiện tượng lâu dài và sẽ mất nhiều năm mới có thể giải quyết được, hiện tại, không còn cách nào khác là phải kiên nhẫn.

Trong thập kỷ qua, Trung Quốc đã đầu tư khoảng hơn 1 nghìn tỷ USD (số tiền này có được nhờ lợi nhuận thu được từ xuất khẩu) vào trái phiếu chính phủ Mỹ và những khoản thế chấp đảm bảo bởi chính phủ. Điều này khiến lãi suất hạ xuống thấp và gây ra bong bóng nhà đất tại Mỹ.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, Trung Quốc khiến người Mỹ mê mẩn bởi được thoả mãn nhu cầu tiêu xài của họ.

Người Mỹ lẽ ra nên nhận ra rằng việc vay tiền từ nước ngoài để tiêu dùng và khiến chi tiêu thâm hụt không phải là công thức đưa đến thành công về kinh tế. Hiện nay khi tình hình kinh tế khó khăn hơn, người Mỹ phụ thuộc nhiều hơn vào các chủ nợ nước ngoài để có tiền cho những kế hoạch chi tiêu lớn của chính phủ để hồi phục nền kinh tế.

Ở thời điểm hiện tại chưa có nhiều cách để giải quyết vấn đề. Một số người cho rằng Mỹ nên gây áp lực khiến chính phủ Trung Quốc hạn chế chính sách đồng nội tệ yếu – chính sách này đã khiến hàng xuất khẩu của Trung Quốc trở nên rẻ hơn và biến nước này thành một cường quốc với năng lực sản xuất hàng đầu thế giới.

Nếu Trung Quốc để đồng nội tệ biến động tự do trong suốt thập kỷ vừa qua, tăng trưởng về xuất khẩu của Trung Quốc sẽ không được cao như đã công bố. Và chắc chắn họ cũng sẽ không thu được nhiều USD đến như vậy để đầu tư ra nước ngoài.

Một số chuyên gia kinh tế khác cho rằng FED và Bộ Tài Chính Mỹ lẽ ra đã nên thấy rằng: việc Trung Quốc cho Mỹ vay tiền là một kích thích lớn đối với kinh tế Mỹ, nhưng không hề giống với những đợt cắt giảm lãi suất của FED.

Họ chỉ ra rằng FED dưới thời của Alan Greenspan đã góp phần gây ra bong bóng nhà đất Mỹ bằng việc để lãi suất quá thấp trong thời gian quá lâu, và việc Trung Quốc cho vay tiền khiến vấn đề trầm trọng hơn. Lẽ ra, FED nên hạ lãi suất ít hơn và tăng sớm hơn để làm giảm đầu cơ trên thị trường nhà đất.

Với đống đổ nát hiện nay, chủ tịch FED, ông Ben Bernanke cho biết ông hối tiếc các nhà hoạch định chính sách kinh tế đã không thể làm được nhiều hơn để điều phối hoạt động của các tổ chức tài chính và cho vay thế chấp để ngăn làn sóng đầu tư của nước ngoài – trong đó có Trung Quốc. Tuy nhiên ông cũng nói thêm vai trò điều phối thị trường của FED cũng chỉ giới hạn trong các ngân hàng, điều đó là chưa đủ.

Lam Giang

Theo IHT