Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng hay suy giảm - loay hoay giữa các chỉ số

Khi Markit Economics quyết định ngưng đưa ra chỉ số nhanh về kinh tế Trung Quốc, những nguồn thông tin khác mới bắt đầu có tiếng nói. Chính phủ Trung Quốc đang mở rộng thị trường vốn ra quốc tế, trong khi thông tin đưa ra lại ít hơn trước nên các nhà quan sát phải tìm kiếm những thước đo mới cho nền kinh tế này. Họ phải tìm những manh mối mới để trả lời cho câu hỏi: Trung Quốc sẽ tiếp tục phát triển như thế nào?

Đi tìm chỉ số chuẩn

Markit là công ty chuyên cung cấp dịch vụ dữ liệu tài chính có trụ sở tại London. Trong nhiều năm qua, chỉ số nhanh của Markit được theo dõi chặt chẽ, do đó có ảnh hưởng đến việc kinh doanh cả trong khu vực cũng như trên toàn cầu. Trong tháng 6, HSBC Holdings PLC dừng việc tài trợ 5 năm cho chỉ số Markit mà không đưa ra một lời giải thích nào. Caixin trở thành nhà tài trợ mới. Đến tháng 9, Markit cho biết: sẽ ngưng đưa ra chỉ số nhanh dựa trên nguồn của Caixin mặc dù vẫn tiếp tục đưa ra chỉ số tổng thể. Caixin thường đưa ra chỉ số nhanh là Nhà quản trị Mua hàng (Purchasing Managers Index-PMI) về ngành sản xuất trước 2 tuần so với chỉ số cuối cùng và chỉ số chính thức hàng tháng.

Số lượng chỉ số về nền kinh tế của Trung Quốc mà có thể tin cậy được ngày càng ít đi, trong khi đó, các nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế từ lâu đã nghi ngờ về số liệu thống kê chính thức. Tăng trưởng tốt hơn so với dự đoán của Trung Quốc trong quý 3 làm nhiều người ngạc nhiên. Trong khi đó, các số liệu khá lệch nhau.

Ông Chen Xingdong, trưởng phòng kinh tế Trung Quốc của BNP Paribas cho biết đơn vị này đã phải vật lộn để tìm chỉ số thích hợp và đáng tin cậy.

Chỉ số PMI

Theo bà Helen Qiao, nhà kinh tế học tại Bank of America Merrill Lynch thì PMI cũng là một chỉ số tốt, cho thấy những dấu hiệu sớm của sự suy giảm. Các dấu hiệu này rất nhất quán và ổn định, Do đó, thị trường đang ngày càng quan tâm đến chỉ số này.

Trong 1 năm qua, một nhóm nghiên cứu tại Bắc Kinh đã tự biên soạn chỉ số PMI của riêng mình, gọi là PMI Minxin, dựa trên khảo sát khoảng 4.000 công ty trên khắp Trung Quốc đại lục, lớn hơn nhiều so với 420 công ty mà Markit khảo sát. Khoảng 70% các công ty tham gia là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Tuy nhiên, cho đến nay, chỉ số Minxin về công nghiệp sản xuất, đưa ra vào ngày 21 hàng tháng đã không còn tốt như trước, nhiều người còn cho rằng nó sai lệch nhiều hơn cả chỉ số Markit hay chỉ số chính thức. Trong tháng 9, chỉ số Minxin PMI giảm còn 43, chỉ số Markit là 47,2 trong khi con số chính thức là 49,8. Nếu chỉ số dưới 50 điểm là kinh tế đang đi xuống, còn nếu trên 50 là kinh tế đang phát triển.

Dựa vào đâu để đánh giá?

Ngành công nghiệp chiếm hơn 40% tổng sản phẩm nội địa của Trung Quốc. Do đó, các nhà phân tích và các nhà kinh tế từng dựa vào đây để đưa ra đánh giá.

Theo ông Hank Terrebrood, giám đốc bán hàng của MCM Partners tại Hong Kong, chỉ số PMI của nhóm nghiên cứu tại Bắc Kinh có thể sẽ trở thành chỉ số hàng đầu, nó hướng tới các công ty quy mô nhỏ hơn là các công ty của nhà nước, phản chiếu rõ ràng các biến động thị trường hơn những con số chính thức. Các chỉ số chính thức của Trung Quốc tập trung vào doanh nghiệp nhà nước. Những công ty này được hưởng lợi nhiều nhất từ các biện pháp thúc đẩy thị trường chứng khoán và kinh tế.

Một số người cho rằng, khi mà nền kinh tế Trung Quốc đang chuyển mình như hiện nay, thước đo phải dựa trên tiêu thụ chứ không phải là sản xuất. Ngành dịch vụ của Trung Quốc đã chiếm gần một nửa GDP. Trong khi đó, rất nhiều chỉ số đang nghiêng về các ngành lĩnh vực sản xuất và khai thác mỏ, do đó, các chỉ số làm cho mọi người có cảm giác suy thoái trầm trọng hơn so với thực tế.

Bank of America Merrill Lynch vừa bắt đầu biên soạn chỉ số của riêng mình đối với nền kinh tế Trung Quốc bằng cách xem xét nhiều dữ liệu về cả dịch vụ và công nghiệp: dịch vụ tài chính, doanh thu hành khách và bán hàng tự động. Theo đó, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc bắt đầu giảm, nhưng không giảm mạnh.